Περίπου 900 άνθρωποι εμβολιάστηκαν σε ένα βράδυ με το μονοδοσικό εμβόλιο της Johnson & Johnson, κατά την εξόρμηση γιατρών και νοσηλευτών στους δρόμους της Ρώμης. Η δράση φέρει την επωνυμία «Ανοιχτή Νύχτα» και είχε στόχο να βρει «τους ανθρώπους στο περιθώριο της κοινωνίας, τους πιο ευάλωτους», όπως δήλωσε ένας εκ των επικεφαλής. Αυτά συμβαίνουν στη Ρώμη.
Εδώ στην Ελλάδα πάλι, ο εμβολιασμός των ανθρώπων «χωρίς χαρτιά» βρίσκεται ακόμα στα αζήτητα. Η ανάγκη για εμβολιασμό των ανθρώπων αυτών δεν μπορεί παρά να είναι γνωστή στην κυβέρνηση, που έτσι κι αλλιώς πασχίζει με αμφιλεγόμενης αποτελεσματικότητας τρόπους να επιταχύνει τον ρυθμό των εμβολιασμών.
Κι όμως. Έχουν περάσει 14 ημέρες από τότε που ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας Βασίλης Κοντοζαμάνης, ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Μάριος Θεμιστοκλέους και η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμού Μαρία Θεοδωρίδου έχουν λάβει σχετική επιστολή από το Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων και το Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών, με τους εκπροσώπους τους να λένε στο tvxs.gr ότι μέχρι στιγμής διατηρούν επικοινωνία μόνο με υπηρεσιακούς παράγοντες και δεν έχει σημειωθεί η παραμικρή πρόοδος.
Η επιστολή που ελήφθη από τους παραπάνω αξιωματούχους στο υπουργείο Υγείας την Τετάρτη 23 Ιουνίου, περιείχε δύο βασικά σημεία, το πρώτο αφορά ανθρώπους που βρίσκονται νόμιμα, προς το παρόν, στη χώρα και το δεύτερο τους ανθρώπους χωρίς χαρτιά.
Α) Υπάρχει επείγουσα ανάγκη έγκυρης και στοχευμένης ενημέρωσης για τον εμβολιασμό κατά της covid-19, διότι αιτούντες άσυλο, πρόσφυγες και μετανάστες πολλές φορές είτε δεν γνωρίζουν ότι ενδεχομένως δικαιούνται πρόσβαση στη διαδικασία είτε δεν έχουν πειστεί πλήρως για την αναγκαιότητα εμβολιασμού τους. Τονίζουν επίσης ότι οι δίαυλοι μέσα από τους οποίους οι παραπάνω κατηγορίες ανθρώπων μπορούν να εμβολιαστούν, είναι όλοι στην ελληνική γλώσσα.
Β) Υπάρχει επείγουσα ανάγκη διευκόλυνσης της πρόσβασης στην πλατφόρμα των ραντεβού όσων ανθρώπων είτε δε διαθέτουν ΑΜΚΑ λόγω έλλειψης έγκυρων νομιμοποιητικών εγγράφων, είτε διαθέτουν Προσωρινό ΑΜΚΑ ή Προσωρινό Αριθμό Ασφάλισης και Υγειονομικής Περίθαλψης Αλλοδαπού (ΠΑΑΥΠΑ), αριθμούς στους οποίους το emvolio.gov.gr δεν κλείνει ραντεβού.
«Είναι εξαιρετικά σημαντικό να πούμε ότι τυπικό κόλλημα για τον εμβολιασμό των ανθρώπων χωρίς χαρτιά δεν υπάρχει. Δεν απαγορεύεται ο εμβολιασμός τους από κανένα νόμο. Συνεπώς αν η κυβέρνηση το θελήσει, μπορεί απλά να ρυθμίσει την πλατφόρμα να κλείνει ραντεβού για εμβολιασμό σε ανθρώπους με το όνομά τους ή για τους έχοντες ΠΑΜΚΑ και ΠΑΑΥΠΑ με τους αριθμούς αυτούς», επισημαίνει στο tvxs.gr ο εκπρόσωπος του Ελληνικού Φόρουμ Προσφύγων, Χρήστος Λαζαρίδης. Πρόκειται για ζήτημα πολιτικής απόφασης.
Πρέπει να ξεκαθαριστεί ότι με τον όρο «χωρίς χαρτιά» δεν εννοούμε απαραίτητα ανθρώπους χωρίς κανένα έγγραφο που να αποδεικνύει την ταυτότητά τους. Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται και άνθρωποι χωρίς εν ισχύ άδεια διαμονής στην Ελλάδα και αιτούντες άσυλο των οποίων η αίτηση έχει απορριφθεί και θεωρητικά είναι προς απέλαση. Ειδικά σε αυτό το τελευταίο καθεστώς θα μπουν άμεσα χιλιάδες άνθρωποι, μετά την απόφαση της Ελλάδας να ορίσει την Τουρκία ως ασφαλή χώρα υποδοχής αιτούντων άσυλο. «Πρέπει να δούμε τον ελέφαντα μέσα στο δωμάτιο, γιατί το ζήτημα της Δημόσιας Υγείας μας αφορά όλους», λέει ο κ. Λαζαρίδης.
«Υπάρχει μεγάλη διάθεση από μεγάλο αριθμό μεταναστών που βρίσκονται στην Ελλάδα να εμβολιαστούν, όμως σε πολλές περιπτώσεις ενώ θέλουν δεν μπορούν», λέει στο tvxs.gr η διευθύντρια του Ελληνικού Φόρουμ Μεταναστών, Άντλα Σασάτη.
Όπως μας λέει η κα. Σασάτη, πολλοί από τους πρόθυμους να εμβολιαστούν είναι είτε εργάτες γης στην ύπαιθρο, όπως στην περίπτωση της Μανωλάδας, είτε οικιακοί/ες βοηθοί που φροντίζουν ηλικιωμένους σε σπίτια.
Ειδικά για τους τελευταίους, υπάρχει μεγάλη ανάγκη εμβολιασμού διότι ζουν μαζί με ανθρώπους ευάλωτων ομάδων και για να κρατήσουν τη δουλειά τους αναγκάζονται να πληρώνουν μία φορά την εβδομάδα κάποιο εργαστηριακό τεστ. «Μέσα από τις κοινότητες μαθαίνουμε πως γυναίκες έχουν χάσει τη δουλειά τους επειδή δεν έχουν πρόσβαση στον εμβολιασμό και οι εργοδότες τους φοβούνται μην κολλήσουν covid», μεταφέρει στο tvxs.gr η η διευθύντρια του Ελληνικού Φόρουμ Μεταναστών.
Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός ότι οι άνθρωποι αυτοί ζουν μεμονωμένα και πολλές φορές δεν διατηρούν επαφή με τις κοινότητες μεταναστών, καθιστά πολύ δύσκολη την ενημέρωσή τους για την πανδημία και τυχόν δυνατότητες εμβολιασμού.
7000 ανεμβολίαστοι και το κράτος ξέρει πού βρίσκονται
Κι αν οι άνθρωποι «χωρίς χαρτιά» στις πόλεις είναι δύσκολο να εντοπιστούν από τις υγειονομικές αρχές, αυτό δεν ισχύει για συγκεντρωμένους πληθυσμούς όπως οι εργάτες γης στη Μανωλάδα Ηλείας, που εργάζονται στην καλλιέργεια της φράουλας. Ο τραυματισμός 25 εργατών με όπλο το 2013 από άνθρωπο της εργοδοσίας, επειδή ζήτησαν δεδουλευμένα έξι μηνών, είχε κάνει γνωστές στο πανελλήνιο τις συνθήκες εργασίας τους. Από τότε λίγα πράγματα έχουν αλλάξει, όπως προκύπτει από τις αναφορές του Manolada Watch.
To Manolada Watch είναι μια πρωτοβουλία του οργανισμού Generation 2.0 for Rights, Equality & Diversity (RED) για την παρακολούθηση των συνθηκών εργασίας και διαβίωσης των μεταναστών εργατών γης. Έχοντας επισκεφθεί τη συγκεκριμένη τοποθεσία δύο φορές μέσα στον Ιούνιο, οι άνθρωποι του Generation 2.0 RED μιλούν για 7.000 άνδρες με καταγωγή κυρίως από το Μπαγκλαντές και δευτερευόντως από το Πακιστάν και την Αίγυπτο που ζουν σε τσίγκινες παράγκες. Στην συντριπτική τους πλειοψηφία είναι άνθρωποι «χωρίς χαρτιά».
«Δεν έχει ανακοινωθεί από την Πολιτεία τίποτα μέχρι νεωτέρας σχετικά με τη δυνατότητα εμβολιασμού αυτής της ιδιαίτερα μεγάλης πληθυσμιακής ομάδας. Όπως ενημερωθήκαμε από τους εργάτες γης στην πρώτη μας επίσκεψη, αυτοί που έχουν άδειες διαμονής ή δουλεύουν με εργόσημο και άρα έχουν ΑΜΚΑ, έχουν ήδη εμβολιαστεί ή έχουν δηλώσει να εμβολιαστούν το επόμενο διάστημα. Πρόκειται για ένα πολύ μικρό ποσοστό του πληθυσμου καθώς η μεγάλη πλειονότητα βρίσκεται χωρίς νομικό καθεστώς και νομιμοποιητικά έγγραφα.
Ακόμη, το Κέντρο Ένταξης Μεταναστών του Δήμου Ανδραβίδας-Κυλλήνης προχώρησε πρόσφατα σε κινήσεις για το ζήτημα του εμβολιασμού των εργατών γης. Αρχικά ενημέρωσε τους ίδιους για τη σημασία του εμβολιασμού και το δικαίωμα όσων έχουν ΑΜΚΑ να εμβολιαστούν ενώ έχει αποστείλει επιστολή προς τον ΕΟΔΥ απευθύνοντας αίτημα να προσέλθει στην περιοχή κλιμάκιο, ώστε να μπορέσουν να εμβολιαστούν και όσοι δεν διαθέτουν ΑΜΚΑ», είναι η καταγραφή του Generation 2.0 RED σχετικά με τον (μη) εμβολιασμό των εργατών γης της Μανωλάδας.
Ο οργανισμός επισημαίνει ότι «όταν σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη, όπως το Βέλγιο, τη Φινλανδία, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία, η πρόσβαση στη διαδικασία του εμβολιασμού είναι καθολική, ανεξάρτητα από το νομικό τους καθεστώς των διαμενόντων, το ελληνικό κράτος παίζει με τους αριθμούς μητρώου και την υπομονή της ήδη κουρασμένης κοινωνίας. Αντί λοιπόν να δημιουργεί ΑΜΚΑ, ΠΑΑΥΠΑ, ΠΑΜΚΑ και άλλα ευφάνταστα ακρωνύμια, μήπως η Πολιτεία ήρθε η ώρα να δει σοβαρά το ζήτημα της απρόσκοπτης πρόσβασης στον εμβολιασμό και να κάνει πράξη την “Επιχείρηση Ελευθερία”;».
Σημειώνεται ότι σχετικά με τον εμβολιασμό αιτούντων άσυλο, η κυβέρνηση έχει ξεκινήσει επιχειρήσεις εμβολιασμών αλλά μόνο εντός των δομών υποδοχής και φιλοξενίας.
