Η οδυνηρή ανατροπή: Πως η Ελλάδα ξεπερνά τον αριθμό νεκρών της Σουηδίας

Τον Μάρτιο του 2020 οι Σουηδικές αρχές πήραν μια «αλλόκοτη» απόφαση: αντί να επιβάλλουν υποχρεωτική καραντίνα με περιορισμούς στις μετακινήσεις, υποχρεωτικές μάσκες και κλείσιμο καταστημάτων, προχώρησαν σε μια λίστα συστάσεων προς τον πληθυσμό. Με βασικό πυλώνα την εξ αποστάσεως εργασία η επιδίωξη ήταν όχι να εξαφανίσουν τον ιό, αλλά να επιβραδύνουν την μετάδοση του ώστε να αντέξει το σύστημα υγείας. Η αρμόδια ανεξάρτητη αρχή μέσω του επιδημιολόγου Anders Tegnell χαρακτήρισε την πανδημία ως έναν μαραθώνιο που θα κρατήσει μήνες, οπότε το μέτρο της υποχρεωτικής καραντίνας κρίθηκε μακροπρόθεσμα μη βιώσιμο.

Φάση 1: Άνοιξη 2020

Τον Μάρτιο του 2020 η πανδημία μπήκε για τα καλά στην ζωή των πολιτών της Σουηδίας. Στο πρώτο κύμα, από τις 10 Μαρτίου έως και την 1^η Ιουλίου 2020, 5370 άνθρωποι έχασαν την ζωή τους. Την ίδια περίοδο στην Ελλάδα ο αριθμός νεκρών ήταν 192. Οι λόγοι για αυτήν διαφορά ήταν (α) οι χιλιάδες Σουηδοί που βρέθηκαν για σκι στην Βόρεια Ιταλία τον Ιανουάριο-Φεβρουάριο του 2020 και μετέφεραν τον covid-19 στην πατρίδα τους, (β) η αποτυχία προστασίας των σουηδικών γηροκομείων όπου ασυμπτωματικοί υπάλληλοι μετέδιδαν τον ιό χωρίς καν να το γνωρίζουν, (γ) η μειωμένη κίνηση στα ελληνικά αεροδρόμια τον Ιανουάριο-Φεβρουάριο και (δ) ο φόβος των Ελλήνων πολιτών που οδήγησε στην σχεδόν απόλυτη εφαρμογή της καραντίνας. Ενώ όμως ήταν σαφές ότι η καλή εικόνα της Ελλάδας (και άλλων βαλκανικών χωρών) ήταν σε μεγάλο βαθμό ένα γεγονός ανεξάρτητο από τις πολιτικές αποφάσεις των κυβερνήσεων, υπήρξε μια τεράστια προπαγανδιστική εκστρατεία εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης και των συστημικών ΜΜΕ. Αντί να υπάρξει ουσιαστική ενημέρωση, αντί να προετοιμαστεί η χώρα για τους επόμενους μήνες, φτάσαμε στο σημείο της γραφικότητας, με άρθρα για τον «Κυριάκο-Μωυσή που οδηγεί την Ελλάδα στην γη της Επαγγελίας».

Φάση 2: Καλοκαίρι-Φθινόπωρο 2020

Το καλοκαίρι του 2020 ξεκίνησε με την ελληνική κυβέρνηση στην Σαντορίνη, σε μια καμπάνια προώθησης του τουριστικού προϊόντος. Τα σύνορα άνοιξαν και εκατοντάδες χιλιάδες τουρίστες βρέθηκαν στα νησιά και την ηπειρωτική χώρα. Μια τέτοια κίνηση ήταν θέμα χρόνου να πυροδοτήσει αύξηση κρουσμάτων αλλά και νεκρών, η οποία και κορυφώθηκε το φθινόπωρο. Ειδικότερα στην Θεσσαλονίκη, χάθηκε κάθε έλεγχος και αρκετοί μίλησαν για το «ελληνικό Μπέργκαμο». Το διάστημα 1^η Ιουλίου 2020 – 1 Ιανουαρίου 2021, ο αριθμός νεκρών στην Ελλάδα της καραντίνας έφτασε στους 4.689 ενώ στην Σουηδία τους 3.357, κάτι που εν τέλει επιβεβαιώνει την εκτίμηση των σουηδικών αρχών: η καραντίνα είναι μακροπρόθεσμα μη βιώσιμο μέτρο.

Φάση 3: Έναρξη εμβολιασμών έως και σήμερα

Το 2021 ξεκίνησε με την σταδιακή εμφάνιση πολλών εμβολίων αλλά και φαρμάκων (μονοκλωνικά αντισώματα). Το τελευταίο 10μηνο η Σουηδία έχει προχωρήσει σε ένα ιδιαίτερα πετυχημένο εμβολιαστικό πρόγραμμα, ειδικότερα σε ευπαθείς ομάδες όπως οι ηλικίες άνω των 60 ετών. Έχει επίσης εισάγει φάρμακα όπως τα μονοκλωνικά αντισώματα που οδηγούν σε μείωση των θανάτων. Αντιθέτως, η Ελλάδα κινείται με αργούς ρυθμούς. Το αντιεμβολιαστικό κίνημα είναι ισχυρότερο, κάτι εξαιρετικά επικίνδυνο σε μεγαλύτερες ηλικίες, ενώ τα μονοκλωνικά αντισώματα αντιμετωπίστηκαν σχεδόν ως θεωρίες «ψεκασμένων». Τα κυβερνητικά μέτρα για μάσκες, τεστ και περιορισμούς είναι απίστευτα περίπλοκα και ουσιαστικά δεν εφαρμόζονται. Όλα τα παραπάνω έχουν οδηγήσει σε μια οδυνηρή ανατροπή των δεδομένων. Το διάστημα 1^η Ιανουαρίου 2021 – 1^η Οκτωβρίου 2021 οι νεκροί στην Ελλάδα έφτασαν τους 9979 ενώ στην Σουηδία τους 6141.

Κάπως έτσι, η Ελλάδα των αυστηρών περιορισμών έφτασε την 1^η Οκτωβρίου να έχει 14860 θύματα, ενώ η Σουηδία των χαλαρών συστάσεων έχει 14868 και είναι θέμα ημερών ή ωρών να ολοκληρωθεί αυτή η οδυνηρή ανατροπή.

(σημ.: Ελλάδα και Σουηδία έχουν παρόμοιους πληθυσμούς, 10,7 εκ. και 10,35 εκ.)