της Αλεξάνδρας Γκίτση
Με καθαρό κέρδος 0,64% δουλεύει το λιανμεπόριο τροφίμων σύμφωνα με έρευνα του ΙΕΛΚΑ για τη δομή τιμής πώλησης ενός προϊόντος στο τελικό σημείο. Συγεκριμένα στην τελική τιμή ενός προϊόντος 1 ευρώ αντιστιχούν 0,15 ευρώ ΦΠΑ (ποσοστό 14,53% επί της τελικής τιμής), 0,21 ευρώ λειτουργικά κόστη λιανεμπόρου (ποσοστό 21,49% επί της τελικής τιμής), 0,01 ευρώ λοιπά κόστη λιανεμπόρου (π.χ. χρηματοοικονομικό κόστος, δηλαδή ποσοστό 0,89% επί της τελικής τιμής), 0,01 ευρώ κέρδος λιανεμπόρου (ποσοστό 0,64% επί της τελικής τιμής) και 0,63 κόστος αγοράς (στο οποίο συμπεριλαμβάνονται τα κόστη και η κερδοφορία του παραγωγού, δηλαδή ποσοστό 62,49% επί της τελικής τιμής).
Σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ σε ότι αφορά το ΦΠΑ, οι αλλαγές των τελευταίων ετών είναι αρκετά ξεκάθαρες με τις πολλές και μεγάλες αυξήσεις των συντελεστών ΦΠΑ από 9% σε 13% και από 19% σε 23% (από τον Ιούνιο 2016 24%), καθώς και στη μετάβαση προϊόντων από τον χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ στον υψηλό.
Όσον αφορά τα λειτουργικά κόστη, αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ο λόγος των λειτουργικών δαπανών ως ποσοστό επί των πωλήσεων. Όχι δηλαδή η καθαρή αξία των εξόδων των εταιρειών, αλλά το ποσοστό που αντιπροσωπεύουν αυτές οι δαπάνες επί των πωλήσεων των εταιρειών. Το ποσοστό αυτό το 2018 έχει διαμορφωθεί στο 25,14%. Πρακτικά αυτό που έχει συμβεί είναι ότι οι εταιρείες του κλάδου έχουν αυξήσει τα τελευταία χρόνια τα κόστη τους χωρίς να έχουν αυξήσει αντίστοιχα τις πωλήσεις τους. Αυτό το φαινόμενο οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις εξαγορές και συγχωνεύσεις των τελευταίων ετών. Οι εταιρείες απόκτησαν άμεσα τα κόστη τα οποία αντιστοιχούν στα εξαγορασθέντα μεγαλύτερα δίκτυα, χωρίς όμως να αποκτήσουν και τις αντίστοιχες πωλήσεις, καθώς η αγορά έχει χάσει μεγάλο μερίδιο της (περίπου 25%) την προηγούμενη δεκαετία λόγω της οικονομικής ύφεσης, ενώ οι πωλήσεις των εξαγορασθέντων εταιρειών “μοιράστηκαν” ανάμεσα στις λειτουργούσες επιχειρήσεις του κλάδου.
Ένας ακόμα παράγοντας που οδηγεί σε αυτή την εξέλιξη είναι η μείωση της σημασία των πωλήσεων των Cash & Carry επί του συνόλου των πωλήσεων, κάτι που επίσης δρα αυξητικά για τον συγκεκριμένο χρηματοοικονομικό δείκτη.
Σχετικά με το κόστος αγοράς, το οποίο αποτελεί και τον κύριο παράγοντα στη διαμόρφωση της τελικής τιμής, το ΙΕΛΚΑ εκτιμά ότι υπάρχει και στην πλευρά των προμηθευτικών εταιρειών ο προβληματισμός του λόγου κόστους-πωλήσεων, καθώς η μείωση των πωλήσεων των τελευταίων ετών ήταν σχεδόν καθολική.