Ρότα για ρεκόρ δεκαετίας έχει βάλει το ναυτιλιακό συνάλλαγμα καθώς στο δεκάμηνο του 2021 οι εισροές από μεταφορικές υπηρεσίες έχουν φτάσει στα 15.182,4 εκατ. ευρώ και είναι αυτό το υψηλότερο επίπεδο συγκρινόμενο με τα αντίστοιχα δεκάμηνα της τελευταίας δεκαετίας.
Σύμφωνα με την Ενδιάμεση Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος για τη Νομισματική Πολιτική 2021 που δημοσιοποιήθηκε στο μέσον την προηγούμενης εβδομάδας, οι εισπράξεις από θαλάσσιες μεταφορές το διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2021 σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2020, αυξήθηκαν κατά 30,4%».
Η άνοδος των εισροών από την ποντοπόρο ναυτιλία αναμένεται να κινηθεί ανοδικά και την επόμενη χρονιά και να επιδράσει θετικά και την περαιτέρω ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας καθώς όπως εκτιμά η Τράπεζα της Ελλάδος για το 2022 «οι προοπτικές για τις εισπράξεις από μεταφορές το 2022 είναι θετικές, με δεδομένη τη συνεχιζόμενη ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας και του διεθνούς εμπορίου, που θα ενισχύσει τις εισπράξεις από θαλάσσιες μεταφορές…», με αποτέλεσμα «το ισοζύγιο υπηρεσιών αναμένεται να βελτιωθεί σημαντικά».
Το καλύτερο έτος για το ναυτιλιακό συνάλλαγμα των τελευταίων δέκα και πλέον ετών ήταν το 2019 όταν στο σύνολο του έτους οι εισροές από τις υπηρεσίες θαλασσίων μεταφορών ανήλθαν στα 17.303,1 εκατ. ευρώ μέγεθος που καλώς εχόντων των πραγμάτων θα ξεπερασθεί το 2021, καθώς η πορεία των ναυλαγορών συνηγορεί σε αυτό, δεδομένου ότι το δεκάμηνο του 2019 οι εισροές ήταν στα 14.436,8, δηλαδή 745,6 εκατ. ευρώ λιγότερα από ότι το δεκάμηνο του 2021..
Το 2020 το ναυτιλιακό συνάλλαγμα κατέγραψε μια πτώση καθώς η πανδημία επηρέασε αρνητικά για μεγάλο διάστημα και τη ναυτιλία. Όμως «παρά την πανδημία του COVID-19, η ελληνική ναυτιλία παραμένει ένας από τους βασικούς πυλώνες της ελληνικής οικονομίας: Η πανδημία επηρέασε σοβαρά τις εισροές στο ισοζύγιο πληρωμών από την παροχή ναυτιλιακών υπηρεσιών, οι οποίες παρ’ ότι µειώθηκαν κατά 20,16% σε σχέση µε το 2019, ανήλθαν σε περίπου 13,81 δισεκατοµµύρια ευρώ συνολικά για το οικονοµικό έτος 2020» ανέφερε η ετήσια έκθεση της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών.
Η άνοδος των εισπράξεων από τις θαλάσσιες μεταφορές το 2021, οφείλεται πρωτίστως στην άνοδο των ναύλων. Όπως σημειώνει η ΤτΕ «το μέσο επίπεδο των ναύλων αυξήθηκε κατά περίπου 82% –σύμφωνα με το δείκτη ClarkSea– συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2020, αντανακλώντας κυρίως δύο αντίθετες τάσεις: αφενός την αξιοσημείωτη άνοδο των ναύλων για τα πλοία μεταφοράς ξηρού (χύδην) φορτίου και αφετέρου τη μείωση των ναύλων για τα πετρελαιοφόρα πλοία». Όπως εξηγεί «οι ναύλοι των πλοίων ξηρού (χύδην) φορτίου σχεδόν τριπλασιάστηκαν, αντανακλώντας τη ζήτηση για εισαγωγές πρώτων υλών κυρίως από την Κίνα, τη συμφόρηση στους λιμένες, καθώς και το χαμηλό επίπεδο των ναύλων την αντίστοιχη περίοδο του 2020 λόγω της πανδημίας. Οι ναύλοι των πετρελαιοφόρων κατέγραψαν αξιοσημείωτη μείωση, εν μέρει λόγω και του υψηλού επιπέδου που είχαν καταγράψει την αντίστοιχη περίοδο του 2020».
Το ναυτιλιακό συνάλλαγμα καλύπτει όλες τις υποχρεώσεις και τις δαπάνες που απαιτείται να καλύψουν οι ναυτιλιακές εταιρείες στην Ελλάδα, όπως είναι οι φορολογικές υποχρεώσεις, οι εισφορές στα ασφαλιστικά ταμεία των ναυτικών, μισθοί σε ναυτικούς που καταβάλλονται στην χώρα μας, τα τακτικά ή απρόβλεπτα λειτουργικά έξοδα των γραφείων τους αλλά και δαπάνες χρηματοπιστωτικές, επισκευαστικές πλοίων τους, εφοδιασμού κ.λ.π. Συνεπώς στο βαθμό που οι ελληνικών συμφερόντων ναυτιλιακές εταιρείες φέρνουν περισσότερα πλοία για ναυπηγοεπισκευαστικές εργασίες στη χώρα μας, όσο περισσότερες εταιρείες παροχής ναυτιλιακών υπηρεσιών κάνουν έδρα τον Πειραιά, όσο περισσότεροι έλληνες ναυτικοί απασχολούνται στα υπό ελληνική πλοιοκτησία πλοία τόσο και το συνάλλαγμα που θα μένει στη χώρα θα αυξάνεται.
Από την άλλη πλευρά ένα μέρος του ναυτιλιακού συναλλάγματος εξάγεται και πάλι το εξωτερικό για να καλύψει τις διεθνείς ανάγκες της ελληνικής ναυτιλίας (ναυπηγήσεις, αγορές πλοίων, επισκευές μισθοί πληρωμάτων κ.λπ..)
Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι καθαρές εισροές ς (εισροές μείον εκροές) στο ισοζύγιο Πληρωμών από την ναυτιλία, κυμαίνονται τα τελευταία χρόνια μεταξύ των 3,9-59 δις ευρώ, ανάλογα με το ύψος των συνολικών εισροών αλλά και των εκροών κάθε έτους, επιδρώντας θετικά στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.
Στο πλαίσιο της περαιτέρω ενίσχυσης της συμβολής της ναυτιλίας στην εθνική οικονομία τα τελευταία χρόνια, με πρωτοβουλία της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος και του ΕΒΕΠ δημιουργήθηκε η Maritime Hellas η οποία στόχο έχει να προβάλει με ένα συστηματικό και συντονισμένο τρόπο την Ελληνική Ναυτιλιακή Συστάδα (cluster) προς όφελος τόσο των ελληνικών ναυτιλιακών και παραναυτιλιακών εταιρειών όσο και της ελληνικής οικονομίας.
Επίσης αναφορικά με την αύξηση της απασχόλησης Ελλήνων ναυτικών στα ελληνόκτητα πλοία το 2020 ελήφθησαν από την κυβέρνηση μια σειρά μέτρων, παράλληλα με αυτά της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής σημαίας. Η αντίδραση της ναυτιλιακής κοινότητας στα νέα μέτρα ήταν θετική, καθώς όπως ανακοινώθηκε από το Υπουργείο Ναυτιλίας, οι αιτήσεις για εγγραφή νέων πλοίων στη σημαία μας το 2021 είναι 62% περισσότερες σε σχέση με το 2020, ενώ η ελληνική πλοιοδιαχείριση έφτασε τον Οκτώβριο 2021 στο ιστορικό υψηλό των 4.900 πλοίων.
