Γράφει ο Σάββας Αθανασίου
Εκατοντάδες νάρκες έχουν παρασυρθεί από τους ανέμους στη Μαύρη Θάλασσα, δεδομένου ότι έσπασαν τα συρματόσχοινα από τις υποθαλάσσιες άγκυρες τους κοντά στα λιμάνια της Ουκρανίας και πλέουν ανεξέλεγκτα, προκαλώντας τεράστια προβλήματα στη ναυσιπλοΐα.
Τα πλοία, ωστόσο, συνεχίζουν να κατευθύνονται σε λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας για να φορτώσουν σιτηρά, ηλιέλαιο και διάφορα προϊόντα του πετρελαίου.
Η αναφορά που έχει δοθεί, κυρίως από ρωσικές πηγές, είναι ότι λόγω της κακοκαιρίας έσπασαν τα συρματόσχοινα από τις άγκυρες με αποτέλεσμα 420 περίπου νάρκες να πλέουν χωρίς κανένα έλεγχο προς το δυτικό τμήμα της Μαύρης Θάλασσας, ενώ υπάρχει κίνδυνος, όπως προειδοποιούν ειδικοί να κατευθυνθούν προς τα Στενά.
Ειδικότερα, η Λιμενική Αρχή του Novorossiysk, γνωστοποίησε ότι η ναυτιλία κινδυνεύει στη δυτική Μαύρη Θάλασσα και οι τουρκικές αρχές έχουν προειδοποιήσει σχετικά με τον κίνδυνο για όσους χρησιμοποιούν τα στενά των Δαρδανελίων και του Βοσπόρου.
Σύμφωνα με πληροφορίες οι φορτώσεις κυρίως σε καύσιμα γίνονται από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας Tuapse και Novorossiysk, ωστόσο, οι μεγαλύτερες διακινήσεις πετρελαιοειδών διεξάγονται από τα λιμάνια της Βαλτικής Murmansk, Primorsk και Ust Luga.
Το λιμάνι του Πριμόρσκ είναι το δεύτερο μεγαλύτερο λιμάνι μετά το λιμένα της Αγίας Πετρούπολης, ενώ το Μουρμάνσκ είναι κοντά στη Φινλανδία και το Ουστ Λούγκα κοντά στην Εσθονία.
Από αυτά τα πέντε λιμάνια οι ναυτιλιακές εταιρείες φορτώνουν χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα μέχρι σήμερα. Όμως, να επισημανθεί ότι η είσοδος των πλοίων στις επικίνδυνες περιοχές γίνονται χωρίς ασφάλιση του φορτίου, ενώ είναι διπλάσιες οι δαπάνες για την ασφάλιση των πλοίων.
Υπενθυμίζεται ότι οι περιοχές της Μαύρης Θάλασσας έχουν χαρακτηριστεί εμπόλεμες περιοχές και προβλέπονται ειδικοί όροι ασφάλισης και ναυσιπλοΐας των πλοίων.
Οι ανάγκες όμως της Ευρώπης σε καύσιμα έχουν εκτοξεύσει τα ναύλα, δεδομένου ότι ναύλοι για ένα ταξίδι από τα ρωσικά λιμάνια της Βαλτικής προς τα γερμανικά λιμάνια που έκλειναν με 300.000 δολάρια και 500.000 δολάρια σήμερα πληρώνονται από 3, 5 εκατ. δολάρια μέχρι και 5 εκατ. δολάρια.
Οι ναύλοι αυξάνονται όταν τα πλοία ξεκινούν από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας προς την Κίνα και τις Ινδίες.
Οι ελληνικών συμφερόντων ναυτιλιακές εταιρείες που διέθεταν για ναύλωση δεξαμενόπλοια ωφελούνται τα μέγιστα από τη σημερινή κατάσταση και τις ανάγκες της παγκόσμιας αγοράς. Οι εταιρείες Minerva του Ανδρέα Μαρτίνου, η Dynagas του Γιώργου Προκοπίου και η TEN και ο όμιλος Παναγιώτη και Νίκου Τσάκου είναι οι κυρίως κερδισμένοι, ενώ και οι εφοπλιστές Κωνσταντίνος Μαρτίνος, όμιλος Αλαφούζου, Αγγελική Φράγκου, Ευάγγελος Μαρινάκης, Μαρία Αγγελικούση διαθέτουν πλοία στην περιοχή.
Επισημαίνεται ότι οι φορτώσεις από τα ρωσικά λιμάνια είναι νόμιμες πράξεις, δεδομένου ότι εφοδιάζουν ευρωπαϊκές χώρες, κυρίως την Γερμανία και την Μεγάλη Βρετανία, χωρίς να εξαιρείται ακόμη και η Ελβετία.
Πάντως, να αναφερθεί ότι ορισμένοι υπουργοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης υποστηρίζουν ότι συζητιούνται σκληρότερα μέτρα στις εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου της Ρωσίας αντί της τρέχουσας πολιτικής σταδιακής εξάλειψης της εξάρτησης. Οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και ο Καναδάς ανακοίνωσαν ότι σχεδιάζουν να τερματίσουν τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου έως το τέλος του 2022.
Επίσης, να επισημανθεί ότι η έκπτωση για ένα φορτίο Suezmax έναντι του Dated Brent έφτασε στο υψηλό ρεκόρ των 33,36 δολαρίων σε βάση FOB Novorossiisk στις 15 Μαρτίου, σύμφωνα με την αξιολόγηση της Platts της S&P Global Commodity Insights.
Η Ρωσία παρήγαγε 10,11 εκατομμύρια b/d τον Φεβρουάριο σύμφωνα με την έρευνα της S&P Global Commodity Insights. Αυτό ήταν αυξημένο κατά 30.000 b/d τον μήνα, αλλά κάτω από την ποσόστωση της Ρωσίας των 10,227 εκατομμυρίων b/d.
«Η παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου μας αυτή τη στιγμή εκτελείται πλήρως. Για δύο μήνες – Ιανουάριο-Φεβρουάριο – τα δεδομένα είναι ακόμη καλύτερα από πέρυσι», τόνισε Ρώσος αξιωματούχος.
Η S&P Global Commodity Insights προχώρησε στην εκτίμηση ότι έως και 1 εκατομμύριο-2 εκατομμύρια b/d ρωσικής παραγωγής πετρελαίου θα μπορούσε να κλείσει εν μέσω του ενδεχομένου για επιβολή ενεργειακών κυρώσεων, περιορισμένης πρόσβασης σε πιστώσεις για ρωσικές συμφωνίες και κλιμάκωσης του κόστους ναυτιλίας και ασφάλισης φορτίου.
Επισημαίνεται ότι με ρωσικό πετρέλαιο προμηθεύονται οι ΗΠΑ, σε ποσοστό 3% των συνολικών εξαγωγών πετρελαίου και το 7% των προϊόντων πετρελαίου, Οι ΗΠΑ εισήγαγαν 473.000 b/d ρωσικών διυλισμένων προϊόντων και 199.000 b/d ρωσικού αργού το 2021, σύμφωνα με επίσημη ενημέρωση.
Επίσης, το 2020, η Ρωσία ήταν η τρίτη μεγαλύτερη πηγή εισαγωγών αργού πετρελαίου στο Ηνωμένο Βασίλειο, ύψους 3,9 εκατομμυρίων τόνους, ή περίπου το 11% του εισαγόμενου αργού. Η Ρωσία ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή εισαγόμενων προϊόντων πετρελαίου, με 4 εκατομμύρια τόνους, ή το 16% του συνόλου, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.
Να σημειωθεί ότι η ζήτηση για ρωσικό αργό πετρέλαιο έχει μειωθεί σημαντικά λόγω των οικονομικών κυρώσεων από τη Δύση, καθώς τα διυλιστήρια αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες όσον αφορά την εξασφάλιση ναυτιλιακής ασφάλισης, πιστωτικών επιστολών των δεξαμενόπλοιων για τη φόρτωση του πετρελαίου. Πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, η Ρωσία αντιπροσωπεύει περίπου το 30% των ευρωπαϊκών εισαγωγών αργού.
Η Ρωσία, σύμφωνα με αξιωματούχους της, θα δημιουργήσει νέα κανάλια logistics και αλυσίδες εφοδιασμού, καθώς το πετρέλαιο μπορεί να εξαχθεί με δεξαμενόπλοια σε άλλες περιοχές και δεν εξαρτάται αποκλειστικά από τους αγωγούς. Ήδη έχει ειπωθεί από αναλυτές ότι οι ασιατικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας και της Ινδίας, είναι πιθανοί αγοραστές πρόσθετων όγκων αργού πετρελαίου από την Ρωσία.
Τέλος, να αναφερθεί ότι η κρατική Bangladesh Shipping Corp ζητά 22,4 εκατομμύρια δολάρια από τον ασφαλιστή της για ένα φορτηγό πλοίο που χτυπήθηκε από πύραυλο τον Μάρτιο. Η έκρηξη τη νύχτα της 2ης προς την 3η Μαρτίου συγκλόνισε το Banglar Samriddhi με σημαία Μπαγκλαντές και σκότωσε ένα μέλος του πληρώματος.
