Τους «εσωτερικούς» μοχλευτές-καθοδηγητές της έντασης και στη συνέχεια των οργανωμένων εμπρησμών που προκάλεσαν την καταστροφή του ΚΥΤ της Μόριας αναζητούν οι διωκτικές αρχές.
Τις προηγούμενες ημέρες στο εσωτερικό του ΚΥΤ υπήρχαν κάποιες ζυμώσεις επικείμενης «έκρηξης», που αφορούσαν τα κρούσματα του κορονοϊού, την καραντίνα και τον αποκλεισμό τους στο ΚΥΤ. Αναζητούσαν τρόπους αντίδρασης στον περαιτέρω περιορισμό των κινήσεών τους.
Για την καραντίνα
Οι «καθοδηγητές», μεταξύ των οποίων και κάποιοι εμπλεκόμενοι με ΜΚΟ, δημιουργούσαν εκρηκτικό κλίμα με αφορμή τη νέα καραντίνα στη δομή, που θα την μετέτρεπε, όπως έλεγαν σε πρόσφυγες και μετανάστες, σε κλειστό κέντρο κράτησης χωρίς καμία πιθανότητα μετακίνησης.
Η εκδοχή του οργανωμένου σχεδίου εμπρησμού και καταστροφής του ΚΥΤ της Μόριας εδραιώθηκε μετά τη νέα φωτιά, τον νέο εμπρησμό που εκδηλώθηκε αργά χθες το βράδυ, στο πίσω μέρος της δομής. Η εστία φωτιάς εκδηλώθηκε στην εξωτερική περίφραξη κοντά σε κάποια κοντέινερ της υπηρεσίας ασύλου, τα οποία είχαν μείνει αλώβητα από τις καταστροφές της προηγούμενης νύχτας. Και πάλι πρόσφυγες και μετανάστες έντρομοι επιχειρούσαν να διαφύγουν άτακτα από το μέτωπο της φωτιάς, παίρνοντας μαζί τους ό,τι μπορούσαν να περισώσουν από τα λιγοστά τους υπάρχοντα. Οι αστυνομικοί επιχειρούσαν να τους απομακρύνουν από το εσωτερικό του ΚΥΤ, ενώ συνέδραμαν τις πυροσβεστικές δυνάμεις στην κατάσβεση της πυρκαγιάς πριν αυτή πάρει μεγαλύτερες διαστάσεις.
Οι πρώτες αντιδράσεις
Η αρχή της καταστροφής είχε καταγραφεί αργά το απόγευμα της Τρίτης, όταν ανακοινώθηκαν τα 35 κρούσματα ανάμεσά τους, τα οποία μαζί με τις επαφές τους θα απομονώνονταν σε αποθήκη στην Παναγιούδα, ενώ και πάλι το ΚΥΤ θα έμπαινε σε καραντίνα. Ετσι ξεκίνησαν οι έντονες συζητήσεις μέσα και έξω από τη δομή και η άρνηση μεταφοράς κάποιων επιβεβαιωμένων κρουσμάτων και επαφών τους. Χθες γινόταν μία πρώτη καταμέτρηση των μεταναστών, ενώ μεγάλος αριθμός αστυνομικών σχημάτισε πολλαπλά συνεργεία ελέγχου, προβαίνοντας σε εκτεταμένες έρευνες στην πόλη της Μυτιλήνης για να διαπιστωθεί αν κάποιοι μετανάστες έχουν καταφέρει να περάσουν εκεί και υπάρχει σοβαρός κίνδυνος διασποράς του ιού.
«Καθοδηγητές»
Το τελευταίο χρονικό διάστημα οι αρμόδιες αρχές ασφαλείας του νησιού ήταν αποδέκτες πληροφοριών, οι οποίες ανέφεραν πως κάποια άτομα, μεταξύ των οποίων και μερικά που ενέχονταν με ΜΚΟ, καθοδηγούσαν ομάδες μεταναστών, προκειμένου εκείνες με τη σειρά τους να δημιουργήσουν κλίμα αντίδρασης για ένα νέο καθεστώς καραντίνας στη δομή. Μόχλευαν, όπως λένε χαρακτηριστικά στελέχη ειδικών υπηρεσιών ασφαλείας, τον εκνευρισμό προσφύγων και μεταναστών δημιουργώντας μια τεχνητή αναστάτωση, η οποία χρειαζόταν μία αφορμή για την έκρηξη, που ήρθε με τη νέα καραντίνα της δομής.
Περί κράτησης
Οι σχετικές πληροφορίες επεσήμαιναν πως αυτά τα άτομα τόνιζαν σε ομάδες μεταναστών πως μία νέα καραντίνα θα οδηγούσε στη μετατροπή του ΚΥΤ σε ένα κλειστό κέντρο κράτησης, με περιορισμό των κινήσεών τους, εγκλωβισμό τους εκεί και αποκλεισμό τους από οποιαδήποτε πιθανότητα μετακίνησή τους στην ενδοχώρα. Αστυνομικές πηγές αναφέρουν πως η καταστροφή της Μόριας για αυτούς τους «καθοδηγητές» απέκλειε τη μετατροπή του ΚΥΤ σε κλειστό κέντρο κράτησης, τον εγκλωβισμό τους εκεί, και έδινε μια πιθανότητα ελευθερίας ή μετακίνησης. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι ίσως ήταν αναμενόμενο και εύλογο μετανάστες και πρόσφυγες που βρίσκονται εκεί ακόμη και τρία χρόνια να αντιδράσουν από τον επιπρόσθετο περιορισμό τους. Με ένα μικρό «μανιπουλάρισμα», δηλαδή χειραγώγηση, χρειαζόταν μία… σπίθα που θα οδηγούσε σε αυτή τη δυσάρεστη εξέλιξη.
Τις έρευνες για αυτά τα πρόσωπα έχουν αναλάβει κλιμάκια της ΕΥΠ, της ΕΛ.ΑΣ., αλλά και η Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία.
Οι εστίες
Η πρώτη μικρή εστία φωτιάς εκδηλώθηκε εξωτερικά της δομής στις 20:30, η οποία όμως σβήστηκε άμεσα από τους πυροσβέστες. Στις 23:30 επικράτησε ένταση ανάμεσα σε ομάδες μεταναστών μέσα στο ΚΥΤ και λίγα λεπτά αργότερα ξέσπασαν 3-4 εστίες φωτιάς εξωτερικά, οι οποίες επεκτάθηκαν εσωτερικά εξαιτίας της σφοδρότητας των ανέμων έντασης 7-8 μποφόρ, με αποτέλεσμα να παραδοθούν στις φλόγες κοντέινερ και σκηνές. Σημειώνεται ότι λίγο νωρίτερα είχαν εκδηλωθεί τρεις εστίες φωτιάς βόρεια του νησιού Βατούσα-Αντισα και Σκαλοχώρι.
Επιθέσεις
Οι πρώτες πυροσβεστικές δυνάμεις που επιχείρησαν να σβήσουν τις φωτιές στο ΚΥΤ δέχθηκαν επιθέσεις με πέτρες από τους μετανάστες και χρειάστηκε η συνδρομή της ΕΛ.ΑΣ. για να συνεχιστούν οι προσπάθειες κατάσβεσης, οι οποίες ολοκληρώθηκαν αρκετές ώρες αργότερα. Κατά τη διάρκεια της φωτιάς κάποιοι από τους μετανάστες τράπηκαν σε φυγή στα χωράφια και τους ορεινούς όγκους φωνάζοντας: «Bye, bye Μόρια».
Λίγο πριν από τη 01:00 είχε σχεδόν ολοκληρωθεί η εκκένωση του ΚΥΤ.
Το 70%-80% των καταλυμάτων εσωτερικά και εξωτερικά του ΚΥΤ, με μια συντηρητική εκτίμηση, έχει καταστραφεί ολοσχερώς.
Φραγμοί και ενίσχυση
Ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις είχαν στήσει έναν 1ο φραγμό στην περιοχή Κάβα Σάντο σε απόσταση 300-400 μέτρα από το ΚΥΤ, όπου βρίσκονταν 4.000-5.000 μετανάστες. Ενας 2ος αστυνομικός φραγμός είχε στηθεί στο Καρά Τεπέ, 4-5 χιλιόμετρα από τη δομή, όπου σε όλο το μήκος του κεντρικού οδικού δικτύου και σε χωράφια βρίσκονταν διάσπαρτοι μετανάστες.
Στο νησί της Λέσβου βρίσκονται οι δύο μόνιμες διμοιρίες των ΜΑΤ, τέσσερις επιπλέον του «καλοκαιριού», που έρχονται ενισχυτικά από άλλες αστυνομικές διευθύνσεις Θεσσαλονίκης και Αθήνας, ενώ το πρωί της Τετάρτης έφθασαν αεροπορικώς στο νησί άλλες τρεις διμοιρίες από την Αθήνα. Υπάρχουν και οι 240 νέοι συνοροφύλακες, οι οποίοι όμως κάνουν την πρακτική τους εκπαίδευση και δεν έχει γίνει γνωστό αν θα χρησιμοποιηθούν με κάποιον τρόπο στην ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων.
Πηγές του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη αναφέρουν πως θέμα ασφάλειας προς το παρόν δεν υπάρχει. Σημειώνεται πως από χθες και για 4 μήνες, με εντολή του υφυπουργού Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων, Νίκου Χαρδαλιά, και απόφαση του γενικού γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, Βασίλειου Παπαγεωργίου, κηρύσσεται σε κατάσταση Εκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας η Περιφερειακή Ενότητα Λέσβου, για λόγους δημόσιας