Γράφει Κώστας Ζαφειρόπουλος
Αδιανόητο περιστατικό απόπειρας λογοκρισίας και καταπάτησης της ελευθερίας της έκφρασης με ταυτόχρονες απειλές κατά φυσικών προσώπων αλλά και SLAPP αγωγές με αφορμή βίντεο στο YouTube, με αντικυβερνητική κριτική, του οικονομολόγου Κοσμά Μαρινάκη έλαβε χώρα μέσα στο Σαββατοκύριακο.
Ο Κοσμάς Μαρινάκης είναι αναπληρωτής καθηγητής Οικονομικής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης. Εχει εργαστεί σε καθηγητικές και ερευνητικές θέσεις σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ, της Ρωσίας και της Κύπρου. Διατηρεί εδώ και χρόνια ένα πετυχημένο κανάλι στο YouTube με τίτλο Greekοnomics, εξαιρετικά δημοφιλές, με 290 χιλιάδες ακολούθους, εκλαϊκευμένης ανάλυσης για το πώς η οικονομία επηρεάζει την κοινωνία. Σε πολιτικό επίπεδο ο Μαρινάκης δεν ανήκει φυσικά στους μαρξιστές ή αριστερούς οικονομολόγους και οι θέσεις του θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν καθαρά φιλελεύθερες, το δε κανάλι του χορηγείται το τελευταίο διάστημα από γνωστή διαδικτυακή επενδυτική πλατφόρμα. Ο ίδιος έχει απορρίψει κάθε συμμετοχή μέχρι στιγμής σε πολιτικά κόμματα, ενώ μένει μόνιμα στη Σιγκαπούρη.
Ο υπεύθυνος
Το επίμαχο βίντεο με τίτλο «Το τρίγωνο της διαπλοκής» περιέγραφε την κατάσταση στη χώρα και –χωρίς να κατονομάζει– φωτογράφιζε την κυβέρνηση Μητσοτάκη και την ανοχή –με τα κατάλληλα ανταλλάγματα– που παρέχει το μιντιακό σύστημα στο «τραπεζικό καρτέλ» της χώρας (γινόταν αναφορά σε έναν υποτιθέμενο δημοσιογράφο με το όνομα Πορτογλύφτε). Το Σάββατο το βίντεο κατέβηκε από το YouTube, όχι επειδή παραβίαζε κάποιους όρους της πλατφόρμας, αλλά ύστερα από νομικές ενέργειες κατά του Κ. Μαρινάκη στις οποίες προχώρησε μεγάλο τηλεοπτικό κανάλι και δημοσιογράφος. Χθες ο κ. Μαρινάκης σε νέα του ανάρτηση κατονόμασε ως υπεύθυνους για το κατέβασμα του βίντεο τον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ και τον δημοσιογράφο Αρη Πορτοσάλτε.
Δεν ήταν το μόνο περιστατικό που συνέβη μετά τη δημιουργία του βίντεο, όπως κατήγγειλε ο οικονομολόγος: «Την προηγούμενη Δευτέρα το βράδυ συνέβη από αγνώστους ένα περιστατικό έμπρακτου εκφοβισμού οικογενειακού μου προσώπου στην Ελλάδα το οποίο δεν είναι και το καλύτερο να σου συμβαίνει όταν βρίσκομαι και 10.000 χιλιόμετρα μακριά από το σπίτι. Δεν είμαι πολιτικός, δεν είμαι δημοσιογράφος, δεν είμαι τηλεοπτικό δίκτυο, δεν έχω πλάτες και τσέπες να διεξάγω δικαστικούς αγώνες ή να έχω προσωπική ασφάλεια», αναφέρει ο Κοσμάς Μαρινάκης. Και προσθέτει: «Ειλικρινά δεν το χωράει το μυαλό μου πως το να έχω ένα διαδικτυακό κανάλι στην Ελλάδα έχει φτάσει να απειλεί την οικογένειά μου, τη δουλειά μου και να με σέρνει στα δικαστήρια».
Σημειώνεται πως μπορεί ο κ. Μαρινάκης να κατέβασε τελικά το βίντεο, ωστόσο αυτό παραμένει ανοιχτά διαθέσιμο σε ιστοσελίδες όπως αυτή του Κόμματος Πειρατών Ελλάδας. Το συγκεκριμένο κόμμα αναφέρει πως επίσης δέχτηκε «απειλή για μήνυση για το νέο ανέβασμα του βίντεο από δικηγόρο». Σε ανακοίνωσή του το κόμμα Volt δηλώνει τη στήριξή του στον οικονομολόγο, στέκεται στις απειλές που δέχτηκε η οικογένειά του και σημειώνει ότι η «υπόθεση φέρνει στο προσκήνιο τις πρακτικές SLAPP, δηλαδή τις στρατηγικές μηνύσεις που στοχεύουν στη φίμωση, την οικονομική εξόντωση και την ψυχολογική πίεση όσων τολμούν να ασκήσουν κριτική ή να αναδείξουν καίρια κοινωνικά προβλήματά». «Μείζον ζήτημα κράτους δικαίου, δημοκρατίας και ελευθεροτυπίας» χαρακτήρισε ο εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, Γιώργος Καραμέρος, τα όσα καταγγέλλει ο καθηγητής Κ. Μαρινάκης.
Τι έλεγε όμως το επίμαχο βίντεο, το οποίο βέβαια, μετά την απόπειρα λογοκρισίας, έλαβε πολύ μεγάλη δημοσιότητα; «Πώς είναι δυνατόν να συναλλάσσεσαι (σ.σ. η κυβέρνηση) κρυφά κάτω από τη μύτη των ανεξάρτητων αρχών που έστω και υποτυπωδώς ελέγχουν την εξουσία; Εύκολα, με τριγωνικές συναλλαγές και όπου μπορείς να προτιμάς να ξεπληρώνεις τα χρέη σου σε είδος με παροχές, ανοχή και διευκολύνσεις. Πώς θα ανταποδώσεις τη στήριξη στα συστημικά ΜΜΕ; Αντί να δώσεις απευθείας χρήματα, αφήνεις τους τραπεζίτες να πληρώσουν τον λογαριασμό (προς τα ΜΜΕ) παρέχοντας σε εκείνους ένα δώρο που σίγουρα θα εκτιμήσουν. Την ελευθερία να καρτελοποιήσουν την τραπεζική αγορά. Τι έχουμε εδώ; Ενα πανέξυπνο τριγωνάκι στο οποίο εσύ ο πολίτης πληρώνεις κερατιάτικα στο τραπεζικό καρτέλ στην ουσία καλύπτοντας το κόστος στήριξης που παρέχουν τα ΜΜΕ στην κυβέρνηση και καμία συναλλαγή δεν είναι πάρε-δώσε για να φανεί».
Σημειώνεται πως στο εν λόγω βίντεο δεν γίνεται καμία αποκάλυψη πραγμάτων που έχουν περιγραφεί και κυρίως τεκμηριωθεί σαφώς επαρκέστερα από πλήθος δημοσιευμάτων, μεταξύ των οποίων δεκάδων της «Εφ.Συν.», ωστόσο και μόνο η αναφορά στα φαινόμενα διαπλοκής των ΜΜΕ με το τραπεζικό σύστημα και την κυβέρνηση φαίνεται πως ήταν αρκετά για να ξεκινήσει μια διαδικασία φίμωσης της ελεύθερης έκφρασης σε έναν οικονομολόγο με χιλιάδες διαδικτυακούς ακολούθους, οι οποίοι πάντως αναμένεται να αυξηθούν.