Απολογισμός προς τα Δέντρα
(Με αφορμή την καταστροφή δέντρων σε αλσύλλιο της πόλης του Αργοστολίου)
Τι γνωρίζαμε κάποτε
Τα βιβλία μας δίδασκαν κάποτε ότι «το δέντρο είναι πολυετές ξυλώδες φυτό που αναπτύσσεται σε αυτοστηριζόμενο κορμό ο οποίος στη συνέχεια διακλαδίζεται»
Επίσης γνωρίζουμε ότι τα δέντρα συμβάλλουν σημαντικά στην προστασία και την ασφάλεια του φυσικού τοπίου εφόσον συγκρατούν με τις ρίζες τους το έδαφος και προλαμβάνουν την διάβρωση από την πλημμύρα, ενώ δημιουργούν καταφύγιο μέσα και κάτω από το φύλλωμά τους για τον άνθρωπο και τα ζώα. Επιπλέον ότι τα δέντρα συμβάλλουν στη Ζωή, παράγουν Οξυγόνο, μειώνουν το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, ενώ συγχρόνως επιδρούν στη Μείωση των Υψηλών Θερμοκρασιών στο Περιβάλλον.
Τι γνωρίζουμε σήμερα
Σήμερα οι επιστήμονες αναγνωρίζουν ότι τα δέντρα είναι ζωντανοί οργανισμοί, έχουν μνήμη, τραυματίζονται, πληγώνονται και ανταποκρίνονται στο ανθρώπινο άγγιγμα. Βιώνουν ως κοινωνίες και επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω του ριζικού τους συστήματος – το περίφημο Wood Wide Web, αντίστοιχο με το δικό μας World Wide Web – Με τον τρόπο αυτό ανταλλάσσουν θρεπτικά συστατικά και μηνύματα/προειδοποιήσεις σε περιπτώσεις κινδύνου ή απειλής. Συγκεκριμένα τα δένδρα προσφέρουν τα επιπλέον σάκχαρα που παράγουν μέσω της φωτοσύνθεσής τους στις μυκόρριζες του εδάφους, οι οποίες με τη σειρά τους ανταλλάσσουν μέσω ενζύμων το άζωτο και φώσφορο στα δέντρα. Ήδη από το 1980 οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει πως τα δέντρα αλληλοφροντίζονται, όπως ότι τα μεγάλα δένδρα φροντίζουν τα νεότερα να έχουν πρόσβαση στο φως, προειδοποιούν τα γειτονικά τους στις απειλές ξενιστών για να προετοιμάσουν τα φυλλώματά τους με αποτρεπτικές σε γεύση και οσμή ουσίες, ότι τα γέρικα μοιράζονται τους εναπομείναντας πόρους τους στην υπόλοιπη κοινότητα κ.ο.κ
Αυτά όμως είναι ψιλά γράμματα ή αφορούν τους πλέον ενδιαφερόμενους ή μυημένους….
Η ελληνική πραγματικότητα
Στην ελληνική πραγματικότητα το δέντρο είναι ένα φυτό που ο άνθρωπος το χρησιμοποιεί και το μεταχειρίζεται καταπολεμώντας το με όλα του τα μέσα.
Κόβει τα κλαδιά του αυθαίρετα και κατά βούληση γιατί του κόβουν τη θέα και δεν μπορεί να κατασκοπεύει τον γείτονα, γιατί χρησιμοποιούν τα κλαδιά του οι γάτες που σκαρφαλώνουν απροσκάλεστες στο μπαλκόνι του, γιατί δεν χωράει να περάσει το αυτοκίνητό του, γιατί μπλοκάρει τη βιτρίνα του, γιατί δεν θέλει να μαζεύει πεισμένα φύλλα κλπ, κλπ, κλπ
Επίσης κόβει τα δένδρα για τα τζάκια του, αφήνοντας κομμένους κορμούς εδώ κι εκεί σαν ακέφαλα σώματα στην καρδιά των χειμώνων, τα οποία στην προσπάθειά τους να επιβιώσουν πετάνε την άνοιξη άτακτα εναγώνιες βέργες με φύλλα. ‘Έτσι δημιουργείται ένας κορμός ουσιαστικά χωρίς κλαδιά, αλλά μόνο με φυλλωσιά. Δέντρο δεν το λες, αλλά ούτε θάμνο, αλήθεια σε τι είδος φυτό μεταλλάσσεται ;
Επίσης όταν είναι πολλά δένδρα και αδυνατούμε να τα χειριστούμε, μια τάχα αιφνίδια φωτιά, ατυχώς χωρίς συλλήψεις γνωστών / άγνωστων ενόχων, ενδεχομένως να προάγει τοπική οικονομική ευδαιμονία αφού στη θέση των καμένων συνήθως φυτρώνουν επάξια ανεμογεννήτριες, ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, βίλες κ.ο.κ
Τι συμβαίνει σε άλλες χώρες
Κι όμως υπάρχουν χώρες, υπάρχουν λαοί που σέβονται το δέντρο και θεσπίζουν νόμους. Κι όταν παρεμποδίζουν τα κλαδιά κάποιου δένδρου, καλούνται εμπειρογνώμονες για να αποφασιστεί τι και πως θα κλαδευτεί. Γιατί το δέντρο όταν αναπτύσσει κλαδιά τα κατευθύνει ώστε να ισορροπήσει στη φύση. Κι όταν ο άνθρωπος επεμβαίνει και ταράσσει αυτή του την ισορροπία δεν θα αργήσει η στιγμή που το δέντρο θα προσγειωθεί αν όχι στο κεφάλι του, τότε στο κεφάλι κάποιου ανυποψίαστου αθώου.
Υπάρχουν χώρες που τα δένδρα φτάνουν μέχρι τους τελευταίους ορόφους των κτιρίων των πόλεων. Κι αν δεν έχετε ταξιδέψει να τα δείτε από κοντά, δείτε τα στις κινηματογραφικές ταινίες.
Επιστροφή στα δικά μας
Και ας έρθουμε στον τόπο μας. Τα δέντρα των δημοσίων χώρων είναι δημόσια περιουσία και δεν γίνεται να καρατομούνται ανεξέλεγκτα χωρίς επιπτώσεις, χωρίς καν να λαμβάνουν γνώση οι περίοικοι, χωρίς να τους γνωστοποιούνται οι λόγοι, αλλά και οι επιβαρύνσεις/επιπτώσεις που θα επιφέρει η αφαίρεση και η καταστροφή τους.
• Συγκεκριμένα μιλάμε για την μπουλντόζα που την Παρασκευή 15/11/24, στην οδό Τσιλιμιδού και Γαλιατσάτου γωνία, κοντά στο κτίριο της Δ/νσης Συγκοινωνιών και Μεταφορών, ξερίζωσε σε κατοικημένη περιοχή από αλσύλλιο έναν τεράστιο Φοίνικα με κορμό διαμέτρου τουλάχιστον ενάμιση μέτρου, δύο Συκιές, τρία Πεύκα, μια Μουριά, Χαρουπιές, δύο σπανίου είδους Καρυδιές, μεγαλόσωμα Γιούκα, ένα πολυετή ψηλό Κάκτο, Θάμνους κοκ. Με άλλα λόγια δέντρα και φυτά που κάθε πρωί τα καλοκαίρια γινόταν αγώνες δρόμου ποιοι θα πρωτοπρολάβουν να παρκάρουν στη σκιά τους για να διασωθούν στη δροσιά τους.
Σε επικοινωνία με τη Δ/νση Τεχνικών Έργων δεν καταφέραμε να ενημερωθούμε για την τύχη το μικρού, αλλά τόσο ευεργετικού αλσυλλίου, παρά μόνο ότι «Έχει γίνει μελέτη και ότι το έργο έχει εγκριθεί». Αλήθεια κατά πόσο η μελέτη έλαβε υπ’ όψη τον περιβάλλοντα χώρο, τα ήδη υπάρχοντα δέντρα και φυτά ;
Αν είχε όντως μελετηθεί ο χώρος από κοντά, οι μελετητές θα είχαν ενημερωθεί και διαπιστώσει ότι οι ίδιοι οι περίοικοι είχαν εμπλουτίσει με δέντρα και φυτά το αλσύλλιο και επιπλέον είχαν φροντίσει προσωπικά τους φοίνικες με φάρμακα όταν κάποια στιγμή αρρώστησαν και μάλιστα κατάφεραν να τους αναστήσουν.
Αντίθετα την Παρασκευή η ανταμοιβή των περιοίκων ήταν να γίνουν βουβοί κι ανυπεράσπιστοι μάρτυρες που εμβρόντητοι παρατηρούσαν με πόνο ψυχής τη μπουλντόζα να ξεριζώνει και να αφανίζει τον ευεργετικό μικρόκοσμο γύρω τους, με τη συνεχή αιτιολογία ότι «Εκτελούν εντολές».
Καμία ενημερωτική πινακίδα δεν είχε προηγηθεί, ούτε είχε στηθεί τίποτα πουθενά.
• Αλλά ας μην πάμε μακριά. Ας δούμε λίγο τη πλακόστρωση του αλσυλλίου στο γυμναστήριο Αντώνη Τρίτη. Τα ήδη κομμένα δέντρα. Αλλά κι αυτά που απόμειναν και που σε λίγο καιρό οι αναπτυσσόμενες οι ρίζες τους θα πετάξουν τις πλάκες της πλακόστρωσης. Χάσιμο χρόνου κι άσκοπη σπατάλη πόρων.
• Στη παραλιακή επίσης οι λεπτόκορμοι φοίνικες, χωρίς επαρκή φυλλωσιά, ψηλοί κι επικίνδυνοι σε ένα φονικό βοριά θα προσγειωθούν σε επιβάτες κι αυτοκίνητα, ενώ πέφτοντας θα συμπαρασύρουν με το ριζικό τους σύστημα πεζοδρόμια κι ό,τι βρίσκεται πάνω σε αυτά.
Αλήθεια αυτά τα δέντρα σε τι εξυπηρετούν ;
• Επίσης περιμένετε να δείτε σε λίγες μέρες την παρέλαση των γυμνών δένδρων στη Βεργωτή.
Η φύση επιτελεί το έργο της κι όσο ο άνθρωπος δεν αφουγκράζεται τη φύση θα βρίσκεται προ τετελεσμένων καταστροφών.
Αντί να αφήσουμε το έδαφος να αναπνέει και να απορροφά νερό και ήλιο για την ενδυνάμωση δέντρων και φυτών, εμείς φυλακίζουμε ρίζες, πλακοστρώνουμε επιφάνειες και πλημμυρίζουμε με μια απλή μπόρα.
Στη πρώτη καταιγίδα φέτος
Τις προάλλες, στην πρώτη φθινοπωρινή καταιγίδα, στην παραλιακή στο ύψος της EUROBANK – μια και μόνη μπόρα – έκανε τα σταθμευμένα αυτοκίνητα να επιπλέουν σαν βάρκες. Η στάθμη του νερού είχε καλύψει μέχρι επάνω τα λάστιχα των αυτοκινήτων. Τα νερά δημιουργούσαν κύματα που υπερπηδούσαν το πεζοδρόμιο της παραλιακής και χύνονταν στη θάλασσα. Οι τουρίστες βιντεοσκοπούσαν το χάος. Αν η βροχή συνεχιζόταν λίγο ακόμη τα νερά θα σήκωναν τα αυτοκίνητα και θα τα έριχναν ευκολότατα στη θάλασσα. Άτομα που έκαναν τη λάθος σκέψη να παραμείνουν μέσα στο αυτοκίνητο μέχρι να σταματήσει η μπόρα, διαπίστωσαν με τρόμο πως σε χρόνο ρεκόρ οι πόρτες του αυτοκινήτου δεν άνοιγαν γιατί είχαν μπλοκάρει από το νερό.
Επιπλέον, τα αυτοκίνητα που ερχόντουσαν από το Λιμεναρχείο προς τη EUROBANK, βλέποντας τη λίμνη, έκαναν επί τόπου αναστροφή πριν φτάσουν στο Εργατικό Κέντρο και γύριζαν πίσω.
Στην επόμενη καταιγίδα αν παρκάρατε στην παραλιακή, δεν σας έκλεψαν το αυτοκίνητο, ούτε το σήκωσε ο γερανός, το πήρε η θάλασσα !
Έχει υπολογιστεί ότι για να αντισταθμιστούν οι εκπομπές των ρύπων μιας 10ετίας πρέπει να φυτευτούν 1,2 τρισεκατομμύρια δέντρα. Αυτό σημαίνει ότι αναλογεί σε κάθε άνθρωπο η φύτευση 160 δέντρων.
Τι κάνουν οι Τεχνικές Υπηρεσίες
Άραγε τα γνωρίζουν αυτά οι Τεχνικές Υπηρεσίες και ποια μέτρα λαμβάνουν εν όψει του χειμώνα ; Αντί να εξασφαλίσουν ασφαλή επιβίωση των κατοίκων, ξηλώνουν και αυτούς τους απειροελάχιστους μικρούς πνεύμονες της πόλης, αναίτια και δικαιωματικά, σαν να πρόκειται να αποτελούν προσωπικό περιουσιακό απόκτημα της εκάστοτε αρχής.
Οι κάτοικοι αυτού το τόπου δικαιούνται απαντήσεις, δεν είναι έρμαια της τύχης αιφνίδιων εκπλήξεων, ειδικά όταν οι φόροι που επωμίζονται αφαιρούνται από ένα οικονομικά ασφυκτικό ψυχορραγούμενο νοικοκυριό.
Δεν χρειαζόμαστε άλλο Καλλωπισμό.
Πρόληψη κι Ασφάλεια θέλουμε. Μπορείτε ;
Και στην τελική αν οι μελετητές δεν διαθέτουν περιβαλλοντική ευαισθησία, ας οδηγηθούν τουλάχιστον συνειδησιακά βάσει των σπουδών και των πτυχίων τους. Κάποτε έδωσαν κάποιους όρκους για αυτά. Ή μήπως όχι ;
Ή μήπως κι εδώ αύριο θα φταίει ο σταθμάρχης ;