Στη λεωφόρο της αισιοδοξίας για ένα νέο τουριστικό ρεκόρ το 2024 οδηγούν τα συμπεράσματα των προκρατήσεων για τον ελληνικό προορισμό.
Το θετικό για τον ελληνικό τουρισμό momentum, που οδήγησε το 2023 σε ένα νέο έτος-ρεκόρ για τις επιδόσεις του κλάδου, διατηρείται βάσει των δεδομένων και το 2024, με τις προβλέψεις να είναι μέχρι στιγμής ιδιαίτερα ευοίωνες και τον πήχη να τίθεται πλέον στα 21 δισ. ευρώ.
Την ίδια στιγμή, βέβαια, ο πιο νευραλγικός κλάδος της ελληνικής οικονομίας θα κληθεί να αντεπεξέλθει σε μεγάλες προκλήσεις που θα τον διαμορφώσουν για τα επόμενα χρόνια.
Συγκρατημένα αισιόδοξοι εμφανίζονται οι επιχειρηματίες του τουρισμού, οι οποίοι διαπιστώνουν τη διατήρηση της ισχυρής δυναμικής του κλάδου, με τις προκρατήσεις να φέρουν θετικό πρόσημο και την ανάκαμψη αγορών που είχαν μείνει πίσω από τα χρόνια της πανδημίας να δίνει τον τόνο για περαιτέρω ενίσχυση των μεγεθών της ατμομηχανής της ελληνικής οικονομίας.
Ηδη από τον Ιανουάριο, σύμφωνα με τα στοιχεία του Airdata Tracker του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), καταγράφεται αύξηση ως προς την μηνιαία κατανομή αεροπορικών θέσεων το α’ τρίμηνο του έτους, ενδεικτικό της τάσης και για την επόμενη χρονιά.
Συγκεκριμένα, τον Ιανουάριο σημειώνεται άνοδος 13,9% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα, τον Φεβρουάριο η αύξηση διαμορφώνεται στο συν 18,4% και τον Μάρτιο το ποσοστό ανόδου φτάνει το 12,8%.
Σύμφωνα, μάλιστα, με τη μελέτη «Τάσεις του επιχειρείν» που δημοσίευσε πρόσφατα η Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας Ελλάδος (ΕΤΕ), η οποία, παρά την αβεβαιότητα που δημιουργεί η γεωπολιτική αστάθεια στην λεκάνη της Μεσογείου, την κλιματική κρίση και την ακρίβεια, σημειώνει ότι «τα σημάδια πρώιμης ζήτησης για το 2024 δείχνουν ευνοϊκά, καθώς οι κρατήσεις πτήσεων τον τελευταίο μήνα υπερβαίνουν τόσο τα επίπεδα 2019 (+37%) όσο και τα επίπεδα 2022 (+34%)».
Βέβαια, σημαντικό ρόλο στην τουριστική εξίσωση του 2024 εκτιμάται ότι θα διαδραματίσουν και οι τιμές, με τη γειτονική Τουρκία να μπαίνει στο παιχνίδι με αισθητά χαμηλότερες τιμές σε σχέση με την Ελλάδα, παράμετρος που ενδεχομένως να αλλάξει τις ισορροπίες, αν και ο πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς φαίνεται ότι της έχει αφαιρέσει για την ώρα τουλάχιστον πόντους.
Η πρώτη εικόνα
Με διψήφια ποσοστά ανόδου, που προσεγγίζουν ακόμη και το 30%, κινούνται οι προκρατήσεις από τη βρετανική αγορά, μια από τις δύο βασικές πηγές εισερχόμενου τουρισμού για την Ελλάδα, καθώς τα νούμερα παραπέμπουν σε διατήρηση των ισχυρών αποτελεσμάτων του 2023.
Μάλιστα, με βάση τα στοιχεία του Eλληνικού Oργανισμού Tουρισμού (ΕΟΤ), η Ελλάδα αν αναδεικνύεται πρωταγωνίστρια στον τουρισμό πολυτελείας για τους Βρετανούς και το 2024. Σε τροχιά ανάκαμψης κινείται πλέον και η σκανδιναβική αγορά, η οποία είχε ρίξει ρυθμούς τα χρόνια της πανδημίας συμπαρασύροντας προορισμούς της χώρας που βασίζονταν σε αυτή, ενώ θετικό είναι και το feedback από την ολλανδική και την πολωνική αγορά. Πιο συγκρατημένοι εμφανίζονται για την ώρα οι Γερμανοί ταξιδιώτες.
Στις τάσεις της επόμενης σεζόν περιλαμβάνεται και η στρατηγική κάποιων επιχειρηματιών του κλάδου να περιορίσουν ή ακόμη και να… καταργήσουν για το 2024 τις last minute κρατήσεις, οι οποίες ροκανίζουν την κερδοφορία των καταλυμάτων τους.
«Σε γενικές γραμμές τα μηνύματα που λαμβάνουμε είναι ενθαρρυντικα. Επικρατεί συγκρατημένη αισιοδοξία και οι κρατήσεις κινούνται στα φετινά επίπεδα-ρεκόρ», επισημαίνει στον «Ελεύθερο Τύπο» ο Μανώλης Γιαννούλης, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Χανίων, επισημαίνοντας ότι οι δύο βασικές προκλήσεις του κλάδου για το 2024 αφορούν αφενός το οικονομικό περιβάλλον της Ευρώπης, απ’ όπου προέρχονται και οι βασικοί αιμοδότες του ελληνικού τουρισμού, και αφετέρου την αντίδραση των ταξιδιωτών στην επιβολή του τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση.
«Τα προγνωστικά για το 2024 είναι σε γενικές γραμμές καλά. Ωστόσο, όπως εξελίσσεται η πραγματικότητα πλέον, δεν ξέρω αν έχει νόημα να κάνουμε προβλέψεις. Οι προκρατήσεις μέχρι στιγμής έχουν θετικό πρόσημο, ωστόσο, το 2024 είναι μια χρονιά σημαντικών προκλήσεων για τον τουρισμό», τονίζει η Χριστίνα Τετράδη, αντιπρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος και πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ζακύνθου, εστιάζοντας, μεταξύ άλλων, στο διεθνές οικονομικό και γεωπολιτικό περιβάλλον, στην έλλειψη εργαζομένων στον κλάδο του τουρισμού, στην επιβολή του τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση και στην βιωσιμότητα.
Η Χρ. Τετράδη εντάσσει, μάλιστα, στις προκλήσεις της επόμενης ημέρας την ανάγκη βελτίωσης της συνδεσιμότητας κάποιων προορισμών της χώρας.
Στη δυναμική του 2024 αναφέρθηκε πρόσφατα και ο Γιώργος Βήλος, γενικός διευθυντής ανάπτυξης της Fraport Greece, επισημαίνοντας πως οι πρώτες ενδείξεις από τα 14 ελληνικά περιφερειακά αεροδρόμια που διαχειρίζεται η εταιρεία είναι θετικές.
«Με βάση τα μηνύματα που λαμβάνουμε μέχρι στιγμής για το 2024, χωρίς να μπορούμε να αξιολογήσουμε την επίδραση του πολέμου Ισραήλ, το capacity (διαθέσιμες αεροπορικές θέσεις) των αεροπορικών εταιρειών θα διαμορφωθεί στο ίδιο επίπεδο με το 2023.
Ισως σε κάποιους προορισμούς δούμε λίγες παραπάνω θέσεις και σε κάποιους άλλους προορισμούς λίγο λιγότερες. Το μήνυμα που παίρνουμε από τις αεροπορικές είναι ότι η βούλησή τους είναι να βάλουν τον ίδιο αριθμό αεροπορικών θέσεων σε σχέση με φέτος, που είναι μια καλή εξέλιξη γιατί δεν γίνεται κάθε χρονιά να καταγράφουμε ρεκόρ», τόνισε.
Οι προκλήσεις
Την ανάπτυξη ενός ισχυρού τουριστικού προϊόντος προτύπου βιώσιμης ανάπτυξης και ταυτόχρονα ελκυστικού και ανταγωνιστικού στο διεθνές περιβάλλον προέταξε για το 2024 η υπουργός Τουρισμού, Ολγα Κεφαλογιάννη, στην ομιλία της κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού στη Βουλή.
Όπως επεσήμανε, το λεπτομερές σχέδιο δράσης του υπουργείου Τουρισμού απαντά σε τέσσερις βασικούς στόχους, στην προώθηση της βιωσιμότητας των προορισμών, στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και τη διαφοροποίηση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, στην αναβάθμιση της τουριστικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και στην ενίσχυση της προώθησης και προβολής του ελληνικού τουριστικού προϊόντος.
Τους στρατηγικούς πυλώνες του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) όχι μόνο για το 2024, αλλά για τα επόμενα χρόνια (επενδύσεις και ανταγωνιστικότητα, υποδομές, διαχείριση προορισμών, αγορά εργασίας), ανέδειξε πρόσφατα από το βήμα του ετήσιου συνεδρίου το Συνδέσμου ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ, Γιάννης Παράσχης, τονίζοντας ότι οι λύσεις για τα θέματα αυτά είναι απαραίτητο να εντάσσονται σε ολοκληρωμένη προσέγγιση ανάπτυξης του ελληνικού τουρισμού, με άξονα τη βιωσιμότητα.
Επεσήμανε, δε, ότι η διαμόρφωση ενός βιώσιμου και περιβαλλοντικά υπεύθυνου τουριστικού επιχειρείν αποτελεί μονόδρομο για να συνεχίσει ο ελληνικός τουρισμός τη θετική του πορεία και το brand Ελλάδα να διατηρηθεί στην κορυφή.
Ο Γ. Παράσχης με τον Δημήτρη Παπαλεξόπουλο, πρόεδρο του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ) ανέδειξαν, μάλιστα, το δημογραφικό ως τη μεγαλύτερη απειλή για την οικονομία, με τις ελλείψεις προσωπικού, μεταξύ άλλων να αποτελούν δομικό πρόβλημα.
Ενίσχυση για το 2024 από τους μεγάλους παίκτες
Σταθερά στο κάδρο των μεγάλων παικτών της Ευρώπης βρίσκεται η Ελλάδα και για το 2024. Jet2.com και Jet2holidays επεκτείνουν το πρόγραμμα του 2024, προσφέροντας περισσότερες πτήσεις και πακέτα διακοπών, μεταξύ άλλων, και για την Ελλάδα.
Ο δεύτερος μεγαλύτερος tour operator της Γηραιάς ηπείρου έχει προσθέσει σχεδόν 70.000 θέσεις για την περίοδο από τα τέλη Σεπτεμβρίου μέχρι τον Νοέμβριο, με την Κρήτη και συγκεκριμένα το Ηράκλειο, τη Ρόδο, τη Χαλκιδική, την Καλαμάτα, τη Ζάκυνθο, την Κέρκυρα και την Κω να επωφελούνται από αυτή την επέκταση.
Τη θέση της στην πρώτη τριάδα των δημοφιλέστερων προορισμών των Γερμανών για το 2024 διατηρεί η Ελλάδα, σύμφωνα με τη Dertour, έναν ακόμη από τους μεγάλους tour operators της Ευρώπης.
Θετικά είναι τα μηνύματα που προέρχονται και από τη Σκανδιναβία, μία αγορά που υστέρησε κατά τη διάρκεια της πανδημίας και πλέον ανακάμπτει. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι η TUI Σουηδίας προχώρησε σε αύξηση των προσφερόμενων θέσεων με προορισμό την Κρήτη, τη Ρόδο και τη Κω για το 2024 από αεροδρόμια της Σουηδίας και της Φινλανδίας.
Κυρίαρχη θέση κατέχει η Ελλάδα και στα προγράμματα των ισχυρών των αερομεταφορών, κάποιοι εκ των οποίων, όχι μόνο αυξάνουν τις προσφερόμενες θέσεις προκειμένου να αντεπεξέλθουν στην ισχυρή ζήτηση που καταγράφεται για τη χώρα, αλλά προτίθενται να διατηρήσουν δρομολόγια καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, επενδύοντας στις δυνατότητες του ελληνικού τουρισμού.
Πάνω από 835.000 θέσεις, αριθμός που αντιστοιχεί σε αύξηση 23% σε σχέση με το 2023, αναμένεται να προσφέρει για το 2024 η ισπανική χαμηλού κόστους αεροπορικής εταιρεία Volotea για τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος», συνδέοντας την Αθήνα με πέντε ευρωπαϊκές χώρες. Συνολικά, για το 2024, η εταιρεία θα προσφέρει πάνω από 1,6 εκατ. θέσεις στη χώρα, μια αύξηση 13% σε σύγκριση με το 2023.
Ενισχυμένο θα είναι και το πρόγραμμα της Etihad Airways, μιας από τις μεγαλύτερες αεροπορικές εταιρείες των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, η οποία ανακοίνωσε τη νέα απευθείας σύνδεση Αμπου Ντάμπι – Σαντορίνη για το καλοκαίρι του 2024, διατηρεί το δρομολόγιο προς τη Μύκονο και ενισχύει τη συχνότητα των πτήσεων προς την Αθήνα.
Πτήσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου θα εκτελεί πλέον η Kuwait Airways από την Αθήνα, διατηρώντας κατά την καλοκαιρινή σεζόν και το δρομολόγιο με προορισμό τη Μύκονο.
Την υψηλή ζήτηση που καταγράφεται από την άλλη άκρη του Ατλαντικού για την Ελλάδα επιχειρεί να εκμεταλλευτεί και η Delta Airlines, η οποία αναμένεται να ξεκινήσει νωρίτερα το 2024 την εποχική αεροπορική σύνδεση Βοστώνη – Αθήνα.
Την επιστροφή των Κινέζων στην Ελλάδα σηματοδοτεί την ίδια στιγμή η πρόθεση της κινεζικής αεροπορικής εταιρείας Juneyao Air να ξεκινήσει τον ερχόμενο Απρίλιο το απευθείας δρομολόγιο Σαγκάη – Αθήνα.