Στη χώρα μας η Εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού εορτάζεται, κάθε χρόνο, στις 1-7 Νοεμβρίου.
Η Παγκόσμια Εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού (ΠΕΜΘ) – World Breastfeeding Week (WBW) έχει καθιερωθεί από την Παγκόσμια Συμμαχία Δράσης για τον Μητρικό Θηλασμό (World Alliance for Breastfeeding Action – WABA) και εορτάζεται από το 1992 κάθε χρόνο στις 1-7 Αυγούστου. Στη χώρα μας η Εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού εορτάζεται, κάθε χρόνο, στις 1-7 Νοεμβρίου. Η εν λόγω δράση υποστηρίζεται από τη UNICEF, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ – WHO), τη Διεθνή Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) και Υπουργεία Υγείας σε πολλές χώρες. Αποτελεί μια εκστρατεία η οποία αποσκοπεί στην ευαισθητοποίηση των πολιτών και των επαγγελματιών υγείας σε θέματα που σχετίζονται με τον μητρικό θηλασμό και την προαγωγή του στοχεύοντας στην επίτευξη του στόχου που έχει θέσει ο ΠΟΥ για σίτιση του 50% των βρεφών αποκλειστικά με θηλασμό έως το 2025.
Το θέμα της φετινής Παγκόσμιας Εβδομάδας Μητρικού Θηλασμού είναι: «Προστατεύουμε τον θηλασμό. Είναι ευθύνη όλων μας».
Η φετινή Παγκόσμια Εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού στοχεύει:
- Στην ενημέρωση των πολιτών για την σημασία της προστασίας του θηλασμού
- Στην εδραίωση του μητρικού θηλασμού ως ευθύνη ζωτικής σημασίας για τη δημόσια υγεία
- Στη συμμετοχή και συνεργασία ιδιωτών και οργανισμών για αποτελεσματικότερη επιρροή
- Στην κινητοποίηση για δράσεις σχετικά με την προστασία του θηλασμού για τη βελτίωση της δημόσιας υγείας.
Ο ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΣΗΜΕΡΑ
Το μητρικό γάλα είναι μια φυσική, ανανεώσιμη και ασφαλής τροφή, καθώς παράγεται και προσφέρεται στα βρέφη χωρίς να επιβαρύνει το περιβάλλον, χωρίς να απαιτείται χρήση συσκευασιών και χωρίς να δημιουργούνται απόβλητα, αντίθετα με ότι συνεπάγεται η παραγωγή και χρήση των υποκατάστατων μητρικού γάλακτος. Επιπλέον, ο μητρικός θηλασμός αποτελεί μια από τις καλύτερες
επενδύσεις όσον αφορά την προστασία και βελτίωση της υγείας αλλά και την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη, καθώς μειώνει την μητρική και βρεφική θνησιμότητα και νοσηρότητα.
Παρά τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για αποκλειστικό κατά τους πρώτους 6 μήνες ζωής των βρεφών, τα παγκόσμια ποσοστά θηλασμού παραμένουν χαμηλά, και παρόλο που η πλειοψηφία των γυναικών επιλέγει να θηλάσει, οι προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει σε ένα περιβάλλον λιγότερο φιλικό προς τον θηλασμό, εμποδίζει μεγάλο ποσοστό από
αυτές να θηλάσουν για όσο χρονικό διάστημα επιθυμούν. Το ποσοστό των νεογέννητων των οποίων η έναρξη του θηλασμού λαμβάνει χώρα εντός μιας ώρας από την γέννηση αγγίζει το 43%, ενώ μόνο το 41% των βρεφών ηλικίας κάτω των έξι μηνών θηλάζει αποκλειστικά. Ταυτόχρονα, παρόλο που το 70% των γυναικών συνεχίζει το θηλασμό για τουλάχιστον ένα χρόνο, το ποσοστό αυτό μειώνεται στο 45% στην ηλικία των δύο ετών.
Η έλλειψη πολιτικής βούλησης, η απουσία μακροπρόθεσμων επενδύσεων στον θηλασμό, η μειωμένη προστασία και υποστήριξή του σε εθνικό επίπεδο είναι οι βασικές αιτίες για τη διαμόρφωση αυτής της κατάστασης.
Ένα σημαντικό βήμα προς την ενίσχυση του θηλασμού αποτελεί η εφαρμογή του Διεθνή Κώδικα Εμπορίας Υποκατάστατων Μητρικού Γάλακτος (ΕΥΜΓ) και των επακόλουθων ψηφισμάτων της Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας. Η εφαρμογή του Κώδικα εξασφαλίζει την προώθηση της ασφαλούς και επαρκούς διατροφής των βρεφών, την προστασία και προώθηση του θηλασμού και τη διασφάλιση της ορθής χρήσης υποκατάστατων μητρικού γάλακτος εφόσον αυτά κριθούν απαραίτητα, συνεπώς είναι επιβεβλημένη.
Παρά το γεγονός πως σε αυτό το επίπεδο έχει σημειωθεί πρόοδος, καθώς 136 χώρες έχουν ήδη υιοθετήσει ορισμένα από τα μέτρα του, μόνο στις 25 από αυτές τα μέτρα αυτά είναι ουσιαστικά ενώ σε 42 χώρες είναι μέτρια ευθυγραμμισμένα με τον Κώδικα. Ακόμα και σε χώρες που υπάρχει σχετική νομοθεσία, κάποια θέματα που αφορούν το πεδίο εφαρμογής της επισήμανσης των προϊόντων, τους ισχυρισμούς υγείας, τα σημεία πώλησης και τη διασταυρούμενη προώθησή τους εξακολουθούν να προκαλούν ανησυχία και απαιτούν αποτελεσματικότερη παρακολούθηση και επιβολή.
Ο θηλασμός στην Ελλάδα
Σε ότι αφορά στην Ελλάδα, με την έκδοση της υπ. Αριθμ. Υ1/ΓΠ 47815 (ΦΕΚ1478/2008 τΒ) Κοινής Υπουργικής Απόφασης, εναρμονίστηκε η εθνική νομοθεσία με την Οδηγία 2006/141/ΕΚ της Επιτροπής, ενσωματώνοντας μέρος του Κώδικα.
Στη χώρα μας τα ποσοστά θηλασμού είναι επίσης ιδιαίτερα χαμηλά. Σύμφωνα με την «Εθνική Μελέτη εκτίμησης της συχνότητας και των προσδιοριστικών παραγόντων του Μητρικού Θηλασμού στην Ελλάδα»2 , σε ότι αφορά την σίτιση με μητρικό γάλα αποκλειστικά, βρέθηκε ότι το ποσοστό των βρεφών που θήλασαν εντός του πρώτου 24ώρου ζωής ανερχόταν στο 66%, ποσοστό το οποίο μειώθηκε στο 51% με την ολοκλήρωση της πρώτης εβδομάδας. Φτάνοντας στον πρώτο μήνα συνέχισε να θηλάζει αποκλειστικά μόνο το 40% των βρεφών. Με την συμπλήρωση 4ων μηνών το ποσοστό έπεσε στο 25% για να φτάσει στο σχεδόν μηδενικό 0,8% στο τέλος του 6ου μήνα ζωής.
Επιπλέον, σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε η Ελληνική Στατιστική Αρχή τον Δεκέμβριο του 2020, τα οποία προκύπτουν από τη Έρευνα Υγείας έτους 20193, περισσότερες από 9 στις 10 (92,9%) μητέρες με ανήλικο κάτω των τριών ετών θήλασαν το/τα παιδί/παιδιά τους. Από τις μητέρες αυτές, περίπου οι 7 στις 10 (72,9%) θήλασαν αποκλειστικά με μητρικό γάλα ενώ οι 3 στις 10 (27,1%) θήλασαν εξαρχής με μεικτό τρόπο (μητρικό και συμπλήρωμα με ξένο γάλα). Ειδικότερα, με μητρικό γάλα για 6 μήνες ή περισσότερο θήλασε μόλις το 36,6%.
