Ανοιξε η ηλεκτρονική πλατφόρμα για αναδοχή και υιοθεσία από ιδρύματα

Υγιή παιδιά παρατημένα σε δωμάτια νοσοκομείου. Μωρά χωρίς μητρική αγκαλιά και μεγαλύτερα παιδιά που αναζητούν για χρόνια τη θαλπωρή και την ασφάλεια που οι συνθήκες τούς στέρησαν. Θλιβερές εικόνες που θα μπορούσαν να μην υπάρχουν αν η πολιτεία εδώ και δεκαετίες αντί για αδράνεια και αδιαφορία είχε επιδείξει το ελάχιστο ενδιαφέρον γι’ αυτά τα παιδιά που από την ημέρα που γεννήθηκαν στερήθηκαν ό,τι πολυτιμότερο υπάρχει. Σήμερα φαίνεται να τους χαμογελά η τύχη.

Γράφει η Αντιγόνη Μιχοπούλου

Η νέα πλατφόρμα για την αναδοχή και την υιοθεσία παιδιών που φιλοξενούνται σε ιδρύματα επιχειρεί να κλείσει μια μαύρη τρύπα απανθρωπιάς που ποτέ δεν θα έπρεπε να είχε ανοίξει.

Ο… νόμιμος γολγοθάς

Η Τ. προσπαθούσε επί χρόνια να κάνει παιδί. Μια σπάνια πάθηση της στέρησε αυτό το δικαίωμα και αποφάσισε να υιοθετήσει. Πριν από δέκα χρόνια ξεκίνησε ο γολγοθάς της, ακολουθώντας όλες τις νόμιμες διαδικασίες. Χρειάστηκε να επισκεφθεί ιδρύματα και αυτό που πάντα έλεγε φεύγοντας με δάκρυα στα μάτια ήταν «μακάρι να μπορούσα να τα μεγαλώσω όλα, με κοιτάνε στα μάτια και με φωνάζουν μαμά». Η Τ. δεν το έλεγε αυτό επειδή ήθελε να επισπεύσει τη διαδικασία να γίνει μαμά αλλά γιατί ήθελε να προσφέρει ένα κανονικό σπίτι σε ένα παιδί όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Δηλαδή το αυτονόητο. Να μην παραμένουν τα παιδιά για χρόνια μέσα στα ιδρύματα.

Τις τελευταίες δεκαετίες στην Ελλάδα επικρατούσε μια τριτοκοσμική κατάσταση σχετικά με τη φιλοξενία των παιδιών που είτε λόγω ακαταλληλότητας της οικογένειάς τους είτε λόγω εγκατάλειψής τους βρέθηκαν με εισαγγελική εντολή σε δομές ή ακόμη χειρότερα στο Νοσοκομείο Παίδων Αγία Σοφία περιμένοντας να βρεθεί θετή ή ανάδοχη οικογένεια. Το παράδοξο σε όλο αυτό ήταν ότι το κράτος δεν είχε ποτέ γνώση για τον επίσημο αριθμό ούτε των δομών ούτε των παιδιών.

Δηλαδή το κράτος που αναλάμβανε προσωρινά την επιμέλεια του παιδιού το έστελνε σε κάποια δομή η οποία δεν ήταν επίσημα καταγραμμένη πουθενά, ενώ παράλληλα δεν γνώριζε ούτε τον αριθμό των παιδιών, γεγονός που σημαίνει ότι ήταν αφημένα στην τύχη τους. Μια αδιαφανής και επικίνδυνη κατάσταση με θύμα τα παιδιά αλλά και τους μελλοντικούς γονείς ή αναδόχους τους, οι οποίοι μπλεγμένοι στη γραφειοκρατία και την ανοργανωσιά περίμεναν επί χρόνια πότε θα σώσουν ένα παιδί από την ιδρυματοποίηση.

Τα υγιή παιδιά

Πρόσφατα τον γύρο του διαδικτύου έκαναν εικόνες υγιών παιδιών που βρίσκονται αφημένα στο Παίδων Αγία Σοφία. Πρόκειται για σαράντα παιδιά όλων των ηλικιών τα οποία μένουν στους θαλάμους του νοσοκομείου χωρίς να έχουν κανένα πρόβλημα υγείας. Τελικά η προσωρινή λύση που βρέθηκε από την πλευρά της πολιτείας είναι να μεταφερθούν το επόμενο διάστημα σε δομή του υπουργείου Εργασίας με σκοπό να βρουν άμεσα οικογένεια.

Οπως δηλώνει στο Documento η αναπληρώτρια υπουργός Κοινωνικής Αλληλεγγύης Θεανώ Φωτίου: «Το πρόβλημα με τα παιδιά του Παίδων θα θεραπευτεί με τον νέο νόμο για την αναδοχή και υιοθεσία» και εξήγησε ότι «για πρώτη φορά το Παίδων και όλα τα νοσοκομεία που έχουν παιδιά, αλλά και τα μαιευτήρια, θα αποκτήσουν πρόσβαση στην πλατφόρμα και οφείλουν με βάση τον νόμο εντός 48 ωρών από τη στιγμή που έρχεται ένα παιδί να ανεβάζουν τον φάκελό του στα μητρώα. Θα ξέρουμε δηλαδή πόσες ώρες και γιατί το παιδί μένει σε οποιοδήποτε νοσοκομείο ή μαιευτήριο». Οπως εξήγησε η κ. Φωτίου, με αυτό το σύστημα θα ξέρουμε σε ποιο ίδρυμα πρέπει να πάει το παιδί, κάτι που μέχρι τώρα γίνεται με πολύ αργές διαδικασίες. «Το Μητέρα, το κέντρο κοινωνικής πρόνοιας, περιμένει ακόμη να του μεταφερθούν παιδιά από το Παίδων, έχει ζητήσει συγκεκριμένο αριθμό παιδιών και ακόμη τα περιμένει. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει πρόβλημα στο σύστημα» λέει η αναπληρώτρια υπουργός.

Ο νέος νόμος

Εως και δώδεκα μήνες θα χρειάζεται να περιμένουν πλέον οι θετοί ή ανάδοχοι γονείς για να προσφέρουν σε ένα παιδί μια κανονική οικογένεια. Σύμφωνα με το ενημερωτικό υλικό που έχει αναρτηθεί στην πλατφόρμα, ο χρόνος αναμονής των μελλοντικών γονιών μειώνεται καταρχάς διότι όλα γίνονται ηλεκτρονικά, ενώ παράλληλα θα αυξηθεί και ο αριθμός των κοινωνικών λειτουργών που κάνουν την κοινωνική έρευνα. Παράλληλα, μέσα στον Μάιο αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το μητρώο παιδιών που θα περιέχει τους ηλεκτρονικούς φακέλους των ανηλίκων ώστε να γίνεται γνωστό εάν το παιδί είναι διαθέσιμο για υιοθεσία ή για αναδοχή.

Παράλληλα έχει ολοκληρωθεί η καταγραφή των δομών φιλοξενίας. «Για πρώτη φορά», όπως δηλώνει η κ. Φωτίου, «έχουμε καταγράψει τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου. Εχουν καταγραφεί με βάση τον νόμο που βγάλαμε πριν από δύο χρόνια, όταν ζητούσαμε από τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δίκαιου να εγγραφούν με όλα τους τα στοιχεία στο υπουργείο, με αποτέλεσμα να βρεθούν 1.600 νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που παρέχουν υπηρεσίες για παιδιά, ΑμεΑ και ηλικιωμένους και από αυτά περίπου 200 είναι τα ιδρύματα κλειστού τύπου όπου μένουν οι ανάπηροι, τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι. Επομένως έχουμε πλήρη εικόνα τού τι συμβαίνει, πλην των εκκλησιαστικών ιδρυμάτων τα οποία δεν έχουν εγγραφεί, εκτός από τα εκκλησιαστικά ιδρύματα της Αττικής που είναι υπό την εποπτεία του αρχιεπισκόπου, τα οποία έχουν εγγραφεί».

Αυτή η ριζική αλλαγή του συστήματος αναδοχής και υιοθεσίας προβλέπει και την εκπαίδευση των υποψήφιων αναδόχων και θετών γονιών που θα κληθούν να αναλάβουν παιδιά τα οποία έχουν στερηθεί το οικογενειακό περιβάλλον, γεγονός που ήδη απαιτεί αυξημένη φροντίδα προκειμένου να εξασφαλιστεί η ομαλή ψυχοκοινωνική τους εξέλιξη.