Σε αντίθεση με ό,τι πιστεύουμε, τα λίπη είναι απαραίτητα για το σώμα. Στην πραγματικότητα, όχι μόνο παρέχουν ενέργεια – με το ίδιο βάρος, υπερδιπλάσια σε σύγκριση με τους υδατάνθρακες και τις πρωτεΐνες – αλλά προάγουν επίσης την απορρόφηση των βιταμινών A, D, E και K και ορισμένων αντιοξειδωτικών.
Το βούτυρο θεωρείται η κατεξοχήν πηγή λίπους. Προφανώς, πλούσιες σε αυτό είναι και οι φυτικές εκδόσεις του, ιδίως εκείνες που προέρχονται από αμύγδαλα και φιστίκια, που δεν αποτελούν – αξίζει να τονιστεί – πραγματικές εναλλακτικές του βουτύρου από γάλα, δεδομένου ότι η χρήση τους στη μαγειρική είναι αρκετά περιορισμένη.
Mπορούν να χρησιμοποιηθούν για την προετοιμασία ορισμένων γλυκών, αλλά γενικά απλώνονται σε ψωμί ή τηγανίτες ή χρησιμοποιούνται για να συνοδεύσουν φρούτα και λαχανικά ή, πάλι, ως επικάλυψη για ορισμένα είδη κέικ, μπισκότων ή smoothies. Πρέπει να πούμε ότι τόσο το φυστικοβούτυρο όσο και το αμύγδαλο έχουν χαμηλότερα λιπαρά και θερμίδες από το κλασικό βούτυρο, όπως φαίνεται από τον παρακάτω πίνακα:
Κλασικό βούτυρο: 717 θερμίδες – 81 g λιπαρών ανά 100 g
Φυστικοβούτυρο: 588 θερμίδες – 50 g λιπαρών ανά 100 g
Βούτυρο αμυγδάλου: 614 θερμίδες – 56 γραμμάρια λίπους ανά 100 γρ
Με τα παραπάνω δεδομένα δημιουργείται ένα ερώτημα όσον αφορά τα οφέλη για την υγεία: είναι το ίδιο το αμύγδαλο και το φυστικοβούτυρο; Ή μήπως το ένα έχει περισσότερα οφέλη από το άλλο;
Η αλήθεια αν το βούτυρο είναι κακό για την υγεία μας
Πριν μπούμε όμως στην ουσία του θέματος, ας καταρρίψουμε έναν μύθο. Το βούτυρο, εννοούμε το παραδοσιακό που προέρχεται από γάλα, δεν είναι κακό φαγητό. Είναι αλήθεια ότι αποτελείται από περισσότερο από 80% λίπος, κυρίως κορεσμένα λιπαρά (περίπου 50-65%), το οποίο μεταβολίζεται δύσκολα και τείνει να συσσωρεύεται στο αίμα, το οποίο, θεωρητικά, μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της ολικής χοληστερόλης και Η LDL χοληστερόλη (η «κακή») και, κατά συνέπεια, προάγουν μεγαλύτερη προδιάθεση για καρδιαγγειακά νοσήματα.
Όμως, όπως συμβαίνει με πολλά άλλα τρόφιμα, είναι βασικά θέμα ποσότητας. Όταν καταναλώνεται με μέτρο, το βούτυρο δεν έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία. Στην πραγματικότητα, μια ποσότητα ίση με 100 γραμμάρια περιέχει 250 χιλιοστόγραμμα χοληστερόλης, δηλαδή λιγότερη από τη μέγιστη ημερήσια δόση χοληστερόλης που συνιστάται για έναν ενήλικα και είναι μάλλον απίθανο κάποιος να καταναλώνει μισό κιλό βούτυρο την ημέρα.
Αμύγδαλο vs φυστικοβούτυρο
Σύμφωνα με τη Vogue, διατροφικά, το βούτυρο αμυγδάλου και το φυστικοβούτυρο έχουν αρκετά παρόμοιες ποσότητες θερμίδων, πρωτεϊνών, υδατανθράκων, καλίου και ψευδαργύρου. Το βούτυρο αμυγδάλου, ωστόσο, είναι υψηλότερο σε φυτικές ίνες, βιταμίνη Ε, μαγνήσιο, σίδηρο και ασβέστιο. Αλλά η κύρια διαφορά είναι η περιεκτικότητα σε λιπαρά. Και οι δύο ποικιλίες είναι πλούσιες σε μονοακόρεστα λίπη, τα οποία βοηθούν στη διατήρηση της φυσιολογικής ρευστότητας του αίματος και στη μείωση της ποσότητας χοληστερόλης που σχετίζεται με λιποπρωτεΐνες χαμηλής πυκνότητας (LDL ή κακή χοληστερόλη), εκτός από το ότι δύο κουταλάκια του γλυκού βούτυρο αμυγδάλου περιέχουν περίπου 25% περισσότερα μονοακόρεστα λίπη από το ίδια ποσότητα φυστικοβούτυρου. Αντίθετα, μια μερίδα φυστικοβούτυρου περιέχει διπλάσια κορεσμένα λιπαρά σε σύγκριση με μια πανομοιότυπη μερίδα αμυγδαλοβούτυρου. Το τελευταίο είναι επομένως πιο ενδεδειγμένο λόγω της υψηλότερης περιεκτικότητάς του σε «καλά λιπαρά», που προάγουν την καρδιαγγειακή υγεία.
Νικητής τελικά το αμύγδαλο;
Τελικά, το βούτυρο αμυγδάλου φαίνεται να είναι η πιο υγιεινή επιλογή, τόσο λόγω της υψηλότερης περιεκτικότητάς του σε μικροθρεπτικά συστατικά όσο και λόγω της μεγαλύτερης παρουσίας μονοακόρεστων λιπαρών σε σύγκριση με τα κορεσμένα λίπη. Ωστόσο και οι δύο ποικιλίες βουτύρου πρέπει να μπαίνουν στη διατροφή μας με μέτρο, καθώς είναι πολύ θερμιδικές και επομένως, εάν καταναλωθούν σε υπερβολική ποσότητα, μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση βάρους με την πάροδο του χρόνου. Όχι μόνο αυτό: αν και, τεχνικά, τα φιστίκια είναι όσπρια και τα αμύγδαλα είναι μια ποικιλία ξηρών καρπών, και τα δύο περιέχουν ένα λίπος που ονομάζεται αραχιδονικό οξύ, το οποίο, αφενός, είναι απαραίτητο για ορισμένες μεταβολικές αντιδράσεις, αφετέρου, εάν υπάρχει σε υπερβολικές ποσότητες στο σώμα, μπορεί να διεγείρει τη φλεγμονώδη διαδικασία. Όπως πάντα, το μέτρο αποδεικνύεται η μητέρα όλων των αρετών.
