Συσκέψεις επί συσκέψεων γίνονται στον Δήμο Αθηναίων αλλά και πολλούς άλλους δήμους της χώρας καθώς η κυβέρνηση ετοιμάζεται να νομοθετήσει μια χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων για το πού και πώς θα απλώνουν τραπεζοκαθίσματα οι επιχειρήσεις εστίασης.
Ειδικά στο κέντρο της Αθήνας όπου τα καταστήματα αυτά γνώρισαν μεγάλη άνθηση τα τελευταία χρόνια, διαπιστώνεται ότι σε πεζοδρόμια και πεζοδρόμους τα περιθώρια επέκτασης του χώρου για να απλώνονται τραπεζάκια είναι σχεδόν μηδενικά. Στο στόχαστρο, λοιπόν, μπαίνουν οι πλατείες, οι χώροι αρχαιολογικού ενδιαφέροντος και το οδόστρωμα…
Οι επιχειρηματίες του χώρου της εστίασης που επλήγη καίρια από τα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας, έχουν εδώ και καιρό καταθέσει τα αιτήματά τους προκειμένου να μην οδηγηθούν σε οριστικό κλείσιμο οι επιχειρήσεις που απασχολούν 400.000 εργαζομένους δημιουργώντας συνολικό τζίρο 5 δισεκατομμυρίων ευρώ τον χρόνο.
Η κυβέρνηση εμφανίζεται έτοιμη να νομοθετήσει άρση των περιορισμών χωρίς να είναι γνωστό έως πού θα φθάσει η χαλάρωση. Με βάση τα σημερινά δεδομένα, οι βασικές «κόκκινες γραμμές» που εμποδίζουν την ανεξέλεγκτη εξάπλωση των τραπεζοκαθισμάτων, στον βαθμό που γίνονται αυστηροί έλεγχοι, είναι:
- Το ελάχιστο ελεύθερο πλάτος 1,5 μέτρου στα πεζοδρόμια προκειμένου να μπορεί να περνούν πεζοί, ανάπηροι και γονείς με καροτσάκια.
- Το ελάχιστο ελεύθερο πλάτος 3,5 μέτρων στους πεζοδρόμους ώστε να περνούν ασθενοφόρα και οχήματα της Πυροσβεστικής.
- Οι νομικές διατάξεις (Προεδρικά Διατάγματα) που ορίζουν ως χώρους ιστορικού-αρχαιολογικού ενδιαφέροντος συγκεκριμένες εκτάσεις και αναγκάζουν τους επιχειρηματίες να ζητούν άδεια – και συχνότατα να μην παίρνουν – από το Υπουργείο Πολιτισμού.
- Αλλους περιορισμούς που θέτει κάθε δήμος με βάση τα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής, τις ανάγκες των πεζών και των οχημάτων. Στον Δήμο Αθηναίων ισχύει όριο που λέει ότι σε μια πλατεία δεν μπορεί να παραχωρηθεί για τραπεζοκαθίσματα πάνω από το 70% του κοινόχρηστου χώρου.
Οσο για το οδόστρωμα, τον χώρο «κυριαρχίας» των οχημάτων, εκεί η τοποθέτηση τραπεζοκαθισμάτων απαγορεύεται δια ροπάλου. Οποιος άπλωνε τραπέζι στην άσφαλτο απειλούταν κάποτε με μήνυση και αυτόφωρο ενώ ακόμη και σήμερα ισχύει πρόστιμο που μπορεί να φθάσει σε δυσθεώρητα ποσά. Για παράδειγμα, εκεί που στην Αθήνα κάποιος μπορεί να πληρώνει ετησίως 20, 50 ή 100 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο για νόμιμη κατάληψη, το ίδιο τετραγωνικό μέτρο στην άσφαλτο κοστίζει μαζί με τα πρόστιμα 1.500 ευρώ.
Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, η κυβέρνηση προτίθεται να αναθέσει στους δήμους την τελική απόφαση για το πού και πόσο θα επιτραπεί το περαιτέρω άπλωμα των τραπεζοκαθισμάτων. Στον Δήμο Αθηναίων, οι έως τώρα συσκέψεις δεν έχουν καταλήξει σε τελική απόφαση αλλά τα δεδομένα έχουν ως εξής:
- Πρέπει να επιτευχθεί μια ισορροπία ανάμεσα στις ανάγκες των επιχειρηματιών της εστίασης και τους εργαζομένους τους από την μια και στις ανάγκες των πολιτών που δικαιούνται ελεύθερο χώρο ειδικά μετά τον πρόσφατο εγκλεισμό τους, από την άλλη. Και οι παραχωρήσεις να γίνουν με μεγάλη φειδώ.
- Οι διαθέσιμοι χώροι στην Αθήνα είναι περιορισμένοι. Ειδικά όπου τα καταστήματα λειτουργούν το ένα δίπλα στο άλλο, τα περιθώρια είναι μηδενικά, εκτός εάν κάποιες επιχειρήσεις αποφασίσουν να μην ανοίξουν. Εικάζεται ότι το 20% των επιχειρήσεων μπορεί να παραμείνουν κλειστές.
- Εάν δίπλα σε κατάστημα εστίασης λειτουργεί μαγαζί χωρίς τραπεζάκια, θα μπορούσε ο χώρος μπροστά από εκείνο να παραχωρηθεί αλλά μόνο για τις ώρες που παραμένει κλειστό, δηλαδή το βράδυ και τις Κυριακές.
- Στις πλατείες θα μπορούσε να παραχωρηθεί πρόσθετος χώρος καθώς το όριο του 70% δεν έχει καλυφθεί παντού.
- Και φθάσαμε στα δύσκολα. Εάν δοθεί από την κυβέρνηση παρέκκλιση για τους χώρους αρχαιολογικού ενδιαφέροντος (Ακρόπολη, Θησείο, Μοναστηράκι κλπ) αυτό θα προκαλούσε σοβαρά ζητήματα. Προφανώς δεν γίνεται λόγος για τραπεζάκια μέσα στις αρχαιότητες αλλά πολύ κοντά σε αυτές. Το ενδιαφέρον ανθρώπων που νοιάζονται για την διαφύλαξη της ιστορικής κληρονομιάς αναδείχθηκε πρόσφατα με αφορμή και τις κινητοποιήσεις για τα δεκαόροφα κτίρια κοντά στην Ακρόπολη και οι αντιδράσεις μπορεί να είναι ανεξέλεγκτες.
Οσο για την χρήση οδοστρωμάτων, εκεί προκύπτουν άλλα ζητήματα. Σε πολλές περιοχές υπάρχει ελεγχόμενη στάθμευση με θέσεις για μόνιμους κατοίκους που θα πρέπει να καταργηθούν. Η διασφάλιση για τους καθήμενους στα τραπεζάκια θα είναι δύσκολη εάν συνεχίζεται η διέλευση των οχημάτων. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να δοθεί δυνατότητα κατάληψης της ασφάλτου μόνον όπου ο δρόμος μπορεί να κλείνει για τα οχήματα, για λίγες ώρες το βράδυ ή μόνο τα Σαββατόβραδα. Ετσι, όπως γίνεται στις παραλιακές ζώνες επαρχιακών πόλεων κάποια βράδια.
Υπάρχουν τέτοιοι δρόμοι στην Αθήνα; Παράγοντες του Δήμου εκτιμούν πως είναι κάποιοι λίγοι και βρίσκονται σε περιοχές όπως Ψυρρή, Γκάζι, Πετράλωνα και Παγκράτι. Τι θα γίνει όμως με εκείνους που δεν έχουν κατάστημα σε αυτές τις περιοχές; Δεν θα διαμαρτυρηθούν για άνιση μεταχείριση σε σχέση με τους άλλους που δεν θα απλωθούν στην άσφαλτο; Αυτή η ανισότητα απασχολεί και τους επιχειρηματίες της εστίασης, πάντως.
Οσοι επιχειρηματίες έπαιρναν έως τώρα άδεια κατάληψης κοινόχρηστου χώρου για 50 καθίσματα, εκτιμούν ότι με τα μέτρα απομάκρυνσης θα πέσουν κάτω από τα 20. Αυτό σημαίνει ότι θα χρειάζονταν δυόμιση φορές περισσότερο χώρο για να έρθουν στα ίσα τους. Κάτι που στις περισσότερες περιπτώσεις θεωρείται απολύτως ανέφικτο.
