Γράφει ο Χρήστος Κολώνας
Κινητικότητα καταγράφεται τις τελευταίες εβδομάδες στον τομέα των ερευνών για τον εντοπισμό κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Ελλάδα.
Αρμόδια στελέχη του ελληνικού upstream μιλώντας στον ΟΤ παρατηρούν «σταδιακή αναδίπλωση της ελληνικής κυβέρνησης από τις αρχικές της πολιτικές που έδειχναν την περιθωριοποίηση του φιλόδοξου project των ερευνών για τον εντοπισμό και την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στη χώρα μας».
Το πρώτο μήνυμα ήρθε από τη σιωπηρή κίνηση των Ελληνικών Πετρελαίων, που αποκάλυψε ο ΟΤ, να φέρουν σεισμογραφικό σκάφος για έρευνες στις δύο παραχωρήσεις του Ιονίου Πελάγους. Το SW Cook «σκάναρε» τη γεωολογική δομή του «μπλοκ 10» στον Κυπαρισσιακό Κόλπο και του «Ιονίου» νοτιοδυτικά της Κέρκυρας και απέναντι από τους Παξούς. Πρόκειται για απόφαση που ξάφνιασε την αγορά, με δεδομένη τη μέχρι πρότινος ιεράρχηση των προτεραιοτήτων του ελληνικού πετρελαϊκού ομίλου που ήθελε τις έρευνες υδρογονανθράκων σε κατώτερη κλίμακα έναντι της στροφής στις ΑΠΕ και τα «καθαρά» καύσιμα. Επίσης η κίνηση αυτή ξάφνιασε, με δεδομένη και την απουσία ξεκάθαρης κυβερνητικής θέσης για τις έρευνες στην Ελλάδα αλλά και την επιστροφή στο ελληνικό δημόσιο, παραχωρήσεων που είχε ο όμιλος.
Η αλλαγή στάσης
Τα δειλά… για κάποιους, αθόρυβα… για άλλους βήματα της κυβέρνησης για τη επαναφορά των διαθέσεων της χώρας να ερευνήσει το υπέδαφος της, επιβεβαίωσαν και οι αναφορές της γενικής γραμματέα Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Η Αλεξάνδρα Σδούκου, εκ των στενών συνεργατών του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στα ενεργειακά θέματα και ιδίως στους τομείς της ηλεκτροκίνησης και των ΑΠΕ, έκανε επίσης την έκπληξη από το μακρινό Κάιρο. Στη διάρκεια της ομιλίας της στο EGYPS 2022, ένα από τα μεγαλύτερα διεθνώς events στο χώρο της βιομηχανίας του upstream, φανέρωσε τη σταδιακή αναδίπλωση της κυβέρνησης: «Χρειαζόμαστε περισσότερη έρευνα και περισσότερη παραγωγή φυσικού αερίου, ως εργαλείο μείωσης της ενεργειακής εξάρτησης μας από χώρες εκτός Ε.Ε. Παραμένουμε ανοιχτοί και πρόθυμοι να οικοδομήσουμε ισχυρότερες συμμαχίες με τους υπάρχοντες επενδυτές», είπε χαρακτηριστικά η Αλεξάνδρα Σδούκου κλείνοντας το μάτι… σε Total Energies, ExxonMobil, Energean και Ελληνικά Πετρέλαια.
Η ίδια επιβεβαίωσε και τις σεισμικές έρευνες των ΕΛ.ΠΕ στα Ιωάννινα, ενώ σε άλλο σημείο της ομιλίας της, η οποία σημειωτέον ποτέ δεν δόθηκε επίσημα στη δημοσιότητα, τόνισε: «Η Ελλάδα παραμένει σε μεγάλο βαθμό ανεξερεύνητη, ειδικά στα βαθιά και εξαιρετικά βαθιά νερά της».
Κάποιοι παράγοντες της εγχώριας αγοράς του upstream, ανέγνωσαν ως ξεκάθαρη κυβερνητική θέση τις αναφορές της Σδούκου, άλλοι όμως σημειώνουν ότι αυτές θα είχαν τον χαρακτηρισμό της «ξεκάθαρης» απόφαση αν εκδηλωνόταν από υψηλότερους πολιτικά αξιωματούχους. Και δείχνουν τους υπουργούς Εξωτερικών Νίκο Δένδια και Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα αλλά ακόμη και τον ίδιο τον πρωθυπουργό.
Ο συμβολισμός της ΕΔΕΥ στην EGYPS 2022
Στη διαφαινόμενη κυβερνητική αναδίπλωση συγκαταλέγεται και η παρουσία της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων στην έκθεση EGYPS 2022 όπου συμμετέχει όλη η αφρόκρεμα… της παγκόσμιας βιομηχανίας του upstream.
Ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΔΕΥ Άρης Στεφάτος, μία ξεκάθαρη πολιτική επιλογή της κυβέρνησης (υπήρξε πρόταση του Κωστή Χατζηδάκη) για τη θέση αυτή, ήταν ο ίδιος εκεί στο περίπτερο του δημόσιου φορέα στο Κάιρο.
Πρόκειται για ένα ακόμη κυβερνητικό μήνυμα, σχολιάζουν παράγοντες της πετρελαϊκής αγοράς, πως η Ελλάδα επιδιώκει να προσκαλέσει κι άλλους επενδυτές για business. Όχι μόνο με γεωτρύπανα… αλλά και με ανεμογεννήτριες στο Αιγαίο. Είναι το νέο σύνθετο project που επιδιώκει να προβάλλει η ΕΔΕΥ προσφέροντας εκτός από τη συμμετοχή σε διαγωνισμούς για παραχωρήσεις δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων αλλά και τη συμμετοχή σε επικείμενες δημοπρασίες για την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων. Δηλαδή επενδύσεις – «πακέτο» που θα επιτρέπει στους πετρελαϊκούς κολοσσούς να πρασινίζουν και τις δραστηριότητες τους στο upstream.
Η σταθερή δύναμη της Energean
Από το κάδρο… της κινητικότητας στις έρευνες των υδρογονανθράκων δεν θα μπορούσε να λείπει η ελληνική διεθνής εταιρεία, η Energean.
Αν και το πλούσιο χαρτοφυλάκιο των παραχωρήσεων που απέκτησε πριν από περίπου δύο χρόνια από την Edison αλλά και εκείνων που κατέχει στο πιο σταθερό επενδυτικό περιβάλλον του Ισραήλ θα της επέτρεπε να αποχωρήσει από την Ελλάδα, εντούτοις παραμένει για χρόνια σταθερή στη θέση της για την έρευνα του ελληνικού υπεδάφους.
Η Energean παρά την ταλαιπωρία που υπέστη στις παραχωρήσεις του Κατάκολου και των Ιωαννίνων επιμένει και συνεχίζει τις έρευνες της. Σύμφωνα με πληροφορίες του ΟΤ, η εταιρεία επεξεργάζεται εκ νέου τα δεδομένα που έχει για πιθανούς στόχους φυσικού αερίου στο χερσαίο μπλοκ των Ιωαννίνων, ενώ σε αναμονή βρίσκεται και για την αξιοποίηση κοιτασμάτων αερίου στο Κατάκολο. Το συγκεκριμένο «μπλοκ», αν και βρίσκεται στη φάση της ανάπτυξης, εντούτοις η εταιρεία εδώ και δύο χρόνια αναμένει την έκδοση της ΣΜΠΕ από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Οι έρευνες στην Κρήτη
Ο ΟΤ είναι σε θέση να γνωρίζει, πως η γαλλική Total Energies, που είναι ο operator της κοινοπραξίας με την αμερικανική ExxonMobil και τα ΕΛ.ΠΕ των παραχωρήσεων «Δυτικά της Κρήτης» και «Νοτιοδυτικά της Κρήτης», δεν έχει κρύψει τη δυσφορία του για τις καθυστερήσεις και τα εμπόδια που έχουν εμφανιστεί στο ερευνητικό πρόγραμμα των πολλά υποσχόμενων σε κοιτάσματα θαλάσσιων περιοχών.
Η νέα πρόσφατη αναβολή της εκδίκασης από το ΣτΕ της προσφυγής οικολογικών οργανώσεων σε βάρος της ΣΜΠΕ έχει ενοχλήσει τους παραχωρησιούχους, λένε πηγές του ΟΤ.
Οι δύο μεγάλοι πετρελαϊκοί κολοσσοί αναμένουν, σύμφωνα με πληροφορίες, έμπρακτες κινήσεις από την ελληνική κυβέρνηση προκειμένου να αναθεωρήσουν το ερευνητικό τους πρόγραμμα. Αν δεν τις δουν μέχρι το καλοκαίρι, δεν αποκλείεται η αποχώρηση τους, αναφέρουν οι ίδιες πληροφορίες.
Πάντως, η προαναφερόμενη κινητικότητα, όπως αυτή καταγράφεται με το μήνυμα της Σδούκου, τις σεισμικές έρευνες των ΕΛΠΕ και της επανεμφάνισης της ΕΔΕΥ στις διεθνείς εκθέσεις της βιομηχανίας των υδρογονανθράκων, φέρνει μία αισιοδοξία ως προς τις προθέσεις της κυβέρνησης απέναντι στον κλάδο.
Από την άλλη μεριά φανερώνει και το ό,τι η κυβέρνηση συνειδητοποίησε πως η ενεργειακή απεξάρτηση της χώρας δεν περνά μόνο από τις ΑΠΕ αλλά και από την αξιοποίηση των εγχώριων κοιτασμάτων φυσικού αερίου. Καύσιμο το οποίο έχει ρόλο τουλάχιστον για τα επόμενα 30 χρόνια.
