Το Associated Press έκανε αφιέρωμα στη Φουρνά Ευρυτανίας, ένα μικρό χωριό τέσσερις ώρες με το αυτοκίνητο μακριά από την Αθήνα, που δίνει αγώνα -επιτυχημένα μέχρι στιγμής- για να παρέμεινε στον χάρτη και μην εξαφανιστεί.
Το χωριό που αριθμεί 180 κατοίκους πέρυσι είχε μόνο δύο παιδιά, αλλά η τύχη του τόπου αντιστράφηκε χάρη σε μια απίθανη συνεργασία. Η τοπική δασκάλα, φοιτήτρια στο διδακτορικό που μελετά τεχνητή νοημοσύνη, βρήκε κοινή συνισταμένη με τον πάτερ Κωνσταντίνο Ντούσικο.
Ο Ντούσικος, που αισθάνεται εξίσου άνετα πίσω από το τιμόνι του φορτηγού του ή μπροστά από την Αγία Τράπεζα, λέει ότι η πρωτοβουλία αυτή εμπνεύστηκε εν μέρει από τις εκκλήσεις της ιεραρχίας της Ορθόδοξης Εκκλησίας που προέτρεπαν τους κληρικούς να προωθήσουν την οικογενειακή ζωή.
«Νομίζω ότι κάναμε το αυτονόητο: Βοηθήσαμε τους ανθρώπους εδώ να κρατήσουμε το χωριό μας ζωντανό», λέει, στεκόμενος στην εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Χριστού στην κεντρική πλατεία. «Φυσικά, η ζωή στο χωριό δεν είναι για όλους. Πρέπει να είσαι καλός στις χειρωνακτικές εργασίες».
Η Ελλάδα έχει έναν από τους γηραιότερους πληθυσμούς στον κόσμο με 23% ηλικίας 65 ετών και άνω το 2023, σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας. Η κεντρική ελληνική περιφέρεια της Ευρυτανίας, όπου βρίσκεται η Φουρνά, αντιμετωπίζει χαμηλά ποσοστά γεννήσεων και αγροτική ερήμωση, με μέσο όρο ηλικίας 56,2 ετών – έναν από τους τρεις υψηλότερους στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η Παναγιώτα Διαμάντη, η μοναδική δασκάλα του δημοτικού σχολείου της Φουρνά και συνιδρύτρια της οικογενειακής εκστρατείας «Νέα ζωή στο χωριό», λέει ότι η επείγουσα κατάσταση είναι αισθητή. «Αν δεν έρθουν τα παιδιά, ο δάσκαλος παίρνει μετάθεση και το σχολείο θα κλείσει. Και ένα κλειστό σχολείο δεν θα ξανανοίξει ποτέ», λέει. «Χρειαζόμαστε τολμηρή δράση».
Περισσότερα από 200 δημόσια σχολεία και νηπιαγωγεία έκλεισαν σε όλη την Ελλάδα κατά την τρέχουσα σχολική χρονιά λόγω χαμηλής φοίτησης, πολλά από αυτά σε απομακρυσμένες περιοχές της χώρας με αραιό πληθυσμό λόγω του ορεινού ηπειρωτικού εδάφους και των πολυάριθμων μικρών νησιών.
Αρκετές τοπικές αρχές έχουν απευθυνθεί στην εκστρατεία Φουρνά και ζήτησαν από την κυρία Διαμάντη να τις βοηθήσει να ξεκινήσουν ένα παρόμοιο πρόγραμμα.
Μετά το μάθημα, συμμετέχει μαζί με τους οκτώ μαθητές της σε ένα παιχνίδι dodgeball στην αυλή του σχολείου που έχει θέα τα απόκρημνα βουνά της Ευρυτανίας. Τα παιδιά απολαμβάνουν την ιδιότητα της τοπικής διασημότητας – τα γενέθλιά τους γιορτάζονται συχνά στην κεντρική πλατεία του χωριού.
Η Βασιλική Εμμανουήλ μετακόμισε στη Φουρνά με τα έξι παιδιά της – πέντε γιους και μια κόρη – και λέει ότι έχει δεχτεί μεγάλη ευγένεια. Οι κάτοικοι του χωριού αφήνουν φαγητό έξω από την πόρτα της κατά τη διάρκεια της νύχτας και την ενθαρρύνουν να ξαναρχίσει ένα παλιό αρτοποιείο όταν ο σύζυγός της επιστρέψει από μια περίοδο εργασίας στη Γερμανία.
«Είμαι εδώ σχεδόν τρεις μήνες και θα ήμουν αχάριστη αν έλεγα ότι αγωνίστηκα», λέει η Εμμανουήλ. «Ο τοπικός ιερέας και η σύζυγός του με αντιμετωπίζουν σαν να είμαι μέλος της οικογένειάς τους. Όλο το χωριό είναι στο πλευρό μας, από την προσφορά καθημερινών ειδών πρώτης ανάγκης μέχρι τη συναισθηματική υποστήριξη».
Για τους κατοίκους της Φουρνά, ακόμη και η παρακολούθηση της εκκλησίας συνδέεται με την επιβίωση του χωριού. Δύο ντουζίνες εκκλησίες στην περιοχή παραμένουν άδειες το μεγαλύτερο μέρος του έτους, αλλά συντηρούνται καλά και είναι ανοιχτές σε σημαντικές ημερομηνίες του θρησκευτικού ημερολογίου.
Η εμφάνιση των παιδιών στην εκκλησία και στους επί μακρόν ήσυχους δρόμους του χωριού αιφνιδίασε τους περισσότερους κατοίκους.
«Στην αρχή δεν πίστευα ποτέ ότι θα έρχονταν οικογένειες να ζήσουν εδώ. Είναι ένα απομακρυσμένο χωριό, πολύ μικρό, χωρίς πολλά πράγματα εδώ», δήλωσε ο ιδιοκτήτης τοπικής επιχείρησης Γιώργος Βασιλικούδης.
«Όμως, προς έκπληξή μου, ήρθαν οικογένειες και είναι ευτυχισμένες», δήλωσε ο Βασιλικούδης, ο οποίος διατηρεί εστιατόριο και ξενώνα. «Είναι πολύ καλό για το χωριό και για τους ανθρώπους που έχουν καταστήματα και επιχειρήσεις. Για άλλα χωριά, λειτουργεί ως παράδειγμα. Είναι μια καλή αρχή».
