Οικογένειες αναζητούν ακόμη αγνοούμενα παιδιά από τον φονικό σεισμό που χτύπησε την Τουρκία στις 6 Φεβρουαρίου 2023, σκοτώνοντας περισσότερους από 53.500 ανθρώπους
Ο τετράχρονος Εμίρ βρισκόταν στο σπίτι με την οικογένειά του όταν δύο καταστροφικοί σεισμοί έπληξαν τη νότια Τουρκία στις 6 Φεβρουαρίου του 2023, σκοτώνοντας περισσότερους από 53.500 ανθρώπους. Τα πτώματα της μητέρας, του πατέρα και του 10χρονου αδελφού του βρέθηκαν στα συντρίμμια της πολυκατοικίας τους στην Αντιόχεια, μια πόλη στα σύνορα με τη Συρία. Όμως δεν υπήρχε ίχνος του.
Δύο χρόνια μετά, ο Εμίρ εξακολουθεί να αγνοείται. Δεκάδες οικογένειες συνεχίζουν να αναζητούν τα αγαπημένα τους πρόσωπα και τουλάχιστον 30 από τους αγνοούμενους είναι παιδιά. Η θεία του Εμίρ, Νουρσέν Κίσα έφτασε στο κτήριο που κατέρρευσε στην Αντιόχεια μία ώρα μετά τον σεισμό και περίμενε δίπλα στα συντρίμμια για περισσότερες από δύο εβδομάδες, ενώ συνεχίζονταν οι επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης.«Σκεφτήκαμε ότι μπορούσαμε να τον βρούμε, ή τουλάχιστον ένα κομμάτι από τα ρούχα του, κάποια υπολείμματα, κάποιο ίχνος. Αλλά δεν υπήρχε κανένα. Ούτε στα συντρίμμια, ούτε ανάμεσα στα πτώματα», είπε. Από τότε έχει ξεκινήσει αποστολή να βρει τον εξαφανισμένο ανιψιό της. Toν δήλωσε αγνοούμενο στο αστυνομικό τμήμα, μόνο για να τηλεφωνήσουν οι αρχές τρεις μήνες αργότερα για να πουν ότι δεν είχαν έγγραφα που να έδειχναν ότι ο Εμίρ έλειπε.
Η αρχική της έρευνα πιθανότατα χάθηκε, οπότε η όλη διαδικασία έπρεπε να ξεκινήσει από την αρχή. Στο μεταξύ η Nουρσέν δημοσίευσε φωτογραφίες του ανιψιού της σε όλα τα social media με την ελπίδα ότι κάποιος θα τον αναγνώριζε. Επισκέφτηκε δεκάδες ορφανοτροφεία σε όλη την Τουρκία. Επίσης έκανε εκταφή στα λείψανα της αδερφής της ώστε τα δείγματα DNA να μπορούν να συγκριθούν με υπολείμματα που δεν είχαν ακόμη αναγνωριστεί. Καμία από τις προσπάθειές της δεν στέφθηκε με επιτυχία.
Είπε ότι είχε ακόμη και περιστασιακές κλήσεις από τοπικές αρχές που ρωτούσαν τι κάνει ο Εμίρ. Για εκείνη σήμαινε ότι ο ανιψιός της δεν είχε ακόμη καταγραφεί επίσημα ως αγνοούμενος. Δύο χρόνια μετά τους σεισμούς, ο αριθμός των αγνοουμένων είναι ακόμα ασαφής.
Τον Απρίλιο του 2023, ο τότε υπουργός Εσωτερικών είπε ότι «δηλώθηκαν ως αγνοούμενα 297 άτομα, 86 εκ των οποίων ήταν παιδιά». Μέχρι τον Νοέμβριο του 2024, ο σημερινός υπουργός Εσωτερικών Αλί Γερλίκαγια ανακοίνωσε ότι 75 άνθρωποι εξακολουθούν να αγνοούνται και ότι 30 από αυτούς ήταν παιδιά. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το οποίο είπε ότι είχε μια λίστα με 140 αγνοούμενους, 38 εκ των οποίων ήταν παιδιά. Μοιράστηκαν τη λίστα τους με τον υπουργό, αλλά δεν έλαβαν απάντηση, είπαν στο BBC.
Μετά τον σεισμό, διατυπώθηκαν διάφορες καταγγελίες για παιδιά που διασώθηκαν κάτω από τα ερείπια αλλά στη συνέχεια εξαφανίστηκαν. Πολλοί πίστεψαν στη συνέχεια ότι είχαν απαχθεί, αν και αυτοί οι ισχυρισμοί αρνήθηκαν από τις αρχές. Τον Ιανουάριο του 2024, το κυβερνών κόμμα και ο δεξιός σύμμαχός του καταψήφισαν μια κοινοβουλευτική πρόταση που ζητούσε έρευνα για τα εξαφανισμένα παιδιά.
Στη συνέχεια, μια επιτροπή για τη διερεύνηση των υποθέσεων των αγνοουμένων σχηματίστηκε στην Αρχή Διαχείρισης Καταστροφών της Τουρκίας (Afad) – μια κυβερνητική υπηρεσία που λειτουργεί υπό το υπουργείο Εσωτερικών. Η Afad χρησιμοποιεί πολλές τεχνικές για να αναζητήσει τους αγνοούμενους, λέει η Σέμα Γκουλέτς, της οποίας ο 24χρονος γιος είναι μεταξύ των εξαφανισμένων.
Αυτές οι τεχνικές κυμαίνονται από τη σύγκριση του DNA των συγγενών των αγνοουμένων με δείγματα από τα πτώματα που θάφτηκαν χωρίς αναγνώριση, έως τη χρήση συστήματος αναγνώρισης προσώπου και τη σύγκριση εικόνων των αγνοουμένων με αρχεία που κατατέθηκαν στην αστυνομία, εξηγεί.
Οι καταστροφικοί σεισμοί σκότωσαν περισσότερους από 53.500 ανθρώπους στη νότια Τουρκία και πάνω από 5.500 στη Συρία. Ωστόσο, στελέχη της αντιπολίτευσης κατηγόρησαν τις αρχές για παρατυπίες ή ανικανότητα. Αναφέρουν το παράδειγμα μιας νεαρής γυναίκας που θάφτηκε με διαφορετική ταυτότητα, για να γίνει εκταφή και να ταυτοποιηθεί ένα χρόνο αργότερα.
«Θα μπορούσαν να υπάρχουν δεκάδες άλλοι θαμμένοι με ψευδείς ταυτότητες», είπε η Νερμίν Γιλντιρίμ Κάρα, βουλευτής του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Υποστήριξε επίσης ότι ορισμένα από τα ερείπια καθαρίστηκαν πριν γίνουν όλες οι απαραίτητες εξετάσεις, αναφέροντας ως παράδειγμα ένα διάσημο κτήριο κατοικίας στην Αντιόχεια, όπου 48 άτομα παραμένουν άφαντα.
«Αυτά τα συντρίμμια καθαρίστηκαν με τόση βιασύνη που ίσως κάποια από τα υπολείμματα καταστράφηκαν επίσης στη διαδικασία», είπε.
Οι οικογένειες των αγνοουμένων συνεχίζουν την αναζήτηση απαντήσεων. «Δεν έγινε σωστή σάρωση. Αφαίρεσαν αμέσως τα συντρίμμια και δεν μπορέσαμε να τα σταματήσουμε«, είπε η Αϊσέ Αμπάρτιογλου, της οποίας η αδερφή και η μόλις έξι μηνών ανιψιά της χάθηκαν. «Πέρασαν ήδη δύο χρόνια. Τι υποτίθεται ότι πρέπει να κάνουν τώρα [οι αρχές] – να φέρουν ένα οστό και να πουν ότι αυτό ανήκει στην αδερφή σας;»
«Θα συμβιβαζόμασταν μόνο με ένα κόκκαλο, αλλά δεν βρέθηκε τίποτα», είπε ο Κανέρ Γιουρντακούλ του οποίου η αδερφή, ο κουνιάδος και οι έξι ετών δίδυμες κόρες εξαφανίστηκαν μετά τον σεισμό. Οι πόλεις που έχουν πληγεί από τους καταστροφικούς σεισμούς στη νότια Τουρκία είναι γεμάτες με τέτοιους ιστορίες. Όμως πολλοί συγγενείς των αγνοουμένων είναι αποφασισμένοι να συνεχίσουν την αναζήτησή τους για απαντήσεις.
«Δεν υπάρχει τίποτα ακόμα που να αποδεικνύει ότι ο ανιψιός μου ο Εμίρ είναι είτε νεκρός είτε ζωντανός», είπε η Νούρσεν Κίσα. «Δεν πρόκειται ποτέ να υποκύψω στις πιέσεις και να τον αναφέρω ως νεκρό».
