Αρκετές συμφωνίες που ήταν ήδη σε φάση διαπραγματεύσεων πάγωσαν, επενδύσεις που είχαν προγραμματιστεί ετέθησαν σε αναστολή, ενώ επηρεάστηκε αρνητικά και εισροή ξένων κεφαλαίων.
Γράφει η Ξανθή Γούναρη
Τομείς, όπως αυτός του τουρισμού και της παροχής υπηρεσιών φιλοξενίας, του παραδοσιακού λιανεμπορίου (εκτός των supermarkets), των μεταφορών και της ψυχαγωγίας επλήγησαν περισσότερο καθώς η ορατότητα των προοπτικών τους επηρεάστηκε σε σημαντικό βαθμό από την έλευση της πανδημίας.
Αντίθετα μεγάλη κινητικότητα εμφάνισε ο κλάδος της πληροφορικής που συγκαταλέγεται στους κερδισμένους του 2020, καθώς και ο κλάδος της ενέργειας. Την ίδια ώρα ολοκληρώθηκαν αρκετές συναλλαγές αναδιάρθρωσης που παρέχουν στις επιχειρήσεις τη δυνατότητα να επιτύχουν μακροπρόθεσμα και βιώσιμα αποτελέσματα.
Σύμφωνα με ανάλυση της Grant Thornton, οι συνέπειες του Covid-19 θα συνεχίσουν να επηρεάζουν για τους επόμενους 12 έως 18 μήνες τόσο τη διεθνή όσο και την εγχώρια αγορά. Ωστόσο, αισιόδοξες παρουσιάζονται οι προοπτικές καθώς σύντομα αναμένεται να δοθούν κίνητρα για την ενθάρρυνση της μεγέθυνσης των επιχειρήσεων, μέσω συγχωνεύσεων. Η ελληνική κυβέρνηση χρησιμοποιώντας τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης που πρόσφατα συμφωνήθηκε, προσβλέπει στη παροχή φορολογικών, θεσμικών και χρηματοδοτικών εργαλείων τα οποία αναμένεται να διευκολύνουν τις συγχωνεύσεις μεταξύ επιχειρήσεων.
Στόχος θα είναι η δημιουργία μεγάλων και ισχυρών επιχειρηματικών σχημάτων με σκοπό την αύξηση της παραγωγικότητας, την ενίσχυση της εξωστρέφειας, την πάταξη της φοροδιαφυγής και τη διευκόλυνση των χρηματοδοτήσεων από το πιστωτικό σύστημα. Επιπλέον, στο πλαίσιο αυτό, οι συγχωνεύσεις επιχειρήσεων, αναμένεται να αποτελέσουν το βασικό εργαλείο άμυνας για τη δημιουργία ισχυρών σχημάτων τα οποία θα αντέξουν στην πίεση που προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί ο Covid-19.
Μεταξύ των επιχειρηματικών deals, αξίας άνω των 3 δισ. ευρώ, τα οποία ολοκληρώθηκαν κατά τη διάρκεια του αντίξοου 2020 ξεχωρίζουν τα εξής:
Η ενέργεια στην εποχή των ΑΠΕ
Οι εξαγορές της Senfluga (μειοψηφικό ποσοστό από την Damco), της AEM Energy Systems από την Ευρωπαϊκή Πίστη, των Φωτοβολταϊκών Παλιόμυλου από την Quest και της K-Wind Κιθαιρώνας από την Cubico ολοκληρώθηκαν στην αρχή του έτους. Ακολούθησαν δύο σημαντικά deal, η απόκτηση ενός χαρτοφυλακίου φωτοβολταϊκών του ομίλου Μυτιληναίου από τον όμιλο Motor Oil, καθώς και η εξαγορά από τα ΕΛΠΕ Φ/Β πάρκου ισχύος 204 MW στην Κοζάνη.
Χρηματοοικονομικές υπηρεσίες: το σίριαλ της Εθνικής Ασφαλιστικής
Στον κλάδο των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, η πώληση της Ypsilon Capital από την Τράπεζα Αττικής ολοκληρώθηκε στην αρχή του 2020, ενώ τον Αύγουστο το «πράσινο φως» από τις αρμόδιες αρχές, τόσο εντός (Τράπεζα της Ελλάδος), όσο και εκτός (SSM) χώρας έλαβε το deal της Viva Wallet με την AMC για την εξαγορά της Praxia Bank.
Σε ό,τι αφορά το σήριαλ για την πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής τα νεότερα μεταφέρονται για τον Ιανουάριο του 2021, καθώς τότε αναμένεται να έχουν έρθει σε συμφωνία Εθνική Τράπεζα και CVC Capital Partners για την πώληση του 80% της ασφαλιστικής εταιρείας.
Οι κινήσεις του CVC Capital Partners
Με έδρα το Λουξεμβούργο το ιδιωτικό επενδυτικό κεφάλαιο CVC Capital Partners έχει εξελιχθεί σε έναν από τους μεγαλύτερους ξένους επενδυτές στη χώρα μας. Μόνο το 2020 πήρε το 49% της μεγαλύτερης πλατφόρμας στο ηλεκτρονικό εμπόριο (Skroutz), ενώ εξαγόρασε και τη μεγαλύτερη εταιρεία τροφίμων στη χώρα μας, τη Vivartia. Σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις, το προσφερθέν τίμημα για το 100% του μετοχικού κεφαλαίου της Vivartia ανέρχεται στο ποσό των 175 εκατ. ευρώ από το οποίο το τίμημα που αναλογεί στο ποσοστό 92,08% του μετοχικού κεφαλαίου της Vivartia κυριότητος της MIG ανέρχεται στο ποσό των 161.135.640,74 ευρώ και θα καταβληθεί ολόκληρο κατά την ημερομηνία ολοκλήρωσης της συναλλαγής. Παράλληλα, όπως προβλέπει η συμφωνία, η CVC αναλαμβάνει το σύνολο του δανεισμού της Vivartia, ο οποίος ανέρχεται σήμερα σε περίπου 425 εκατ. ευρώ, ανεβάζοντας τη συνολική αποτίμηση της εταιρείας άνω των 600 εκατ. ευρώ.
Επίσης στην αρχή του χρόνου μέσω της θυγατρικής Venilia Investments το CVC Capital Partners απέκτησε τις συμμετοχές της D-Marin του Τούρκου επιχειρηματία Φερίτ Σαχένκ σε Ελλάδα, Κροατία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Στην Ελλάδα, η εξαγορά αφορά τις μαρίνες της Ζέας, των Γουβιών στην Κέρκυρα και της Λευκάδας.
Μεγάλη… όρεξη στον κλάδο τροφίμων και ποτών
Εκτός από την εξαγορά της Vivartia, στον κλάδο των τροφίμων και ποτών έγιναν κι άλλα deals. Tο σύνολο των μετόχων της εταιρείας «ΨΥΓΕΙΑ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΛΙΑΦΑ ΑΕ» εξαγοράστηκε από την εταιρεία «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΕΙΑ ΑΕ», της οικογένειας Σαράντη, που εμπορεύεται τα προϊόντα με το σήμα «ΟΛΥΜΠΟΣ».
Τo 20% της εταιρείας τροφίμων Agrifreda έναντι 15 εκατ. ευρώ, συναλλαγή που πραγματοποιήθηκε μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου, απέκτησε το EOS Hellenic Renaissance Fund που διαχειρίζεται η EOS Capital Partners με επικεφαλής τον Απόστολο Ταμβακάκη. Η Agrifreda δραστηριοποιείται στις αγορές των κατεψυγμένων λαχανικών και φρούτων, χαλβά και ταχινιού, εμφιαλωμένου νερού και προϊόντων ζαχαροπλαστικής και σοκολάτας.
Η Kayak, που δραστηριοποιείται στην ελληνική αγορά του premium παγωτού, προχώρησε στην εξαγορά του πλειοψηφικού πακέτου (70%) της Chillbox AE και του 100% της Chillbox Global AE, καθώς και στην πλειοψηφική συμμετοχή στην εταιρεία ΚΡΗΤΙΚΑ ΠΑΓΩΤΑ.
Εφέτος επίσης, έκλεισε και επισήμως η μεταβίβαση στην Impala Hellas του Δημήτρη Βιντζηλαίου της αλλαντοβιομηχανίας Creta Farms, η οποία τα τελευταία χρόνια αντιμετώπιζε σημαντικά προβλήματα ρευστότητας.
Επιπλέον, στον έλεγχο του fund Deca Investments του Δημήτρη Δασκαλόπουλου πέρασε λίγες μέρες πριν τελειώσει ο χρόνος ο κλάδος τοματικών προϊόντων της Unilever στην Ελλάδα (Pummaro).
Λιανεμπόριο: Τα σούπερ μάρκετ έκαναν «παιχνίδι»
Πριν η Σκλαβενίτης αποκτήσει και επισήμως το δικό της ηλεκτρονικό κατάστημα είχε κάνει το πρώτο βήμα εξαγοράζοντας το Caremarket.gr που είχε εξαγοραστεί πρόσφατα από την Yoda, συμφερόντων του Γιάννη Χήτου.
Στην εξαγορά των 6 καταστημάτων της Βορειοελλαδίτικης αλυσίδας σούπερ μάρκετ OLLA προχώρησε η εταιρεία ΠΕΝΤΕ Α.Ε.-ΓΑΛΑΞΙΑΣ. Τα καταστήματα OLLA βρίσκονται σε Ιωάννινα και Θεσσαλονίκη.
Ο συνεταιρισμός «Προμηθευτικός και Καταναλωτικός Συνεταιρισμός Περιορισμένης Ευθύνης Καταναλωτών Κρήτης» ανακοίνωσε την εξαγορά της «Γαλαξίας Ανώνυμη εταιρεία Αλυσίδας Καταστημάτων Δήμητρα Μάρκετς» και «Μαρκάτο Ανώνυμη Εταιρεία Αλυσίδας Καταστημάτων» στην Κέρκυρα.
Ξενοδοχεία: Λίγες συμφωνίες εν μέσω πανδημίας
Τη χρονιά που τελειώνει τα deals που έγιναν στον κλάδο του τουρισμού ήταν πολύ λιγότερα σε σχέση με το 2019, προφανώς λόγω της πανδημίας.
Συγκεκριμένα, η Henderson Park, η ευρωπαϊκή πλατφόρμα επενδύσεων σε real estate και η Hines, η διεθνής εταιρεία real estate, απέκτησαν ένα χαρτοφυλάκιο πέντε ξενοδοχείων στην Κρήτη. Η αγορά, η οποία περιλαμβάνει δύο ξεχωριστές συναλλαγές, σηματοδοτεί την δεύτερη από κοινού επένδυση των δύο εταιρειών στην ελληνική ξενοδοχειακή αγορά, μετά από την εξαγορά το 2017 του πρώην Ledra hotel, το οποίο μεταμορφώθηκε από τη Hines και την Henderson Park στο πεντάστερο Grand Hyatt.
Η νέα αγορά, που αποτελείται από 1.094 δωμάτια, 67.000 τμ, αφορά σε πέντε παραθαλάσσια ξενοδοχεία σε θέσεις resort στο νησί.
Τα Hermes and Coral, δύο παρακείμενα ξενοδοχεία με 218 και 170 δωμάτια αντιστοίχως, που βρίσκονται σε κεντρική τοποθεσία στον Άγιο Νικόλαο. Τα Santa Marina και Apollonia, με 208 και 336 δωμάτια αντιστοίχως, στο Ηράκλειο και το 162 δωματίων resort και spa ξενοδοχείο στη Σητεία.
Επίσης η BriQ Properties ΑΕΕΑΠ ανακοίνωσε ότι προχώρησε στην αγορά του ξενοδοχείου Mr & Mrs White Corfu στην Κέρκυρα, καθώς και του 100% των μετοχών της εταιρείας που έχει στην κατοχή της το ξενοδοχείο «Plaza» στην Καναπίτσα της Σκιάθου.
Στην απόκτηση της πρώτης του ξενοδοχειακής μονάδας προχώρησε ο όμιλος Cretan Investments Group Hellas της Μαρίτας Κάραντζη εξαγοράζοντας από τον Όμιλο AKS Hotels το ξενοδοχείο lti AKS Minoa Palace συνολικής δυναμικότητας 119 δωματίων.
Πληροφορική: Μεγάλη κινητικότητα
Πολύ μεγάλη κινητικότητα επέδειξε το 2020 ο κλάδος της πληροφορικής παρά την πανδημία.
Το χορό των deals ξεκίνησε η Space Hellas, όταν τον Μάιο αποφάσισε να εισέλθει στον χώρο της ψηφιακής γεωργίας μέσα από την απόκτηση ποσοστού στην AgroApps.
Εκτός από το λογισμικό ERP καθώς και όλο το πελατολόγιο της Computer Life ABEE τον Νοέμβριο η Entersoft, έναντι 350 χιλ. ευρώ, ανακοίνωσε και την εξαγορά του 100% των μετοχών της εταιρείας Optimum A.E., με το συνολικό συμφωνηθέν τίμημα να ανέρχεται στο ποσό των 5,1 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα, η Epsilon Net προχώρησε στην εξαγορά του 80% της Data Communication. Το συνολικό τίμημα της επένδυσης ανέρχεται στο ποσό των 6,3 ευρώ.
Η χρονιά έκλεισε με την επίσημη ανακοίνωση για την υπογραφή συμφωνίας πώλησης μετοχών της Singular Logic από τη Marfin Investment Group (ΜΙG) στο σχήμα Epsilon Net – Space Hellas. Το συνολικό αντάλλαγμα περιλαμβανομένου του τιμήματος για τη μεταβίβαση των μετοχών και του τιμήματος για τη μεταβίβαση δανειακών υποχρεώσεων της Singular Logic προς την Τράπεζα Πειραιώς, θα ανέλθει στο ποσό των 18,05 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι η Singular Logic μεταβιβάζεται στις Epsilon Net-Space Hellas, απαλλαγμένη από το σύνολο των δανειακών υποχρεώσεων της, καθώς και οποιωνδήποτε άλλων κονδυλίων παθητικού που σχετίζονται με δανειακές υποχρεώσεις της Τράπεζας Πειραιώς.
Παράλληλα, τις ισχυρές προοπτικές που παρουσιάζει ο κλάδος της τεχνολογίας αποδεικνύει η πρόσφατη απόκτηση της πλατφόρμας ειδών διατροφής InstaShop από τη γερμανική πολυεθνική Delivery Hero, έναντι 305 εκατ. ευρώ περίπου, ποσό που είναι το μεγαλύτερο που έχει δοθεί ποτέ για εξαγορά ελληνικής start-up.
Βιομηχανία, υγεία, media, τηλεπικοινωνίες, ασφάλειες
Στα deals του 2020 περιλαμβάνονται επίσης η πλήρης ανάληψη της Καρατζής από την ΑΝΤΚΑΡ, συμφερόντων Αντώνη Καρατζή και η έξοδός της από το χρηματιστήριο, καθώς και η πώληση της Ευρωκλινικής Αθηνών στο fund South East Europe Fund LP. Η εν λόγω συμφωνία αφορά στην πώληση της Ευρωκλινικής Αθηνών, τόσο για το Γενικό όσο και το Παιδιατρικό Νοσοκομείο στο κέντρο της Αθήνας, σε ομάδα επενδυτών του με τη συμμετοχή του management της εταιρίας (Management Buyout).
Εν τω μεταξύ, η απόκτηση του πλήρους ελέγχου του ομίλου Alpha Media από τις θυγατρικές του ομίλου Motor Oil ολοκληρώθηκε στις αρχές του έτους.
Στον έλεγχο του ομίλου Frem Industrial Group, που ανήκει στον όμιλο εταιριών INDEVCO, πέρασε η Χαΐτογλου – Χαρτέλ ΑΒΕΕ, μέσω συμφωνίας εξυγίανσης που επικυρώθηκε από το Πολυμελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης.
Λίγες μέρες πριν το κινέζικο CEEΕ Fund προχώρησε σε συμφωνία εξαγοράς τoυ 90,02% των μετοχών της Paperpack Τσουκαρίδης, έναντι 6,66 ευρώ ανά μετοχή, μια συναλλαγή η οποία θα ανέλθει στα 26 εκατ. ευρώ για το 100% των μετοχών της εταιρείας χάρτινης συσκευασίας. Στη συνέχεια θα ακολουθήσει υποχρεωτική Δημόσια Πρόταση για τις υπόλοιπες μετοχές, διαγραφή των μετοχών και έξοδος από το χρηματιστήριο.
H εταιρεία η οποία απέκτησε το 90,02% της Paperpack είναι η Orlando-Equity Holding Limited θυγατρική κατά 100% της China Central and Eastern Europe Investment Co-operation Fund II SCS SICAV-SIF.
Κατά τη διάρκεια του 2020 πραγματοποιήθηκε και η απόκτηση του μετοχικού ελέγχου της Forthnet από την θυγατρική της BC Partners, NewCo United Group Hellas, η οποία πλέον κατέχει ποσοστό 84,60% στην τηλεπικοινωνιακή εταιρεία.
Επίσης, η ERGO Ασφαλιστική ανακοίνωσε ότι μετά την εξαγορά των μετοχών της DAS Hellas ολοκληρώθηκε η συγχώνευση των δύο εταιρειών με απορρόφηση της δεύτερης από την πρώτη.