Γράφει Γιάννης Αλμπάνης
Αν δεν υπήρχαν 57 νεκροί, θα μιλάγαμε για τραγέλαφο και φαρσοκωμωδία. Ωστόσο, οι 57 αδικοχαμένοι άνθρωποι, το δράμα των οικογενειών τους και η απαίτηση μιας ολόκληρης κοινωνίας να αποκαλυφθεί η αλήθεια και να αποδοθεί δικαιοσύνη δεν επιτρέπουν αυτούς τους χαρακτηρισμούς. Όσα απίστευτα συμβαίνουν με το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ συνιστούν τον δεύτερο γύρο της κυβερνητικής συγκάλυψης του εγκλήματος των Τεμπών. Η συγκάλυψη είναι μια δεύτερη τραγωδία, όχι μια φάρσα.
Ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ
Ο Εθνικός Οργανισμός Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ) ιδρύθηκε τον Γενάρη του 2023. Η δημιουργία του διαφημίστηκε από την κυβέρνηση ως η έμπρακτη απόδειξη της βούλησής της να χυθεί άπλετο φως στο χειρότερο σιδηροδρομικό δυστύχημα στην ελληνική Ιστορία. Άλλωστε, τι καλύτερο από το να διερευνήσει το δυστύχημα ένας ανεξάρτητος οργανισμός εμπειρογνωμόνων;
Βέβαια ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ άρχισε τη διερεύνηση των Τεμπών ένα χρόνο μετά την τραγωδία, δηλαδή στο χρόνο που στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες παραδίδονται τα πορίσματα. Πέρα από τη μεγάλη καθυστέρηση, το μπάζωμα του τόπου του εγκλήματος και μια σειρά από σοβαρές παραλείψεις στην έρευνα, αποτέλεσαν μείζονα εμπόδια στην πλήρη αποκάλυψη των αιτιών του δυστυχήματος.
Το… ευαγγέλιο
Παρά τα εμπόδια, ο πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ που παρουσιάστηκε στις 27 Φεβρουαρίου (την παραμονή της επετείου των δύο χρόνων από το έγκλημα), αποτέλεσε σημείο καμπής στις εξελίξεις αναφορικά με τα Τέμπη. Το πόρισμα έβγαλε δύο μεγάλες ειδήσεις, Η πρώτη ήταν η πιστοποίηση της πλήρους διάλυσης που επικρατούσε στο σιδηρόδρομο και οδήγησε στη σύγκρουση των δύο τρένων. Διαβάζοντας τις σχετικές σελίδες του πορίσματος, δεν γεννάται η ερώτηση γιατί έγινε η τραγωδία, αλλά γιατί δεν έγινε πιο νωρίς.
Η δεύτερη είδηση ήταν ότι το πόρισμα απέδιδε την πυρόσφαιρα που δημιουργήθηκε μετά τη σύγκρουση, σε άγνωστο καύσιμο υλικό. Ανέτρεπε δηλαδή το αρχικό πόρισμα της Πυροσβεστικής περί ανάφλεξης ελαίων σιλικόνης.
Το πόρισμα είχε ακόμα το θετικό για την κυβέρνηση ότι δεν έκανε λόγο για πολιτικά οργανωμένη συγκάλυψη.
Ακριβώς λόγω της μη αναφοράς σε πολιτική συγκάλυψη, η κυβέρνηση έσπευσε να «αγκαλιάσει» το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ. Μάλιστα ο Άκης Σκέρτσος έφτασε να το αποκαλέσει … «ευαγγέλιο εθνικής αυτογνωσίας».
Απεταξάμην… το ευαγγέλιο
Χτες όμως η κυβέρνηση αποκήρυξε το… ευαγγέλιο, βλέποντας κατά τα φαινόμενα το φως το αληθινό σαράντα μέρες μετά τη δημοσίευση του πορίσματος. Την κυβερνητική αντεπίθεση είχε προαναγγείλει ο πρωθυπουργός ο οποίος είχε κάνει λόγο στον ΚΟ της ΝΔ για… συγκάλυψη που είχε στηθεί σε βάρος της κυβέρνησης.
Προχτές ο ερευνητής του πανεπιστημίου της Γάνδης Γιώργος Μαραγκός δήλωσε στα… Ελληνικά Hoaxes ότι όσα γράφει το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ για την πυρόσφαιρα δεν αποτυπώνουν με ακρίβεια τα ευρήματα του πανεπιστημίου. Την επομένη, δημοσιοποιήθηκε αίτημα του πανεπιστημίου της Πίζας να απαλειφθούν από το πόρισμα οι αναφορές σε αυτό.
Παρά το ότι δεν υπήρξε επίσημη επικοινωνία με το πανεπιστήμιο της Γάνδης, ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ έσπευσε να διαγράψει από το πόρισμα ολόκληρο το κομμάτι που αναφερόταν στην πυρόσφαιρα. Μάλιστα, ο επικεφαλής του ΕΟΔΑΣΑΑΜ Χρήστος Παπαδημητρίου σε δηλώσεις του ανέφερε ότι για το ζήτημα της πυρόσφαιρας του ασκήθηκαν πιέσεις από τον Νο2 του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων Μπερνάντν Ακού. Στην αλληλογραφία τους που δημοσιοποιήθηκε, ο Ακού εμφανίζεται βέβαιος ότι η πυρόσφαιρα δεν οφείλεται στα έλαια των μετασχηματιστών.
Ο Άρειος Πάγος και ο Μαρινάκης
Στο ζήτημα παρενέβη η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Γεωργία Αδειλίνη η οποία ζήτησε τη διεξαγωγή κατεπείγουσας προκαταρκτικής για να διερευνηθεί το πώς συμπεριλήφθηκε στο πόρισμα η αναφορά σε πτητικό υγρό που δημιούργησε την πυρόσφαιρα. Η Αδειλίνη ζητεί μάλιστα να διερευνηθεί ο ρόλος του τεχνικού συμβούλου των οικογενειών των θυμάτων Κώστα Λακαφώση.
Από την πλευρά του, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης έκανε σαφές που το πάει η κυβέρνηση, δηλώνοντας ότι «τελικά, μάλλον μιλάμε για μία ανάποδη, μία αντίθετη συγκάλυψη: τη συγκάλυψη της αλήθειας».
Το σκηνικό ολοκληρώθηκε χτες με το άρον άρον κλείσιμο της Προανακριτικής για τον Τριαντόπουλο, χωρίς αυτή να συνεδριάσει ποτέ. Την Παρασκευή θα γίνει η ψηφοφορία για τη παραπομπή του.
Τα ερωτήματα
Τα ερωτήματα που τίθενται από αυτήν την πρωτοφανή ιστορία είναι προφανή:
1. Σε ποια άλλη χώρα του κόσμου επίσημο κρατικό πόρισμα αλλάζει μετά από σαράντα μέρες λες και είναι ποστ στα social media. Αν ένα πόρισμα δεν είναι οριστικό, πολύ απλά δεν είναι πόρισμα.
2. Πώς είναι δυνατόν να παραμένει στη θέση του ο Παπαδημητρίου από τη στιγμή που δήλωσε ότι διαμόρφωσε το πόρισμα κατόπιν… πιέσεων από τον Ακού;
3. Είναι δυνατόν να δηλώνεται από επίσημα χείλη ότι ένα κρατικό πόρισμα εμπειρογνωμόνων έγινε αντικείμενο διαπραγμάτευσης;
4. Γιατί έσπευσε ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ να απαλείψει το τμήμα για την πυρόσφαιρα πριν να έχει επίσημη ενημέρωση από το πανεπιστήμιο της Γάνδης;
5. Γιατί άργησαν σαράντα ημέρες να έρθουν οι ενημερώσεις από το εξωτερικό για ένα πόρισμα που ήταν στα αγγλικά και κυκλοφορούσε παντού;
6. Αν όντως η πυρόσφαιρα οφείλεται στα έλαια των μετασχηματιστών, δεν πρέπει να αποσυρθούν τώρα όλα τα βαγόνια που μπορούν να μετατραπούν σε βόμβες σε περίπτωση δυστυχήματος;
7. Από πού και ως πού ο Άρειος Πάγος ζήτησε έρευνα για τον Λακαφώση, ενώ είχε μείνει απαθής στο μπάζωμα και το όργιο «παραλείψεων» στη διερεύνηση των Τεμπών;
8. Πώς είναι δυνατόν να μιλάει η κυβέρνηση για συγκάλυψη από την ανάποδη, όταν λόγω του μπαζώματος και της ελλιπούς διερεύνσης χάθηκαν κρίσιμα στοιχεία για να αποκαλυφθεί η αλήθεια;
9. Δεν είναι ορισμός του failed state ένα κράτος που δεν μπορεί να βγάλει ούτε αν πόρισμα για μια σιδηροδρομική τραγωδία;
10. Πώς να εμπιστευτούν οι πολίτες μια κυβέρνηση που σήμερα λέει τα ακριβώς αντίθετα από αυτά που έλεγε πριν λίγες μέρες;
