Ιωάννα Παπαδοπούλου: Τα 100 χρόνια της ιστορικής εταιρείας, οι εορτασμοί και οι νέες επενδύσεις
 

Γιάννης Καραγεωργίου

Τα μπισκότα Παπαδοπούλου κλείνουν έναν αιώνα το 2022. Η πορεία από τη Μικρασιατική καταστροφή στην κορυφή του κόσμου και τα σχέδια για το αύριο

Βρισκόμαστε στο 1922. Η Μικρά Ασία φλέγεται. Χιλιάδες Έλληνες επιλέγουν το δρόμο της προσφυγιάς.

Μέσα στη λαίλαπα, η Μαρία Παπαδοπούλου, σύζυγος ενός μαραγκού, η οποία μερικά χρόνια πριν είχε αρχίσει να φουρνίζει μπισκότα (μια νέα γαλλική συνταγή) στην Κωνσταντινούπολη, έχει αποφασίσει να φύγει από την Πόλη και να εγκατασταθεί στη Μασσαλία, με τα τρία της παιδιά, το Νίκο, τον Ευάγγελο και τον Θεόφιλο.

Το καράβι από την Κωνσταντινούπολη κάνει στάση στον Πειραιά και η Μαρία Παπαδοπούλου με τα τρία της παιδιά, κατεβαίνουν σε ένα καφενείο. Παραγγέλλει έναν καφέ για την ίδια και μπισκότα για τα παιδιά. “Τι είναι μπισκότα;” τη ρωτά ο ιδιοκτήτης. Αυτό ήταν.

Η οικογένεια Παπαδοπούλου αποφασίζει να μη συνεχίσει το ταξίδι. Θα μείνει στην ελληνική πρωτεύουσα και θα πουλάει μπισκότα.

Η αρχή δεν είναι εύκολη. Εγκαθίσταται σε έναν προσφυγικό καταυλισμό, κοντά στον Λυκαβηττό. Η Μαρία Παπαδοπούλου ζυμώνει τα μπισκότα, οι τρεις γιοι σφραγίζουν τη συσκευασία με μια ξύλινη σφραγίδα που γράφει “Αφοί Παπαδοπούλου, Ελλάς” και τα διανέμουν.

Αρχικά πόρτα-πόρτα και στη συνέχεια σε καταστήματα. Η μητέρα προμηθεύεται πρώτες ύλες, όπως σόδα και αμμωνία, από το φαρμακείο Μαρινόπουλου στο κέντρο της Αθήνας και τα πουλάει στο κατάστημα Βασιλόπουλου, στην οδό Βουλής.

Σίγουρα, οι τρεις αυτές επιχειρηματικές οικογένειες δεν φαντάζονταν πως, έναν αιώνα μετά, θα είχαν κοινό τόπο στα… ράφια.

Η έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη

Fast forward στο 2021: Η μικρή εκείνη επιχείρηση έχει γίνει κολοσσός παγκοσμίου φήμης. Παράγει ακόμα σε εκείνο το πρώτο εργοστάσιο της οδού Πέτρου Ράλλη, έχει έδρα την Ελλάδα, εξάγει σε περισσότερες από 55 χώρες και διοικείται ακόμα από μια Παπαδοπούλου. Την Ιωάννα, κόρη του Ευάγγελου Παπαδόπουλου (ουσιαστικού ιδρυτή της βιομηχανίας) για την οποία πολλοί λένε ότι είναι “ίδια η γιαγιά της”.

Την 9η Δεκεμβρίου, της Αγίας Άννης, η Ιωάννα Παπαδοπούλου θα εγκαινιάσει την πρώτη έκθεση… μπισκότων που φιλοξενεί το Μουσείο Μπενάκη στην ιστορία του. Η έκθεση ονομάζεται “Παπαδοπούλου 100- Η ιστορία της εταιρίας 1922-2022”. Αυτή θα είναι ουσιαστικά η έναρξη των εορτασμών για τον ένα αιώνα αδιάλειπτης λειτουργίας που κλείνει το 2022 η πιο γλυκιά βιομηχανία της χώρας.

Εκεί, οι επισκέπτες θα δουν ένα μέρος της 100χρονης ιστορίας της βιομηχανίας. Και, λέμε “ένα μέρος”, επειδή είναι τόσο μεγάλη που είναι αδύνατο να καλυφθεί κάθε λεπτομέρειά της. Από τα “Πτι Μπερ” που ήταν τα πρώτα μπισκότα της οικογένειας, στα Cream Crackers, τα οποία πρωτοφτιάχτηκαν ως σνακ για τους Έλληνες στρατιώτες στο Έπος του 1940, τα Caprice που είναι ένα από τα δημοφιλή ελληνικά προϊόντα του κόσμου, τα Μιράντα, τα ψωμιά και τις φρυγανιές.

Μπορεί ο ιδρυτής, Ευάγγελος Παπαδόπουλος, να έφυγε από τη ζωή το 2002, σε ηλικία 96 ετών, όμως ήδη από το 1989, στο τιμόνι της ιστορικής εταιρείας ήταν η επόμενη γενιά. Από τότε, η κόρη του Ιωάννα είχε τη θέση της προέδρου και της διευθύνουσας συμβούλου. Και από τότε έδειξε το “κράμα” της.

Όσο γλυκιά είναι η Ιώαννα Παπαδοπούλου προς τους εργαζομένους της επιχείρησης (δεν είναι μόνο τα μπόνους, αλλά το ότι πιστεύει πως οι εργαζόμενοι πρέπει να είναι γενικότερα ευχαριστημένοι ώστε να είναι παραγωγικοί), τόσο “σιδηρά” είναι όταν διακυβεύεται η ιστορία, η κληρονομιά της επιχείρησης.

Το έκανε όταν, το 1995, ο στρατηγικός της σύμμαχος, η γαλλική BSN αποκτούσε το 60% της εταιρείας (έχοντας εισέλθει με 10% το 1991 και εξαγοράζοντας στη συνέχεια τα μερίδια των υπολοίπων μελών της οικογένειας Παπαδοπούλου). H ιστορία με τη Danone είναι χαρακτηριστική. O Φρανκ Pιμπού του γαλλικού κολοσσού τροφίμων «διαδόχου» των μπισκοτοποιών της Nάντης που η οικογένειά του παρασκεύαζε από το 1875 τα πρώτα «πτι μπερ» (στα οποία βασίστηκε η επιτυχία του ελληνικού ομίλου) απέκτησε για πρώτη φορά το 10% της ελληνικής βιομηχανίας τροφίμων το 1991.

Tότε ακόμη ζούσε ο Eυάγγελος Παπαδόπουλος. Eν συνεχεία μέλη της οικογένειας παραχώρησαν τα μερίδιά τους με τους Γάλλους να αυξάνουν το ποσοστό τους στο 60%. Ήταν όμως, η επιμονή της Iωάννας Παπαδοπούλου που τελικά η εταιρία δεν έχασε την ελληνικότητά της και που το πλειοψηφικό ποσοστό ξαναπέρασε στα χέρια της- με τη βοήθεια των τραπεζών.

Eίχε το management, έκανε το κουμάντο και οι Γάλλοι ήταν ευχαριστημένοι. Mόνο που κάποια στιγμή επειδή είχαν την μετοχική πλειοψηφία, ήθελαν να έχουν και τον πρώτο λόγο στη διοίκηση. H Iωάννα Παπαδοπούλου είχε όμως, ένα «ισχυρό όπλο» στα χέρια της. Tο ότι οι εξουσίες της πήγαζαν δικαιωματικά από τη συμφωνία που είχε υπογράψει με τον ίδιο τον Φρανκ Pιμπού το 1995. Tότε είχαν υπογράψει για το management. O Γάλλος πίστεψε πως είχε να κάνει με γυναίκα που γρήγορα θα υποχωρούσε και αποχωρούσε, όμως, έπεσε έξω.

Την πυγμή και τις ικανότητές της, τις απέδειξε ξανά στη διάρκεια της δεκαετούς κρίσης που χτύπησε τη χώρα μας. Όταν άλλες βιομηχανίες άλλαζαν έδρα για να γλιτώσουν από τη λαίλαπα της “ελληνικής τραγωδίας”, εκείνη έλεγε ότι «οι Έλληνες είναι αυτοί που κράτησαν την εταιρία στην κορυφή τρεις γενιές τώρα.

Oι Έλληνες είναι εκείνοι που εμπιστεύονται τα προϊόντα μας για περισσότερο από 90 χρόνια.

Στην ελληνική οικονομία επενδύουμε, την ελληνική επιχειρηματικότητα στηρίζουμε, με βάση την Eλλάδα θα αναπτυχθούμε περαιτέρω. Tο μέλλον μας είναι εκεί που βρίσκονται οι ρίζες μας».

Σε αντίθεση με τον τότε “κανόνα“, αντί να προχωρήσει σε περικοπές θέσεων εργασίας και μισθών, προχωρούσε σε προσλήψεις, έδινε αυξήσεις και επανεπένδυε ένα σημαντικό ποσοστό των κερδών της εταιρείας. Και έτσι γιγαντώθηκε κι άλλο.

Βέρα ελληνίδα η Ιωάννα Παπαδοπούλου, δε φροντίζει μόνο να παραμείνει η επιχείρηση ελληνική, σε ελληνικά χέρια, σεβόμενη τη δουλειά και τα θεμέλια που έβαλαν προκειμένου να γιγαντωθεί στον σημερινό ισχυρό όμιλο και οι προηγούμενες γενιές, από τον παππού μέχρι τον πατέρα της και τα άλλα μέλη της οικογένειας.

Αλλά και να κυματίζει η ελληνική σημαία παντού, όπως, για παράδειγμα, στα πλοία που ναυπηγεί μια άλλη σιδηρά κυρία του επιχειρείν, η φίλη της, εφοπλιστής Μελίνα Τραυλού.

Και θέτει τις βάσεις για να γιορτάσουν οι επόμενες γενιές, τα επόμενα 100 χρόνια, γιορτάζοντας το ιωβηλαίο με νέες προσλήψεις εντός του 2022, νέες επενδύσεις στις παραγωγικές μονάδες που γίνονται πιο σύγχρονες και, γιατί όχι καινούρια προϊόντα…