Γράφει Δήμητρα Βγενοπούλου
Η Καλλιστώ, η Νησώ, η Μελισσάνθη, η Ηχώ, η Νέδα. Το Λουλούδι της Ερήμου, η Ουράνια Πόλη, η Βροχή των Αγγέλων, η Έκρηξη, η Γνώση. Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε και πολλά ακόμα από τα υπέροχα ονόματα που ο Nicofilimon, κατά κόσμον Νίκος Γαρμπής, δίνει στα κοσμήματα που κατασκευάζει. Κοσμήματα που ξεχωρίζουν για τα ιδιαίτερα, μοναδικά σχέδιά τους, τα χρώματά τους, τις τεχνικές που αξιοποιεί ο δημιουργός.
Το ταξίδι του Nicofilimon στον θαυμαστό κόσμο των κοσμημάτων ξεκίνησε μετά από παρότρυνση του πατέρα του. Ο ίδιος ήθελε να ασχοληθεί με τη μουσική σύνθεση και παράλληλα με τις σπουδές του στο σχέδιο κοσμήματος και τη γεμμολογία, σπούδασε κλασική μουσική. Και μπορεί, τελικά, ο προορισμός του να ήταν η κοσμηματοποία, όμως η μουσική δεν σταμάτησε ποτέ να τον εμπνέει και να αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της σχεδιαστικής του φιλοσοφίας. “Τα κοσμήματά μου είναι οι χορογραφίες της μουσικής μου”, θα μας πει και η μελωδία, η αρμονία και η ποίηση είναι εμφανείς στις δημιουργίες του.
Με αφορμή τα 30 χρόνια του Madame Figaro, μιλήσαμε με τον Νίκο Γαρμπή για την ιστορία του brand Nicofilimon, την έμπνευση πίσω από τα σχέδιά του, που έχει να κάνει τόσο με την Ελλάδα όσο και τον τόπο του, την Κεφαλονιά, και όλα όσα κάνουν ένα κόσμημα όμορφο και διαχρονικό.
-Ποια είναι η ιστορία του high jewelry brand Nicofilimon;
Είναι μια πολύ όμορφη ιστορία: Κατ’ αρχάς να πω ότι σχεδίαζα πάντα κοσμήματα, αλλά ήταν κρυμμένα μέσα σε ντοσιέ. Είχαν προηγηθεί, βέβαια, φοβερές χρονιές, όπως το 2000 με τη ταινία “Το μαντολίνο του Λοχαγού Κορέλλι” με την Penélope Cruz, όπου είχα επιμεληθεί όλα τα κοσμήματα και το 2003 στη Ν.Υόρκη με το βραβείο του αμερικανικού γεμολογικού ινστιτούτου GIA. Το 2010, λοιπόν, και ενώ είχε μόλις γεννηθεί ο δεύτερος γιος μας, η γυναίκα μου, Αγγελική, βρισκόταν σε μία έκθεση γλυπτών στο βοτανόκηπο Κεφαλλονιάς την επιμέλεια της οποίας είχε η Λιάνα Σκουρλή. Περπατώντας μέσα στον κήπο οι δύο γυναίκες συναντήθηκαν και η αγαπημένη μας Λιάνα- άγνωστη τότε σε μας και μετέπειτα manager μου και λατρεμένη μας φίλη- εντυπωσιάστηκε από ένα ζευγάρι σκουλαρίκια που φορούσε η σύζυγός μου και είχα σχεδιάσει εγώ. Έτσι έγινε η αρχή. Τα σχέδια βγήκαν από τα ντοσιέ, η Λιάνα διοργάνωσε τη πρώτη μου έκθεση στην Αθήνα και όλα πήραν τον δρόμο τους.
– Ποια ήταν η στιγμή που είπατε στον εαυτό σας ότι θα ασχοληθείτε με το κόσμημα; Υπήρχαν ερεθίσματα στο περιβάλλον σας που σας ώθησαν σ’ αυτό το μονοπάτι;
Φυσικά και υπήρχαν. Κατ’ αρχάς, η οικογενειακή επιχείρηση. Όσο και αν φαίνεται παράδοξο, για να ασχοληθώ με το κόσμημα με πίεσε ο πατέρας μου γιατί εγώ ήθελα να ασχοληθώ με τη μουσική σύνθεση. Όλα, όμως, άλλαξαν όταν έπιασα στο χέρι μου ένα κομμάτι μέταλλο και έφτιαξα το πρώτο μου κόσμημα. Ένιωσα τη δημιουργία και την ευχαρίστηση να αγγίζω αυτό που έφτιαξα -κάτι το οποίο δεν υπάρχει στη μουσική- , και αυτό πραγματικά γέμισε τη ψυχή μου.
-Παράλληλα με τις σπουδές σας στο σχέδιο κοσμήματος και τη γεμμολογία, παρακολουθήσατε μαθήματα κλασικής μουσικής – όπως διαβάζουμε στο βιογραφικό σας. Πόσο η μία τέχνη επηρέασε την άλλη;
Πιστεύω ότι όλες οι τέχνες είναι αλληλένδετες και η μία επηρεάζει την άλλη. Η μουσική με εμπνέει να σχεδιάσω και το σχέδιο να συνθέσω. Θα μπορούσα να πω ότι τα σχέδια μου είναι οι χορογραφίες της μουσικής μου.
-Τι μουσική σας αρέσει να ακούτε όταν δημιουργείτε ένα κόσμημα;
Συνήθως ακούω avant garde, κλασσική και πειραματική μουσική γιατί μου σπάει τη συμμετρία του μυαλού μου. Ενώ όταν κουράζομαι ακούω κάτι χαλαρωτικό και ρυθμικό, που δεν τραβάει τη προσοχή μου. Πάντα, όμως, ακούω μουσική!
-Εκτός από τη μουσική, ποια άλλη τέχνη – ή επιστήμη ή οτιδήποτε άλλο- σας εμπνέει ιδιαίτερα;
Η ζωγραφική. Μου αρέσει να κοιτάζω, να αναλύω και να αποδομώ έργα μεγάλων ζωγράφων, να γνωρίζω την ιστορία τους και την πηγή της έμπνευσής τους και με τη σειρά μου να εμπνέομαι από αυτά.
-Τι σας δίδαξε η διαδρομή σας στο εξωτερικό και γιατί αποφασίσατε να γυρίσετε στην Ελλάδα για να εξασκήσετε και εξελίξετε την τέχνη σας;
Η διαδρομή μου στο εξωτερικό με γέμισε γνώση, ιδέες, ερεθίσματα, εικόνες, χρώματα, αλλά γρήγορα κατάλαβα ότι ο τρόπος ζωής δεν μου ταιριάζει, ενώ οι υποχρεώσεις της οικογενειακής επιχείρησης με τραβούσαν πίσω. Επίσης, οι πολύχρονοι συνεργάτες μου έως σήμερα -οι περισσότεροι εκ των οποίων φίλοι και συμμαθητές- ήταν μία εξαιρετική ομάδα με πολύ καλή χημεία για τη δημιουργία κοσμήματος. Ας μη ξεχνάμε τις ρίζες μας, ότι όλα τα μουσεία του κόσμου είναι γεμάτα Ελληνικά κοσμήματα. Η κοσμηματοποιία είναι στο DNA του Έλληνα και αυτό που μπορούν να καταφέρουν οι Έλληνες κοσμηματοποιοί στη καθημερινότητά τους, είναι κάτι το οποίο πρέπει να αποκτιέται με κόπο στο εξωτερικό.
-Πόσο σημαντική είναι η Ελλάδα για τις δημιουργίες σας;
Τα χρώματα, το φως και ο τρόπος ζωής της χώρας μας είναι ιδανικά για καλλιτεχνική δημιουργία. Ο ήλιος με γεμίζει θετική ενέργεια και με παροτρύνει να δημιουργώ.
-Πού αναζητάτε κάθε φορά την πηγή της έμπνευσής σας για μία συλλογή; Είναι κάτι στιγμιαίο η έμπνευση για εσάς ή προηγείται εκτενής μελέτη και αναζήτηση;
Και τα δύο: Μπορεί κάτι να είναι στιγμιαίο από μία θεία έμπνευση, ενώ άλλες φορές γίνεται εκτενής μελέτη αναζήτησης σχημάτων, χρωμάτων και άπλετων ωρών από μουτζούρες μέχρι να βγει κάτι σημαντικό. Βέβαια, η καλύτερη πηγή έμπνευσης μου είναι ο ίδιος ο πελάτης που με επισκέπτεται για να του σχεδιάσω κάτι μοναδικό, καλούμενος να εκπληρώσω το δικό του όνειρο μέσα από τις επιθυμίες και τα όριά του.
-Μπορείτε να ονοματίσετε κάποια από τις συλλογές σας που αγαπάτε ιδιαίτερα και γιατί;
Η συλλογή που αγαπώ ιδιαίτερα είναι η “A Dream of Elegance” και αυτό διότι είναι εμπνευσμένη από ένα αριστούργημα της φύσης και παγκόσμιο αξιοθέατο, το λιμνοσπήλαιο της Μελισσάνης, που βρίσκεται στη γενέτειρά μου τη Κεφαλλονιά. Αυτή η συλλογή ξεχωρίζει γιατί είναι το σταυροδρόμι της γνώσης, της έμπνευσης και του νησιού μου. Κάτι που ήθελα να βγει καιρό από μέσα μου. Ήταν και η διέξοδός μου στη περίοδο του covid-19 που για εμένα ήταν μία από τις πιο δημιουργικές περιόδους της ζωής μου μετά τη περίοδο της Αμερικής.
-Πώς θα περιγράφατε την ταυτότητα των κοσμημάτων Nicofilimon;
Αυτό είναι κάτι που θα κάνουν άλλοι για εμένα. Εγώ σχεδιάζω μέσα από τη ψυχή μου και κάθε φορά όλα ξεκινούν από την αρχή. Πολλές φορές έχουν περιγράψει τη δουλειά μου σαν “μινιμαλιστικό πλουραλισμό”, αν θα μπορούσαμε να πούμε κάτι τέτοιο. Το σίγουρο είναι ότι είμαι ο ίδιος άνθρωπος και όταν η έμπνευση ταυτιστεί με την προσωπικότητα δίνει τη δύναμη στο χέρι να ξεκινήσει το σχέδιο. Δεκάδες ώρες υπομονής και αυθεντικής τέχνης μεταφράζονται σε μοναδικούς θησαυρούς που ανήκουν σε κάθε επόμενη γενιά. Η αυτονομία μου σαν καλλιτέχνης μου δίνει την ελευθερία να τολμήσω αυτά που οι άλλοι δεν τολμούν.
-Ποια είναι τα υλικά και οι πολύτιμοι λίθοι, με τα οποία σας αρέσει να δουλεύετε;
Μου αρέσει να δουλεύω περισσότερο με χρωματιστές πολύτιμες πέτρες και λιγότερο με τα διαμάντια. Θεωρώ ότι με τις χρωματιστές πέτρες, θαύματα της φύσης, μπορείς να κάνεις άπειρους ζωγραφικούς, θα τους έλεγα, συνδυασμούς. Έτσι, δίνεις μοναδικότητα στα κοσμήματα-έργα τέχνης, ενώ με τα διαμάντια περιορίζεσαι χρωματικά και πάντα θα έχει κάποιος μεγαλύτερο.
– Ποιες τεχνικές ή καινοτομίες χρησιμοποιείτε για να δώσετε στα κοσμήματα σας αυτόν τον μοναδικό χαρακτήρα;
Όλες οι τεχνικές από την αρχαία Ελλάδα μέχρι σήμερα είναι μέσα στο μυαλό μου και εμφανίζονται στα κοσμήματά μου με τον τρόπο που επιλέγω δίνοντας έτσι ένα μοναδικό χαρακτήρα σε αυτά.
Όλα αρχίζουν από ένα λευκό χαρτί και το ίδιο το σχέδιο καθορίζει τις τεχνικές που θα χρησιμοποιήσω. Χρησιμοποιώ όλη τη νέα τεχνολογία από τη γένεσή της, και μέσα από τα χρόνια έχω καταφέρει να είναι βοηθός μου και σε καμία περίπτωση να μη με καθοδηγεί. Πράγμα το οποίο συμβαίνει συχνά σε πολλούς νέους σχεδιαστές.
-Τα κοσμήματα που σχεδιάζετε έχουν πολύ ωραία ονόματα και πολύ ωραία χρώματα. Υπάρχει κάποιος συμβολισμός πίσω απ’ αυτή την επιλογή;
Πάντα σχεδιάζω με κάποιο συμβολισμό στο νου μου και από εκεί εμπνέομαι για τα ονόματα. Ο συμβολισμός πίσω από τα κοσμήματα είναι η έμπνευση μου. Για παράδειγμα, τα κοσμήματα από τη συλλογή “Α dream of elegance” έχουν ονόματα από Νεράιδες της αρχαιότητας. Καθημερινός μου σύμβουλος, πολύτιμος συνεργάτης μου και αυστηρός κριτής μου είναι η σύζυγος μου Αγγελική. Η Αγγελική είναι πολιτικός μηχανικός, η οποία εγκατέλειψε την δουλεία της, μετά από πολυετή καριέρα, για να αφιερωθεί σε εμένα, τα παιδιά μας και το brand μας. Χωρίς αυτή τίποτα δεν θα ήταν το ίδιο και της χρωστάω πολλά για το τι είμαι σήμερα.
-Τι κάνει ένα κόσμημα να είναι διαχρονικό; Τα κοσμήματα ακολουθούν τάσεις της μόδας ή ξεπερνούν αυτή την ιδέα;
Ένα κόσμημα είναι διαχρονικό λόγω των πολύτιμων υλικών του, τα οποία αντέχουν στον χρόνο. Πάνω στο κόσμημα μετά έρχονται και προστίθενται τα συναισθήματα, ποιος το αγόρασε, πού το έδωσε, για ποια στιγμή. Όλα αυτά μαζί το κάνουν ένα μικρό θησαυρό στην ιστορία του κάτοχου του. Η ιστορία έχει δείξει ότι πολλά κοσμήματα προσπάθησαν να ακολουθήσουν τη μόδα, αλλά απέτυχαν. Σίγουρα, όμως, η εκάστοτε μόδα επηρεάζει τις γραμμές τους γιατί ο σχεδιαστής ζει κι εργάζεται στην εποχή του και επηρεάζετε από τα πάντα που συνυπάρχουν γύρω του.
-Από την εμπειρία σας, τι είναι αυτό που αναζητάνε οι περισσότερες γυναίκες σ’ ένα κόσμημα;
Να τις κάνει να αισθάνονται όμορφες και sexy. Να τονώνει την προσωπικότητά τους. Να αισθάνονται ότι φορούν κάτι πολύτιμο και διαχρονικό. Να τους γεμίζει αγάπη από όμορφες στιγμές. Αυτά τα απλά.
– Ποιο είναι το προφίλ της γυναίκας που φοράει τα δικά σας κοσμήματά;
Γυναίκες δυναμικές, καλλιεργημένες, εργαζόμενες σε δικές τους επιχειρήσεις κυρίως, εξοικειωμένες με την τέχνη, λάτρεις που μοναδικού, έντονες και απαιτητικές προσωπικότητες ή αφιερωμένες ολοκληρωτικά στην οικογένειά τους. Αρκετές, επίσης, είναι Ελληνίδες του εξωτερικού, που αναζητούν μέσα από τα κοσμήματα που σχεδιάζω για εκείνες τη σύνδεσή τους με την πατρίδα που έχουν αφήσει πίσω, αλλά και κάτι μοναδικό για εκείνες και το ζουν πιο έντονα από εμάς.
-Πολύ ξεχωριστά στις συλλογές Nicofilimon είναι και τα γούρια που σχεδιάζετε. Πού στηρίζετε συνήθως την έμπνευσή σας για τα γούρια, όπως για παράδειγμα το φετινό η “Σταγόνα”;
Τα τελευταία χρόνια τα γούρια ήταν από τη σειρά “Ευχές” κοσμήματα- λέξεις, με τον αριθμό του έτους κρυμμένο μέσα τους, που αποτελούσαν το στίγμα μέσα από το παγκόσμιο γίγνεσθαι. Μέσα από αυτές προσπαθούσα να δώσω δύναμη και ώθηση για τη νέα χρονιά στον κάτοχό του. Ήταν κάτι το οποίο άγγιξε πολλούς ανθρώπους, οι οποίοι, μάλιστα, κάθε χρόνο αναρωτιόντουσαν για τη λέξη που θα συμβολίζει τη νέα χρονιά.
Φέτος, σπάζοντας τη παράδοση των λέξεων, επέλεξα τη σταγόνα σαν σύμβολο αναγέννησης και αρχής μίας νέας ζωής. Μία “σταγόνα” μπορεί να φαίνεται μικρή, αλλά πολλές μαζί δημιουργούν μια θάλασσα από αξίες που ισορροπούν και βοηθούν στις σχέσεις τον ανθρώπων.
-Το Madame Figaro Greece κλείνει φέτος 30 χρόνια πορείας. Θυμάστε την πρώτη φορά που ξεφυλλίσατε τεύχος του ή κάποια συνεργασία σας;
Το ξεφυλλίζω από την περίοδο της Αμερικής, πρώτα στα κλεφτά μέσα στο Βarnes&Νoble. Αλλά μετά το αγόραζα και το συμβουλευόμουνα για έμπνευση και ενημέρωση. Πάντα μου άρεσαν τα άρθρα και οι φωτογραφίσεις του. Συνεργασία είχα για χρόνια με τον Όμιλο των Αττικών και τα περιοδικά του.
-Ποια ευχή δίνετε στο Madame Figaro για τα 30 του χρόνια;
Εύχομαι να είναι εδώ και να μας γεμίζει με όμορφες εικόνες για τα υπόλοιπα τριάντα χρόνια.
