Αβέβαιο το μέλλον της θαλάσσιας βιομηχανίας – Οι γενναιόδωρες πληρωμές θα είναι σπάνιες, υπάρχει ανάγκη απελευθέρωσης από την παγκόσμια γραφειοκρατία, αναφέρουν μεταξύ άλλων.
Γράφει ο Μηνάς Τσαμόπουλος
«The day after», η επόμενη ημέρα για τον πλανήτη μετά την έξαρση της πανδημίας του κορωνοϊού και το δεύτερο κύμα που πλήττει πολλές χώρες παγκοσμίως. Το μέλλον φαντάζει αβέβαιο, τουλάχιστον έως ότου βρεθεί το εμβόλιο. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η κανονικότητα στη μετά covid εποχή δεν έχει έχει σχέση με αυτή που γνωρίζουμε.
Μία από τις βιομηχανίες που έχουν το δικό της ενδιαφέρον είναι η ναυτιλιακή αφού το 90% του παγκόσμιου εμπορίου γίνεται δια θαλάσσης. Προσωπικότητες του κλάδου καταθέτουν κατά καιρούς την άποψή τους που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον αφού οι άνθρωποι της θάλασσας προσπαθούν πάντα να ερμηνεύουν τα σημάδια των καιρών για να προβλέπουν τα μελλούμενα όσο αυτό είναι δυνατόν.
Στο πλαίσιο αυτό εκδόθηκε πρόσφατα το βιβλίο με τίτλο «The day after» του Σέργιου Τράμπα όπου καταθέτουν την άποψη τους άνθρωποι της θάλασσας, της πολιτικής, οικονομίας και θρησκείας. Εστιάσαμε σε εκείνους που αναφέρθηκαν στη ναυτιλία ή και στη ναυτιλία και αποτυπώνουμε αποσπάσματα από την γραπτή άποψή τους.
Θανάσης Μαρτίνος
Η Ελλάδα μας, χάρις στα έγκαιρα κυβερνητικά μέτρα, θα έλεγα χάρις στην σώφρονα ηγεσία μας και ίσως και χάρις στο ευεργετικό εύκρατο κλίμα, ήταν μια όαση, μία νησίδα ασφαλείας στο μέσον της πανδημίας. Είμαστε σίγουρα τυχεροί που ζούμε σε αυτή την ευλογημένη χώρα. Δυστυχώς χάθηκαν άδικα συμπατριώτες μας και άλλοι και καλοί φίλοι δοκιμάστηκαν και ταλαιπωρήθηκαν.
Από το κλείσιμο των οικονομιών κυρίως επλήγησαν οι -θα έλεγα- μη απαραίτητες, μη παραγωγικές οικονομικές δραστηριότητες, όπως ο τουρισμός, η εστίαση για ψυχαγωγικούς λόγους, οι μεταφορές επιβατών για λόγους αναψυχής, η κρουαζιέρα.
Ωστόσο αυτοί οι τομείς των λεγόμενων υπηρεσιών (services) αποτελούν μεγάλο ποσοστό του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος στις δυτικές χώρες και απασχολούν μεγάλο ποσοστό του εργατικού δυναμικού, κυρίως νέους ανθρώπους.
Από την πανδημία πολύ λιγότερο επλήγησαν οι παραγωγικές δραστηριότητες του πρωτογενούς τομέα (π.χ. αγροτική οικονομία, παραγωγή πρώτων υλών), η βιομηχανία τροφίμων, η βιομηχανία φαρμάκων, η οικοδομική δραστηριότητα.
Ένα δικό μας παράδειγμα είναι η εμπορική ναυτιλία. Εμείς ως δραστηριότητα δεν… «κλείσαμε». Τα πλοία με χαμηλότερους μεν ναύλους συνέχισαν να πλέουν σε εικοσιτετράωρη βάση και το προσωπικό ξηράς να εργάζεται είτε στο γραφείο, είτε από το σπίτι.
Εντούτοις, θλίβομαι για τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις και την εστίαση στη χώρα μας που έκλεισαν προσωρινά και κυρίως για τους εργαζόμενους που έχασαν τις αποδοχές τους και πολλοί και την εργασία τους.
Ποια θα είναι η συνέχεια; Μάλλον επί της …. οθόνης, γιατί αυτό που ζήσαμε έμοιαζε με έργο επιστημονικής φαντασίας. Ίσως… κι αυτό που θα ζήσουμε στο μέλλον”.
Γρηγόρης Καλλιμανόπουλος
“Η ναυτιλία έχει όντως μέλλον αλλά, καθ ‘όλη τη διάρκεια της πανδημίας, λειτουργεί υπό περιορισμούς και θα συνεχίσει προφανώς να λειτουργεί με τον τρόπο αυτό. Στη συνέχεια, μετά την πανδημία, υποθέτω ότι η ζήτηση τόσο στους τομείς λιανικής όσο και χονδρικής θα συρρικνωθεί παρά τα μαζικά μέτρα ανακούφισης από την κυβέρνηση και την κεντρική τράπεζα, διότι ο καταναλωτής θα είναι γενικά απρόθυμος ή ανίκανος να αγοράσει αγαθά ή/και υπηρεσίες με τον ρυθμό που έκανε πριν από την πανδημία.
Οι σημαντικές επενδύσεις που είναι απαραίτητες για την ενίσχυση του εμπορίου θα περιοριστούν, θα αναβληθούν ή θα ακυρωθούν εντελώς, καθώς η αποδεκτή απόδοση του κεφαλαίου καθίσταται ασαφής, αν όχι εντελώς μη πραγματοποιήσιμη. Κανένας τομέας της ναυτιλίας δεν θα διαφυλαχθεί, ούτε αυτός του ξηρού φορτίου χύδην ή της μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, ούτε των υγρών φορτίων συμπεριλαμβανομένων των μεταφορών φυσικού αερίου, ούτε της μεταφοράς προϊόντων από πλατφόρμες θαλάσσιας εξόρυξης, ούτε, φυσικά, ο τομέας της κρουαζιέρας.
Ο τομέας μεταφοράς υγρών θα υποφέρει επίσης από τη μείωση της ζήτησης, αλλά και πιο συγκεκριμένα το κομμάτι του τομέα αυτού που αφορά στις μεταφορές φυσικού αερίου με την αναβολή ή την κατάργηση διαφόρων τερματικών σταθμών εξαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου παγκοσμίως, καθένας από τους οποίους απαιτεί τεράστιες επενδύσεις κεφαλαίου, και πάλι με αμφίβολα ικανοποιητικές αποδόσεις. Η αφθονία του φυσικού αερίου παγκοσμίως έχει μειώσει τις διαφορές τιμών μεταξύ των περιοχών που υπήρχαν κατά τη διάρκεια της εν λόγω διαφοροποίησης των τιμών και οδηγούσε σε εκτεταμένες κινήσεις του εμπορεύματος.
Φυσικά, η ναυτιλία έχει το πρόσθετο αρνητικό οικονομικό αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής. Ως εκ τούτου, η επακόλουθη, αυξανόμενη διεθνής ανησυχία για τις εκπομπές άνθρακα θα οδηγήσει σε αύξηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας εις βάρος των ορυκτών καυσίμων, η μεταφορά των οποίων είναι η κύρια κίνηση εμπορευμάτων μεταφοράς φορτίου χύδην. Επιπλέον, αυστηροί και επαχθείς κανονισμοί στα καύσιμα που καταναλώνονται από πλοία στη θάλασσα και οι εκπομπές που προκύπτουν από αυτά θα διαβρώσουν περαιτέρω την κερδοφορία.
Καταλήγουμε λοιπόν στο συμπέρασμα ότι όντως, η ναυτιλία έχει μέλλον, αλλά βραχυπρόθεσμα θα είναι δύσκολο να διασφαλιστεί μια αξιοπρεπής απόδοση κεφαλαίου και, ακόμη και μακροπρόθεσμα, μετά την πανδημία του COVID-19, οι γενναιόδωρες πληρωμές θα είναι σπάνιες και δύσκολο να διατηρηθούν ακόμη και όταν ο κόσμος θα επιστρέψει σε μια νέα «κανονικότητα».
Χαράλαμπος Φαφαλιός
Η ναυτιλιακή βιομηχανία αποδείχθηκε για άλλη μια φορά ότι έχει υπηρετήσει τον κόσμο άψογα και χωρίς τυμπανοκρουσίες. Μας έχει θρέψει, μας έχει ντύσει, μας έχει κρατήσει ζεστούς και μας έχει παράσχει όλα τα αναγκαία για την καθημερινή μας ζωή. Συνέχισε δε να το κάνει αυτό, παρά τις όποιες αντιξοότητες και περιορισμούς, που της έχουν επιβληθεί από διάφορες χώρες, έχοντας αντιμετωπίσει ένα περιβάλλον, όπου το φορτίο του πλοίου είναι ευπρόσδεκτο, αλλά το πλήρωμα που το μεταφέρει δεν είναι.
Οφείλουμε να επαναφέρουμε τις κατάλληλες συνθήκες, κατά τις οποίες οι ναυτικοί δεν θα πρέπει να είναι απαραίτητοι εργαζόμενοι μόνο κατ’ όνομα αλλά και να τυγχάνουν της ανάλογης μεταχείρισης.
Αυτό που χρειαζόμαστε την επόμενη μέρα, είναι μια ευρύτερη αποδοχή και εκτίμηση του ρόλου που διαδραματίζει η ναυτιλία και πάνω από όλα την αμέριστη ευγνωμοσύνη προς όλους τους άνδρες και γυναίκες που ανιδιοτελώς θυσίασαν την προσωπική, οικογενειακή ζωή τους και ευεξία για να εκπληρώσουν τον πρωταγωνιστικό τους ρόλο στο να συντηρούν, να εφοδιάζουν και να υποστηρίζουν την ομαλή ροή της καθημερινότητας.
Αυτό που επιπλέον χρειαζόμαστε είναι μια απελευθέρωση από την παγκόσμια γραφειοκρατία, που ταλαιπωρεί τον κλάδο μας σε καθημερινή βάση. Είναι αναγκαία μια πιο ελαστική αντιμετώπιση έτσι, ώστε να συνεχίσουμε να λειτουργούμε με ένα λογικό και ρεαλιστικό τρόπο.
