Γράφει η Ξανθή Γούναρη
Τον Ιούνιο του 1985 ένα μικρό οικογενειακό τυροκομείο λίγο έξω από τα Τρίκαλα, στον δρόμο για την Πύλη, έκανε τα πρώτα του βήματα. Αριθμός εργαζομένων: 5. Ο Στέργιος Σαράντης, η γυναίκα του Ζωή, οι δύο τους γιοι, ο Τάκης και ο Μιχάλης και ένας εργάτης, που δούλευαν άπαντες και ανήμερα Πάσχα για να μην πάει χαμένο το γάλα της ημέρας.
Αυτό ήταν όλο κι όλο το εργατικό δυναμικό της ομόρρυθμης εταιρείας ΤΥΡ-οκομία Α-δελφών Σ-αράντη (ΤΥΡΑΣ).
Fast forward στο 2022. Το σύνολο των εργαζομένων που απασχολούνται σήμερα στην εταιρεία των Σαράντηδων, η οποία έχει γίνει όμιλος και από το 2016 έχει μετονομαστεί σε «Ελληνικά Γαλακτοκομεία», ανέρχονται σε Ελλάδα και εξωτερικό στα 1.590 άτομα, ενώ το άλλοτε μικρό τυροκομείο, εκτός από τυριά, παράγει γιαούρτια, γάλατα, φέτα, κρέμα γάλακτος, βούτυρο, κεφίρ, χυμούς, τσάι του βουνού, φυτικά ροφήματα, αναψυκτικά και εμφιαλωμένο νερό, ενώ σε λίγο καιρό μπορεί να βγάζει και παγωτό.
Με τζίρο 427 εκατ. ευρώ το 2021 και εξαγωγές σε 50 χώρες σ’ όλο τον κόσμο, την τελευταία διετία το χαρτοφυλάκιο των αδελφών Σαράντη μεγάλωσε ακόμη περισσότερο, καθώς δίπλα στα brands, Όλυμπος, Τυράς και Ροδόπη, προστέθηκαν τα αναψυκτικά Κλιάφα, το ανθρακούχο νερό Δουμπιά και προσφάτως οι εγκαταστάσεις και τα σήματα της εμβληματικής γαλακτοβιομηχανίας Αγνό.
Νέα σελίδα για τα αναψυκτικά Κλιάφα
Λίγο πριν κλείσει έναν αιώνα ζωής (έτος ίδρυσης 1926), η τρικαλινή εταιρεία αναψυκτικών Κλιάφα εξαγοράστηκε το 2020 από την Ελληνικά Γαλακτοκομεία έναντι 1,3 εκατ. ευρώ.
Διαθέτοντας πλέον νέο εργοστάσιο παραγωγής και εμφιάλωσης στα Τρίκαλα, μία επένδυση 18 εκατ. ευρώ,οι νέοι ιδιοκτήτες του ιστορικού σήματος φιλοδοξούν ότι σε βάθος τριετίας τα αναψυκτικά Κλιάφα να κατακτήσουν διψήφιο μερίδιο αγοράς, από το χαμηλό μονοψήφιο ποσοστό που διατηρούν σήμερα στην εγχώρια λιανική, καθώς επίσης και να διευρυνθεί η παρουσία τους στο κανάλι HoReCa. Ταυτόχρονα επιδίωξη είναι η εταιρεία Κλιάφα να ανοίξει τα φτερά της και στις διεθνείς αγορές. Στην αναγέννηση του σήματος Κλιάφα κομβικό ρόλο έχει το ισχυρό δίκτυο διανομής που διαθέτει η Όλυμπος.
Στις νέες εγκαταστάσεις, παράγεται και εμφιαλώνεται το σύνολο των αναψυκτικών της θεσσαλικής βιομηχανίας σε συσκευασία PET ενώ η παλαιότερη μονάδα της Κλιάφα παραμένει ενεργή παράγοντας όλες τις γυάλινες συσκευασίες.
Μαέστροι στις εξαγορές
Με καταγωγή από το Περιβόλι Γρεβενών, στην Πίνδο, ο Δημήτρης (Τάκης) και ο Μιχάλης Σαράντης, αντίστοιχα πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Ελληνικά Γαλακτοκομεία Α.Ε. το ‘χουν με τις εξαγορές και ειδικά, εκεί που άλλοι μάλλον διστάζουν να αναμιχθούν.
Η εξαγορά της συνεταιριστικής γαλακτοβιομηχανίας Όλυμπος πριν από 22 χρόνια ήταν καθοριστική. Η Όλυμπος είχε ιδρυθεί το 1965 από την Ένωση Γεωργικών Συνεταιρισμών Λαρίσης και την Αγροτική Τράπεζα. Λίγο πριν το millennium έφτασε στη χρεοκοπία και το 2000 βγαίνει σε πλειστηριασμό. Την «χτύπησαν» τα αδέλφια Σαράντη καταβάλλοντας 6 εκατ. ευρώ, ποσό 70% μεγαλύτερο από αυτό που πρόσφερε ο δεύτερος υποψήφιος αγοραστής.
Με αυτό τον τρόπο επεκτείνονται δυναμικά στην κατηγορία του φρέσκου γάλακτος. Πολύ σύντομα ξεσπά πόλεμος με τον Δημήτρη Δασκαλόπουλο, τότε ιδιοκτήτη της Δέλτα, αποκαλύπτοντας στο πανελλήνιο ένα θέμα ταμπού: την καταγωγή του γάλακτος.
Είχε προηγηθεί η κόντρα με τους πρώην συνεταίρους τους Γιάννη και Κυριάκο Φιλίππου, ιδιοκτήτες της ΦΑΓΕ. Το 1991 η ΦΑΓΕ είχε αναθέσει στην εταιρεία των αδελφών Σαράντη, που δεν είχαν πατήσει καλά-καλά τα 30, την παραγωγή ημίσκληρου τυριού με την επωνυμία ΦΑΓΕ. Η συνεργασία τους έληξε άδοξα το 1995, με τη ΦΑΓΕ να είχε αποκτήσει το 10% της ΤΥΡΑΣ Α.Ε.
Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι στη διαμάχη για το ποιος μπορεί να χρησιμοποιήσει το όνομα Όλυμπος, η οποία έφθασε και στις δικαστικές αίθουσες, νικητές βγήκαν οι Σαράντηδες.
Μέσω εξαγοράς μπήκαν τόσο στη Ρουμανία, όσο και στην Βουλγαρία. Έναν χρόνο πριν την εξαγορά της Όλυμπος, το 1999, εξαγόρασαν την TYROM SA στη Ρουμανία και αποφάσισαν να κατασκευάσουν εργοστάσιο στη χώρα αυτή. Ενώ το 2003 η ΤΥΡΑΣ απέκτησε την TYRBUL SA στη Βουλγαρία, κατασκευάζοντας εργοστάσιο με κύρια δραστηριότητα την παραγωγή κίτρινων τυριών.
Με τον ίδιο τρόπο απέκτησαν και τη Ροδόπη το 2008, όταν η ΑΤΕbank, η Συνεταιριστική Εταιρεία Βιομηχανικής Αναπτύξεως Θράκης (ΣΕΒΑΘ) και η Ελληνική Βιομηχανία Ζωοτροφών (ΕΛΒΙΖ) αποφάσισαν να πουλήσουν τις συμμετοχές που είχαν στη συνεταιριστική γαλακτοβιομηχανία (συνολικά το 97,12%) η τελευταία εξαγοράστηκε από την ΤΥΡΑΣ έναντι 5,1 εκατ. ευρώ, επίσης μέσω πλειστηριασμού.
Και τη Δωδώνη επεδίωξαν να εξαγοράσουν αλλά δεν τα κατάφεραν, με την ΤΥΡΑΣ να εκφράζει στον τότε υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα τον έντονο προβληματισμό της για τη μέθοδο αξιολόγησης των προσφορών.
Αντίθετα με τη Δωδώνη για την οποία υπήρξε μεγάλο ενδιαφέρον, στον δημόσιο πλειοδοτικό διαγωνισμό για την εκποίηση της ακίνητης περιουσίας και των σημάτων της βορειοελλαδίτικης γαλακτοβιομηχανίας Αγνό, η Ελληνικά Γαλακτοκομεία των αδελφών Σαράντη ήταν η μοναδική που κατέθεσε προσφορά.
Συμμετέχοντας σε διαγωνισμούς απέκτησαν και την εταιρεία Δουμπιά, καθώς και την εταιρεία αναψυκτικών Κλιάφα. Υπενθυμίζεται ότι η Δουμπιά έχει τεθεί προς πώληση από την Μαλαματίνα σε μια προσπάθεια να αντιμετωπιστούν ως ένα βαθμό τα δανειακά βάρη της εταιρείας.
Το στοίχημα της Κύπρου
Σήμερα ο όμιλος των αδελφών Σαράντη διαθέτει 7 εργοστάσια και έναν ρυθμό επενδύσεων που αγγίζει τα 40 εκατ. ευρώ το χρόνο, φτάνοντας κατά την τελευταία πενταετία τα 193 εκατ. ευρώ.
Σε ότι αφορά τον κύκλο των νέων επενδύσεων, ξεκίνησε ήδη η κατασκευή του νέου εργοστασίου παραγωγής χαλουμιού στην Κύπρο συνολικού προϋπολογισμού 35 εκατ. ευρώ.
Η δυναμικότητα της εγκατάστασης σε πλήρη ανάπτυξη που αναμένεται να επιτευχθεί σε 3-5 χρόνια από την έναρξη λειτουργίας, θα ανέρχεται σε 180 τόνους γάλακτος/ημέρα.
Τα παραγόμενα προϊόντα με γάλα από τοπικούς παραγωγούς θα διατίθενται κατά ένα μέρος στην κυπριακή αγορά και κατά το μεγαλύτερο ποσοστό τους σε αγορές του εξωτερικού (χώρες Ευρωπαϊκής Ένωσης, ΗΠΑ κ.λπ.).
Επιπλέον σε επίπεδο επενδύσεων ολοκληρώνεται η δεύτερη γραμμή παραγωγής φέτας στο εργοστάσιο των Τρικάλων, ενώ ο όμιλος δρομολογεί μια επένδυση της τάξης των 40 εκατ. ευρώ στη Ρουμανία, όπου δραστηριοποιείται μέσω της θυγατρικής Fabrica de Lapte Braşov, η οποία βρίσκεται στο Μπρασόβ.
Οι πρωτιές
Η ευελιξία και η καινοτομία χαρακτηρίζει τα αδέλφια Σαράντη. Για παράδειγμα η ιδέα να χρησιμοποιηθεί διάφανη φιάλη στη συσκευασία του γάλακτος Όλυμπος και να δημιουργηθεί έτσι μια νέα αγορά αν και δεν ήταν αποτέλεσμα πολύμηνων διεργασιών ενός ακριβοπληρωμένου τμήματος marketing, άλλαξε για πάντα την αγορά.
Ο Μιχάλης Σαράντης επισκεπτόμενος μια έκθεση τροφίμων στην Ιταλία, είδε κάτι ανάλογο και αποφάσισε να το υιοθετήσει χωρίς χρονοτριβές! Ο ίδιος βέβαια ισχυρίζεται πώς πάνω απ’ όλα η ποιότητα του προϊόντος έχει σημασία και αυτή την παράμετρο εμπιστεύτηκαν και συνεχίζουν να εμπιστεύονται οι καταναλωτές, δίνοντας στο γάλα Όλυμπος μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα από λανσάρισμά του ένα ισχυρό μερίδιο αγοράς και μάλιστα χωρίς διαφήμιση αρχικά.
Επίσης, η Όλυμπος γίνεται η πρώτη εταιρεία που πιστοποιείται με το Ελληνικό Σήμα το 2015, ενώ το επέλεξε το δρόμο της αναζήτησης και ανάπτυξης του ελληνικού αμυγδάλου, του ελληνικού φιστικιού, του ελληνικού καρυδιού, ώστε να προσφέρει τα πρώτα και ελληνικά ροφήματα που παράγονται από ελληνικούς καρπούς νέας εσοδείας.
Η διοίκηση της Ελληνικά Γαλακτοκομεία πρωτοπορεί και όσον αφορά τις αμοιβές των εργαζομένων. Πριν λίγες μέρες ανακοίνωσε αύξηση κατά 15% στους μισθούς των εργαζομένων που κυμαίνονται κάτω από 25.000 ευρώ σε ετήσιο κόστος, και κατά 10% για εκείνους που υπερβαίνουν τις 25.000 ευρώ ετησίως «συμμεριζόμενη την αναπροσαρμογή του κόστους ζωής, όπως αυτό διαμορφώνεται από τις ανατιμήσεις βασικών αγαθών».