Πώς κάνεις έναν άνθρωπο που δεν μιλάει να σου ανοίξει την καρδιά του; Ένας έμπειρος ντετέκτιβ αποκαλύπτει τα ψυχολογικά τρικ που χρησιμοποιούν οι ανακριτές με τους υπόπτους.
«Εσένα τουλάχιστον σου μιλάει, εμένα δεν μου λέει τίποτα!» μου έλεγε πρόσφατα μια φίλη, με την οποία συζητούσαμε για τις έφηβες κόρες μας και όσα συμβαίνουν αυτή την περίοδο στη ζωή τους. Πράγματι δεν μιλούν όλα τα παιδιά στους γονείς τους. Ποια παιδιά; Εδώ δεν μιλούν ανοιχτά πολλά ζευγάρια μεταξύ τους. Συμβαίνει κάτι δυσάρεστο στη ζωή του ενός και κλείνεται στον εαυτό του, ενώ ο άλλος προσπαθεί να καταλάβει, ρωτά, επιμένει, στο τέλος θυμώνει ξεσπά ή και τα παρατά.
Κάποιοι άνθρωποι είναι έτσι. Το γιατί απαιτεί πολλά ξεχωριστά άρθρα, ενώ το πώς θα αλλάξουν σίγουρα δεν είναι στο χέρι του συνομιλητή τους, αν οι ίδιοι δεν αποφασίσουν να ανοιχτούν.
Μέχρι να έρθει εκείνη η ώρα, όμως, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει τρόπος να αποσπάς από τους ανθρώπους αυτούς τις πληροφορίες που θέλεις και μάλιστα εντελώς αναίμακτα, με τρόπο… μαεστρικό!
O Joshua Mason εργάστηκε για 13 χρόνια ως ντετέκτιβ και επόπτης επαγγελματιών επιβολής του νόμου. Σήμερα σπουδάζει Ψυχολογία, δηλώνει σύμβουλος αυτοβελτίωσης και ηγεσίας και αρθρογραφεί. Σε πρόσφατο άρθρο του, ο Mason εξηγεί ότι χωρίς τη σωστή τακτική, ένας ανακριτής δεν θα καταφέρει ποτέ να αποσπάσει πολύτιμες πληροφορίες από έναν ύποπτο. Η τακτική αυτή έχει τις ρίζες της στην ψυχολογία και την ανθρώπινη συμπεριφορά και χρειάζεται, φυσικά, να προσαρμόζεται ανάλογα με το άτομο και τις συνθήκες.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, βασίζεται σε έναν γενικό κανόνα: «Με τις φωνές, την πίεση και την επίμονη προσπάθεια να αποδείξεις ότι ο άλλος λέει ψέματα ή κάνει λάθος, δεν οδηγείσαι πουθενά. Η τακτική της τρομοκρατίας, που βλέπουμε στις αστυνομικές ταινίες, δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα. Η ανάκριση αποτελεί μια ανταλλαγή με τον άλλον, είναι μία άγραφη σύμβαση: Του δίνεις την προσοχή σου, τον σεβασμό σου και μία ευκαιρία να απελευθερωθεί από ένα βάρος. Ως αντάλλαγμα εκείνος, κατά πάσα πιθανότητα, θα σου δώσει τις πληροφορίες που ψάχνεις», λέει ο Mason και τονίζει:
«Το πιο πολύτιμο όπλο στη φαρέτρα σου δεν είναι η επιβολή ισχύος και ο εξαναγκασμός. Είναι μια ζεστή, ήρεμη συμπεριφορά και η διάθεση κατανόησης του τι ωθεί πραγματικά τον άνθρωπο που κάθεται απέναντί σου».
4 τρόποι να αποσπάσεις πληροφορίες από έναν άνθρωπο που δεν μιλάει
#1 Κάνουν την αλήθεια να δείχνει πιο ελκυστική από το ψέμα
Η έρευνα έχει αποδείξει ότι το να κρατά κανείς μυστικά δημιουργεί στρες, ενώ αυξάνει τα αισθήματα μοναξιάς και απομόνωσης. Οι άνθρωποι κατά κανόνα έχουν την τάση να κινούνται προς δύο κατευθύνσεις: προς την απόλαυση ή μακριά από τον πόνο. Το στρες και η απομόνωση προκαλούν πόνο.
Αν θέλεις, λοιπόν, να αποσπάσεις την αλήθεια από κάποιον, βοήθησέ τον να απομακρυνθεί από τον πόνο. Ένα μέρος μέσα του ουρλιάζει να πει την αλήθεια για να απελευθερωθεί, για να σταματήσει να βασανίζεται. Δείξε του, λοιπόν, ότι η αλήθεια είναι ο μόνος τρόπος να νιώσει καλά, όσο δύσκολο κι αν είναι να την ξεστομίσει.
#2 Δημιουργούν σχέση
Ιδιαίτερη έμφαση δίνει ο Mason στη σημασία του να βρεις έναν τρόπο να συσχετιστείς με το άλλο άτομο. Βρες έναν κοινό τόπο μαζί του, γκρέμισε τους τοίχους, απόφυγε να ξεκινήσεις την κουβέντα από το σοβαρό θέμα και μίλα για κάτι στο οποίο ξέρεις ότι συμφωνείτε. Χαμογέλασε μαζί του.
Οι άνθρωποι έχουν την τάση να γίνονται ανταποδοτικοί, οπότε αν αρχίσεις εσύ να μιλάς για κάτι προσωπικό σου, κάτι που να μοιάζει με μυστικό, το πιθανότερο είναι ότι θα θελήσει να κάνει και ο άλλος το ίδιο. Αν, για παράδειγμα, ανησυχείς ότι το έφηβο παιδί σου καπνίζει, ξεκίνα να λες για τότε που δοκίμασες και εσύ για πρώτη φορά τσιγάρο και πώς ένιωσες κλπ. Θα του το κάνεις πολύ πιο εύκολο να μοιραστεί έπειτα μαζί σου και τη δική του εμπειρία.
Οι περισσότεροι άνθρωποι αποφεύγουν τη σιωπή γιατί τους κάνει να νιώθουν αμήχανα. Όταν βρίσκονται μαζί με κάποιον ψάχνουν συνεχώς κάτι να πουν για να «γεμίσουν το κενό», όμως σε μία ανάκριση το κενό αυτό είναι απαραίτητο για να επιτευχθεί ο στόχος.
Είναι τότε που οι ύποπτοι συνήθως γεμίζουν το κενό με λέξεις, χωρίς απαραίτητα να λένε αλήθειες. Ωστόσο, μιλάνε και σου παρέχουν δεδομένα, τα οποία μπορούν να σε οδηγήσουν σε νέες ερωτήσεις ή να απαντούν σε παλαιότερες.
Κοιτάζοντας το άτομο που έχεις απέναντί σου στα μάτια, καθ’ όλη αυτή τη διαδικασία, θα το ενθαρρύνεις να συνεχίσει να μιλάει.
#4 Αντιλαμβάνονται τι πραγματικά χρειάζεται το άτομο που δεν μιλάει – και του το δίνουν
Τι έχει πραγματικά ανάγκη το άτομο που κάθεται απέναντί σου; Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν ανάγκη από σεβασμό και θαυμασμό. Θέλουν να αποδείξουν ότι αξίζουν και θέλουν να τους το επιβεβαιώσεις. Μπορεί, όμως, απλά να έχουν ανάγκη να ακουστούν, αλλά να φοβούνται πως θα πουν κάτι λάθος που θα σε στρέψει εναντίον τους.
Προσπάθησε να καταλάβεις τι πραγματικά θέλει: Δείξε π.χ. στο παιδί σου ότι το σέβεσαι μιλώντας του όμορφα, ακούγοντάς το με ενδιαφέρον, διαβεβαίωσέ το πως ό,τι κι αν σου πει εσύ θα είσαι πάντα με το μέρος του. Στον/στην σύντροφό σου που ίσως νομίζει ότι δεν νοιάζεσαι, γι’ αυτό δεν σου μιλά, δείξε θαυμασμό σου για κάτι που πέτυχε και ζήτα να σου πει περισσότερα.
Δώσε στον άλλον αυτό θέλει, κάθισε πίσω και άκου.
