Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο αποκτάει νέο κήπο που σχεδίασε η Japan Tobacco International με την εταιρεία αρχιτεκτονικής τοπίου «Ecoscapes».
Γράφει ο Γιάννης Νένες
Ένα από τα ομορφότερα και πολύπαθα σημεία της Αθήνας, ο χώρος και ο κήπος μπροστά από το Εθνικό Αρχαιολογικό μας Μουσείο, απέκτησε ένα νέο πρόσωπο – καθαρό, φρέσκο, καταπράσινο, γεμάτο νέα ζωή με καινούργια φυτά αλλά και μία φανερή αναφορά στην ιστορία με την τεράστια, αιωνόβια ελιά η οποία μεταφυτεύτηκε εκεί, προσαρμοσμένη ιδανικά στο τοπίο του.
Η ανάπλαση και αναδιαμόρφωση του εξωτερικού κήπου του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου έγινε πραγματικότητα με την υποστήριξη της Japan Tobacco International η οποία, με μήνυμα «Ο σεβασμός είναι πολιτισμός», συνεργάστηκε με το πιο σημαντικό Μουσείο της χώρας και με την εταιρεία αρχιτεκτονικής τοπίου «Ecoscapes» και δημιούργησαν έναν νέο πράσινο κήπο στην καρδιά της πόλης, ελκυστικό, ασφαλή και βιώσιμο.
Ο νέος κήπος, συνολικής έκτασης περίπου 10.000 τ.μ., θα συμβάλλει όχι μόνο στην περαιτέρω ανάδειξη του Μουσείου αλλά και στην αναβάθμιση της ευρύτερης περιοχής, η οποία ήδη έχει αρχίσει να αποκτάει νέο, καθαρό και σύγχρονο πρόσωπο. Σαν δημόσιος χώρος της πόλης, ο κήπος του Μουσείου υπήρξε επί χρόνια η όμορφη βόλτα του κέντρου, που έσφυζε από ζωή μια και η περιοχή υπήρξε και θεατρική γειτονιά. Χωρίς τα θέατρα πια αλλά με τους επισκέπτες που έρχονται στο Μουσείο, η νέα αυτή όαση δροσιάς θα ζωντανέψει ακόμα περισσότερο την οδό Πατησίων.
Ποιος σχεδίασε τον κήπο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου;
Ο εξωτερικός κήπος του Μουσείου διαμορφώθηκε μεταξύ 1895 και 1909, αρκετά χρόνια αργότερα από την αποπεράτωση του ίδιου του Μουσείου, αλλά δεν είναι γνωστό ποιος τον σχεδίασε. Ο σχεδιασμός του ακολουθεί τις ίδιες αρχές με τον Κήπο του Ζάππειου Μεγάρου, ο οποίος διαμορφώθηκε την ίδια περίοδο. Η χάραξή του παραπέμπει στην οργάνωση των αντίστοιχων γαλλικών κήπων. Η φυσιογνωμία του Κήπου, παρότι έχει υποστεί διάφορες επεμβάσεις τόσο ως προς τις φυτεύσεις όσο και ως προς το σχεδιασμό, παρέμενε η ίδια στις ημέρες μας, χωρίς σημαντικές αλλαγές, παρά τις επεμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο των Ολυμπιακών Αγώνων «Αθήνα 2004». Η συνεργασία της JTI με το ιστορικότερο μουσείο της χώρας και ενός εκ των σημαντικότερων στον κόσμο, ξεκίνησε το 2016, όταν η εταιρεία υποστήριξε την ανάπλαση του κήπου στο αίθριο του Αρχαιολογικού Μουσείου και ανέλαβε τη συστηματική του συντήρηση, μια δέσμευση που πρόσφατα ανανέωσε.
Ο νέος κήπος του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου
Τώρα πλέον, για τους επισκέπτες, η βιωματική εμπειρία της αρχαιότητας από το Μουσείο θα συνδυάζεται με τον εμπλουτισμό των γνώσεών τους για τη σχέση φυσικού περιβάλλοντος και μύθου. Ο αρχαίος ελληνικός κήπος του Μουσείου δημιουργήθηκε από 6.000 νέα φυτά της ιθαγενούς χλωρίδας ενώ οι βοτανικές συλλογές στους θεματικούς κήπους συνοδεύονται από επεξηγηματικές σημάνσεις.
Στον προαύλιο χώρο του Μουσείου, ο κήπος επανασχεδιάστηκε με σκοπό την ανάδειξη της πλούσιας και μοναδικής χλωρίδας του τόπου μας, που παρ’ όλες τις ανθρωπογενείς παρεμβάσεις έχει παραμείνει αναλλοίωτη στον χρόνο. Σε όλες τις επιφάνειες φύτευσης εγκαταστάθηκαν νέο σύστημα αυτόματης άρδευσης και νέος σύγχρονος αντιβανδαλιστικός φωτισμός.
Με την ολιστική σχεδιαστική αντίληψη, η περιοχή του έργου αντιμετωπίζεται ως ενιαίος χώρος, με το πράσινο να λειτουργεί ως μέσο ενοποίησης που συσχετίζεται αρμονικά με το κτίριο του Μουσείου. Οι επεμβάσεις έχουν ως στόχο να μην εμποδίζουν τη θέα προς το κτίριο αλλά να το πλαισιώνουν με συμπληρωματικό και διακριτικό τρόπο. Τα αυτοφυή δένδρα και θάμνοι της ελληνικής χλωρίδας συνδυάστηκαν βάσει του μεγέθους, του είδους, της αναλογίας αειθαλών – φυλλοβόλων, των αποχρώσεων πρασίνου, της εποχής ανθοφορίας, των απαιτήσεων σε νερό και φως.
Τα φυτά
Φυτεύτηκαν πάνω από 60 δένδρα όπως κυπαρίσσια, ελιές, νεραντζιές, αμυγδαλιές, γκόρτσια, κυδώνια, λωτοί, πυρηνοκάρπα, ροδιές, τάξοι, ιτιές κλαίουσες και μυρτιές, ενώ για την παρασκευή του χλοοτάπητα χρησιμοποιήθηκε αγριάδα και για την εγκατάσταση εδαφοκαλυπτικών, γκαζάνια.
Στη μεγάλη νότια ροτόντα του κήπου, διαμορφώθηκε Λόφος όπου φυτεύτηκε μία ελιά 1.300 ετών και μια συστάδα κυπαρισσιών πλαισιωμένων από μεγάλους, διαμορφωμένους μεσογειακούς θάμνους που ακολουθούν ελικοειδώς το ανάγλυφο του λόφου, με μοτίβο που βασίζεται στη χρυσή τομή.
Εκατέρωθεν της κλίμακας στην είσοδο του Μουσείου, στο παρτέρι με τις νεραντζιές, φυτεύτηκαν αγγελικές, ενώ δημιουργήθηκε ένας «βοτανικός περίπατος» με ανθοφόρα φυτά που λειτουργούν ως υπαίθριο «ζωντανό μουσείο», καθώς συνδέονται με την ελληνική μυθολογία.
Στην περιφέρεια του κήπου, η ήδη υπάρχουσα δενδρώδης βλάστηση εμπλουτίστηκε με τη φύτευση παραδοσιακών καρποφόρων δένδρων και αυτοφυών θάμνων του Αττικού τοπίου. Η φύτευση ανάλογων φυτών αποτελεί πρωτοτυπία φυτοτεχνικών παρεμβάσεων στον αστικό ιστό και έγινε με στόχο να ξυπνήσει μνήμες της μοναδικής ελληνικής υπαίθρου, όπου οι αρχέγονες καλλιέργειες σε αρμονία με τη φύση αποτελούν πλέον φυσικά οικοσυστήματα, πολύ κοντά στο ιδεώδες «Αρκαδικό τοπίο» που υμνήθηκε από τους ξένους περιηγητές.
