Σε πλήρη εγρήγορση και ετοιμότητα βρίσκεται η κυβέρνηση ενόψει των διερευνητικών επαφών που αναμένεται να ξεκινήσουν εντός των επομένων ημερών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας για τη διευθέτηση των μεταξύ τους διαφορών μετά την αποκλιμάκωση της έντασης στο ανατολικό Αιγαίο, τουλάχιστον σε στρατιωτικό επίπεδο.
Από τις 12 του μηνός το ερευνητικό σκάφος Oruc Reis της γείτονος έχει αποσυρθεί στο λιμάνι της Αττάλειας για τυπική συντήρηση ρουτίνας, εάν πιστέψουμε την επίσημη αιτιολογία, η Navtex μετά από 34 ημέρες συνεχών προκλήσεων δεν ανανεώθηκε για τέταρτη φορά, οι στόλοι επέστρεψαν στους ναυστάθμους και οι δύο πλευρές δηλώνουν έτοιμες να καθίσουν στο τραπέζι.
Όπως αναφέρουν ελληνικές διπλωματικές πηγές, η Άγκυρα ανέκρουσε πρύμναν μόνο και μόνο διότι φοβήθηκε την προοπτική επιβολής σκληρών οικονομικών κυρώσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση και πιέστηκε ιδιαίτερα για να αποκλιμακώσει την ένταση, από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Γερμανία.
Προβληματισμός για την ατζέντα
Μέχρι και αυτή την ώρα, ο οδικός χάρτης για την επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας δεν έχει οριστικοποιηθεί καθώς η Αθήνα επιλέγει να υπάρξει πρώτα μια περίοδος έμπρακτης ύφεσης από τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, αλλά από την άλλη πλευρά οι Ευρωπαίοι και ο Λευκός Οίκος πιέζουν επί τούτου αυτή τη φορά τη χώρα μας ώστε να καθίσει άμεσα στο τραπέζι και να συζητήσει για τις σχέσεις με τη γείτονα.
Το κύριο ζήτημα είναι βέβαια ποια θέματα θα τεθούν προς συζήτηση, αφού για την Αθήνα η μόνη διαφορά που υπάρχει είναι της υφαλοκρηπίδας και του καθορισμού των θαλασσίων ζωνών και τίποτε άλλο. Θα ξεκινούσε διαπραγματευτικά από τη θέση ότι τα νησιά έχουν πλήρη επήρεια σε θαλάσσιες ζώνες οπότε η οριοθέτηση της ΑΟΖ θα έπρεπε να γίνει μεταξύ των ελληνικών νησιών του Αιγαίου και των τουρκικών ακτών, κάτι όμως με το οποίο διαφωνεί η Άγκυρα υποστηρίζοντας ότι τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα.
Τους «καίει» το Καστελόριζο
Ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου ανέφερε για παράδειγμα όσον αφορά το Καστελόριζο ότι «δεν μπορεί να αποκοπεί η πρόσβαση της Τουρκίας στην ανοιχτή θάλασσα και στις δικές της θαλάσσιες ζώνες, διεκδικώντας 40.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα υφαλοκρηπίδας για ένα μικρό νησί όπως το Μέις ή Καστελόριζο, που είναι μόνο 2 χιλιόμετρα μακριά από την Τουρκία και 580 από την ελληνική ηπειρωτική χώρα».
Συν τοις άλλοις η Τουρκία από την πλευρά της θέτει μια πλειάδα ζητημάτων εγείροντας ακόμη και ζήτημα καθεστώτος για μια σειρά νησιών που είναι πανθομολογούμενα ελληνικά αλλά και θέμα αποστρατιωτικοποίησής τους.
Να θυμίσουμε ότι στις 7 Αυγούστου οι δύο πλευρές είχαν συμφωνήσει με γραπτή ανακοίνωση να ξεκινήσει ο… 61ος γύρος των συζητήσεων, με τη συνάντηση να προγραμματίζεται είτε στην Κωνσταντινούπολη είτε στην Αδριανούπολη. Το ραντεβού όμως ματαιώθηκε καθώς μια ημέρα νωρίτερα η χώρα μας ανακοίνωσε τη συμφωνία μερικής οριοθέτησης της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης με την Αίγυπτο, κάτι που έκανε έξαλλο τον Ταγίπ Ερντογάν.
Επικεφαλής ο Παύλος Αποστολίδης
Τώρα η συζήτηση θα ξεκινήσει από ‘κει που είχε σταματήσει ο 60ός γύρος, αλλά έχοντας πλέον και τα νέα δεδομένα που προέκυψαν στο μεσοδιάστημα.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνεννόηση με τον υπουργός Εξωτερικών Νίκο Δένδια έχουν αποφασίσει ότι επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας θα τεθεί ο πρέσβης Παύλος Αποστολίδης που γνωρίζει όσο λίγοι την κατάσταση και το νομικό καθεστώς. Στο πλευρό του θα έχει τον πρέσβη Αλέξανδρο Κουγιού, επικεφαλής της Ε’ Γενικής Διεύθυνσης του ΥΠΕΞ και μια σειρά από καθηγητές του Διεθνούς Δικαίου.