Οι ευθύνες για την καταβολή των δικαιωμάτων ρύπων δημιουργούν προβλήματα στις σχέσεις πλοιοκτητών – ναυλωτών
Οι ευθύνες για την καταβολή των δικαιωμάτων ρύπων δημιουργούν προβλήματα στις σχέσεις πλοιοκτητών – ναυλωτών. Το διακύβευμα είναι τεράστιο αφού, σύμφωνα με υπολογισμούς της Cargill Ocean Transportation, μίας εκ των μεγαλύτερων εταιρειών που ναυλώνουν πλοία των εφοπλιστώ, θα απαιτηθούν 3,7 τρισ. δολάρια τις επόμενες τρεις δεκαετίες για να επιτευχθούν οι στόχοι απανθρακοποίησης του ναυτιλιακού κλάδου.
Όπως προέκυψε από τις τοποθετήσεις εκπροσώπων της ναυτιλιακής κοινότητας στη διάρκεια ημερίδας που διοργάνωσε η μεγαλύτερη διεθνής ναυτιλιακή ένωση, η BIMCO, η πλευρά της πλοιοκτησίας επεσήμανε ότι πρέπει να εφαρμοστεί η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», ενώ υπογράμμισαν ότι υπεύθυνοι για το κόστος είναι οι ναυλωτές- εμπορικοί διαχειριστές των πλοίων.
Στον αντίποδα ο εκπρόσωπος των ναυλωτών υποστήριξε ότι «ο ρυπαίνων» έχει μία σύνθετη σημασία και ότι όπως οι πλοιοκτήτες υποστηρίζουν ότι οι ναυλωτές λειτουργούν εκ μέρους τους, και οι ναυλωτές ενεργούν εκ μέρους των τελικών καταναλωτών, συνεπώς δεν είναι αρμόδιοι για το κόστος των εκπομπών.
Το συμπέρασμα ήταν ότι η δημιουργία ενός κανονιστικού πλαισίου που θα ορίζει με σαφήνεια την ευθύνη και προς αυτή την κατεύθυνση κινείται η BIMCO.
Πρώτη μίλησε από την πλευρά των πλοιοκτητών η Ιωάννα Προκοπίου, επικεφαλής των Prominence Maritime S.A. και Sea Traders:
«Λέμε πολλές φορές ότι είναι απαραίτητο να συνεργαστούμε όλοι για να επιτύχουμε τους στόχους μηδενικών εκπομπών. Ωστόσο, αδυνατούμε ως βιομηχανία να συμφωνήσουμε ποιος είναι ο ρυπαίνων. Για εμάς είναι ξεκάθαρο, η ευθύνη εμπίπτει στην αρμοδιότητα του εμπορικού διαχειριστή»
Ανταπάντησε η Eman Abdalla, της Cargill:
«Η ευθύνη είναι ένα συζητήσιμο θέμα με πολλές προεκτάσεις. Οι ναυλωτές ικανοποιούν τα αιτήματα και τις ανάγκες των τελικών χρηστών, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη βιομηχανία μεταφοράς containers, επομένως δε ρυθμίζουν μόνοι τους τις εμπορικές διαδρομές και τις άλλες προδιαγραφές».
Ο CEO της Capital Product Partners, Τζέρι Καλογηράτος υποστήριξε ότι από τις βασικές προϋποθέσεις για την επιτυχή εφαρμογή ενός περιβαλλοντικού μέτρου είναι η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» συμφώνησε, «δείχνοντας» κι εκείνος τους ναυλωτές των πλοίων.
«Η βιομηχανία δεν είναι ακόμη έτοιμη να επιτύχει τους στόχους που έχουν τεθεί, οι οποίοι είναι περισσότερο φιλόδοξοι και λιγότερο επιτεύξιμοι» σημείωσε ο CEO της Kyklades Maritime, Δημήτρης Πατρίκιος. Όπως επεσήμανε «οι νέες τεχνολογίες και τα καινούργια καύσιμα δε θα είναι διαθέσιμα μέχρι τουλάχιστον το 2030» και προσέθεσε:
«Τα “κλειδιά” για την απανθρακοποίηση είναι η πράσινη και βιώσιμη χρηματοδότηση, η ισχυρή και αποτελεσματική ρυθμιστική πολιτική και οι τεχνολογικές εξελίξεις σε μηχανές και ναυπηγεία»
Η Ιωάννα Προκοπίου συμπλήρωσε: «Αν θες να παράγεις τα νέα καύσιμα, πρέπει να έχεις και τα μέσα να το κάνεις, προκειμένου να έχουν και μηδενικές εκπομπές. Σήμερα δεν υπάρχουν αυτά τα μέσα» για να προσθέσει ο Γεράσιμος Καλογηράτος:
«Με την εξαίρεση των μηχανών διπλού καυσίμου (dual fuel), δυνατότητας καύσης LNG, δεν είναι διαθέσιμες αρκετές εναλλακτικές σήμερα. Ακούμε διάφορα, αλλά επί του παρόντος δεν μπορεί να εφαρμοστεί καμία τεχνολογία».
Οι συμμετέχοντες συμφώνησαν ότι για την πράσινη μετάβαση γίνονται σταδιακά βήματα βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας των στόλων τους. Βασικό μερίδιο σε αυτά έχουν οι συσκευές εξοικονόμησης ενέργειας και βελτίωσης διαφόρων τμημάτων του πλοίου, όπως τα χρώματα και ο μηχανικός σχεδιασμός κύτους.
Παράλληλα, δοκιμάζονται σε πειραματικό στάδιο και ορισμένες νέες τεχνολογίες. Η Ιωάννα Προκοπίου στο σημείο αυτό έβαλε στο τραπέζι και το slow steaming, την επιβράδυνση της ταχύτητας πλεύσης των πλοίων.
«Το καύσιμο του μέλλοντος είναι η συνεργασία, ανάμεσα σε προμηθευτές, ναυπηγεία, κατασκευαστές, πλοιοκτήτες, το σύνολο των φορέων – εκπροσώπων της ναυτιλιακής βιομηχανίας» είπε.
Προβληματισμός υπάρχει και για τους κανονισμούς
Οι ομιλητές αναφέρθηκαν και στις εργασίες της αρμόδιας περιβαλλοντικής επιτροπής του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ), οι οποίες διεξάγονται αυτήν την εβδομάδα όπου καταγράφεται αυξημένος συμβιβασμός στον ΙΜΟ για ένα αγορακεντρικό μέτρο, με τη μορφή ενός παγκόσμιου φόρου CO2. Στόχος είναι η κινητοποίηση της ναυτιλιακής κοινότητας για τη μετάβαση προς τα καύσιμα μηδενικών εκπομπών.
Οι ομιλητές εξέφρασαν τον προβληματισμό τους για την επιτυχία του εγχειρήματος, καθώς, όπως τόνισαν δεν είναι ακόμη διαθέσιμες οι νέες τεχνολογίες. Σε κάθε περίπτωση, συμφώνησαν ότι για να είναι επιτυχημένο ένα αγορακεντρικό μέτρο, απαιτούνται τρία βασικά συστατικά:
1) Να έχει διεθνή και όχι περιφερειακή εφαρμογή,
2) να εφαρμόζεται η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» και
3) να αξιοποιούνται τα έσοδα που συσσωρεύονται για τη χρηματοδότηση νέων τεχνολογιών.
Κριτική ασκήθηκε και για την ένταξη της ναυτιλίας στο Σύστημα Εμπορίας Ρύπων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EU ETS). «Όταν το ETS πρωτοεφαρμόστηκε στην αεροπορία, οι εκπομπές αυξήθηκαν. Επομένως, πρέπει να βρούμε ένα μέτρο που να μειώνει ουσιαστικά τους ρύπους» είπε η Ιωάννα Προκοπίου.
Επίσης, εκφράστηκαν ανησυχίες και για τον προτεινόμενο από τον ΙΜΟ κανονισμό CII (δείκτη έντασης άνθρακα), ο οποίος εκτιμάται ότι θα δημιουργήσει προστριβές μεταξύ πλοιοκτητών και ναυλωτών.
