Γράφει Κώστας Παπαγρηγόρης
Αποφασισμένη να ενισχύει την ροή ρευστότητας προς την πραγματική οικονομία και να τονώσει τον ανταγωνισμό στο εγχώριο πιστωτικό σύστημα, είναι η κυβέρνηση, προχωρώντας με εντατικούς ρυθμούς στην υλοποίηση της εξαγγελίας για χορηγήσεις δανείων και από μη τραπεζικούς φορείς.
Μιλώντας από το βήμα της ΔΕΘ στη Θεσσαλονίκη το περασμένο Σάββατο, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, εξήγγειλε την παροχή δανείων και από μη τραπεζικούς φορείς, αναφέροντας παράλληλα τον στόχο της ενίσχυσης του ανταγωνισμού και την εξυγίανση.
Ερωτώμενος μάλιστα στη συνέντευξη Τύπου για το σχέδιο της κυβέρνησης για την στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αναφέρθηκε και στο ζήτημα της χρηματοδότησής κυρίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Όπως είπε: «Για το ζήτημα της χρηματοδότησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, είναι γεγονός ότι ο αριθμός των επιχειρήσεων που έχουν πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα στη χώρα μας είναι σχετικά περιορισμένος. Αυτό πρέπει να το αντιμετωπίσουμε. Δύο σκέψεις σε αυτή την κατεύθυνση: Θέλουμε παραπάνω ανταγωνισμό στο τραπεζικό σύστημα και θέλουμε να δίνουμε τη δυνατότητα – προφανώς πάντα με τις σχετικές εγκρίσεις της Τράπεζας της Ελλάδος – και σε μη τραπεζικά ιδρύματα να μπορούν να χορηγούν δάνεια, είτε σε επιχειρήσεις είτε ενδεχομένως και σε φυσικά πρόσωπα, πάντα υπό ένα σφιχτό εποπτικό πλαίσιο».
Οι νέοι παίκτες
Πληροφορίες από την τραπεζικοί αγορά αναφέρουν ότι δάνεια, εκτός από τις τράπεζες, πολύ σύντομα θα χορηγούν τρεις κατηγορίες οργανισμών.
Η πρώτη κατηγορία θα αφορά οργανισμούς που θα συσταθούν από κοινού με τράπεζες ή εταιρείες διαχείρισης με εξειδικευμένα funds, τα οποία θα παρέχουν τη χρηματοδότηση σε υπό αναδιάρθρωση δάνεια. Προς αυτή την κατεύθυνση φαίνεται πως υπάρχουν ήδη προχωρημένες συζητήσεις που βρίσκονται σε γνώση και της Τράπεζας της Ελλάδος. Στο πλαίσιο αυτό, συνάγεται ότι οι μη τραπεζικοί οργανισμοί που θα χορηγούν δάνεια και που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός θα μπορούν ουσιαστικά να αναχρηματοδοτούν δανειολήπτες που βρίσκονται υπό εξυγίανση, προκειμένου αυτοί να μπορέσουν να επιστρέψουν υγιείς στις τράπεζες.
Η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει εταιρείες που έχουν λάβει τη σχετική άδεια από την ΤτΕ (μεταξύ των οποίων και το ΤΜΕΔΕ) και μπορούν να χορηγήσουν δάνεια έως 25.000 ευρώ ακόμη και σε επιχειρήσεις, οι οποίες είναι αποκλεισμένες από το τραπεζικό σύστημα για μία σειρά από λόγους.
Η τρίτη κατηγορία αφορά στην είσοδο των εταιρειών Fintec στην χορήγηση δανείων. Σημειώνεται ωστόσο ότι το θεσμικό πλαίσιο της χώρας ουσιαστικά δεν επιτρέπει τη χορήγηση δανείων σε ιδρύματα που δεν κατέχουν τραπεζική άδεια, την ώρα που στην ευρωζώνη, όμως, οι non-banks έχουν τα τελευταία χρόνια αλματώδη ανάπτυξη των δραστηριοτήτων τους στις χορηγήσεις δανείων και έχουν καταστεί αποτελεσματικοί ανταγωνιστές των τραπεζών.
Ήδη η Τράπεζα της Ελλάδος έχει αδειοδοτήσει εταιρείες μικροπιστώσεων αλλά και ιδρύματα ηλεκτρονικών πληρωμών, για την παροχή πιστώσεων προς φυσικά και νομικά πρόσωπα. «Παράλληλα, η ΤτΕ έχει προτείνει στο υπουργείο Οικονομικών βελτιωμένη νομοθεσία για τη λειτουργία εταιρειών, έτσι ώστε να υπάρχει η δυνατότητα αναχρηματοδότησης δανείων που ενδεχομένως έχουν δοθεί από άλλα πιστωτικά ιδρύματα ή που είναι ρυθμισμένα», συμπληρώνουν οι ίδιες πηγές.
Οι ανταγωνιστές των τραπεζών
Στο ερώτημα για τους πιθανούς υποψηφίους που ανταγωνισθούν τις τράπεζες στη χορήγηση δανείων η απάντηση είναι οι εταιρείες fintech, με πιο χαρακτηριστική τη Viva Wallet, στην οποία έχει αποκτήσει, ως γνωστόν, συμμετοχή 48,5% η μεγαλύτερη τράπεζα των ΗΠΑ, η JP Morgan. Μάλιστα η Viva έχει ήδη θεωρικά παρουσία και στον τραπεζικό τομέα, καθώς έχει εξαγοράσει τραπεζική άδεια και άρα μπορεί να αναπτύξει δραστηριότητες στη χορήγηση δανείων ακόμη και χωρίς να περιμένει την υπό συζήτηση αλλαγή του θεσμικού πλαισίου.
Μάλιστα, όπως επισημαίνουν παράγοντες της σχετική αγοράς, εκτός από τη Viva, υπάρχουν περίπου 15 μικρότερες εταιρείες fintech που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά και έχουν εξασφαλίσει κάποια χρηματοδότηση από επενδυτές.
Βασικό πλεονέκτημα των εταιρειών αυτών είναι η δραστηριότητά τους στον τομέα των πληρωμών και οι υφιστάμενες συνεργασίες με μικρές και μεσαίες ελληνικές επιχειρήσεις και με καταναλωτές, πάνω στις οποίες θα μπορούσαν να οικοδομήσουν γρήγορα κάποια χαρτοφυλάκια επιχειρηματικών και καταναλωτικών δανείων. Βέβαια ερωτιματικό παραμένει εάν θα υπάρξει ένα συνολικό θεσμικό πλαίσιο που θα διευκολύνει τις συγκεκριμένες δραστηριότητες.