Του Παναγιώτη Στάθη
Μετά από παρότρυνση του Αρείου Πάγου άρχισε η εφαρμογή της διάταξης του νέου κώδικα Ποινικής Δικονομίας περί αποχής από τη δίωξη σειράς πλημμελημάτων, με στόχευση τη μείωση της δικαστηριακής ύλη και την αποσυμφόρηση των δικαστηρίων.
Πρόκειται πιθανότατα για την εφαρμογή για πρώτη φορά, της διάταξης με την οποία δίδεται η δυνατότητα στην Εισαγγελία να απέχει από την ποινική δίωξη για πλημμελήματα εφόσον ο κατηγορούμενος ομολογήσει την πράξη του και καταβάλλει αποζημίωση προς ικανοποίηση του δημοσίου συμφέροντος και να κλείσει την υπόθεση χωρίς δίκη.
Τη διάταξη υπογράφει ο εισαγγελέας Πρωτοδικών Γιώργος Νούλης με τη σύμφωνη γνώμη του πρωτοδίκη Χρ. Παπαδήμα.
Η διάταξη στον νέο Κωδικα Ποινικής Δικονομίας, ισχύει απο το 2019, αλλά πρόσφατα η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου με εγκύκλιο του αντεισαγγελέα του Ανωτάτου Δικαστηρίου Δημ. Παπαγεωργίου ζήτησε στατιστικά στοχεία εφαρμογής (ή της μη εφαρμογής της καλύτερα) αφού οι διατάξεις αυτές, που οδηγούν ουσιαστικά σε αρχειοθέτηση τέτοιων υποθέσεων, έχουν ως στόχο να αποσυμφορήσουν τα δικαστήρια από ήσσονος σημασίας υποθέσεις και να μειώσουν τη δικαστηριακή ύλη.
Στη νέα εποχή
Οι διατάξεις αυτές ουσιαστικά, πέραν του προφανούς στόχου της μείωσης της ύλης και μέσω αυτού την επιτάχυνση της δικαιοσύνης, οδηγούν στην επόμενη μέρα, αφού καθίσταται σαφές πως υπάρχουν ήσσονος ποινικής σημασίας αδικήματα για τα οποία η τιμώρηση τους δεν πρέπει να περνά από τις δικαστικές αίθουσες, ούτε με την επιβολή ποινής.
Αρκεί η αποζημίωση ως ένδειξη μεταμέλειας (με καταβολές για φιλανθρωπικούς σκοπούς) ή προς την προσπάθεια συμφιλίωσης με το θύμα εφόσον πρόκειται για ιδιωτική διαφορά. Αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Παπαγεωργίου: “..η υπερίσχυση της αρχής της σκοπιμότητας είναι εμφανής και σ’ αυτήν την ρύθμιση και δικαιολογείται από την ύπαρξη μειωμένου δημόσιου συμφέροντος λόγω της μικρής βαρύτητας των εγκληματικών προσβολών, σε συνδυασμό με τη συνδρομή των προαναφερθεισών ειδικών συνθηκών της προσβολής ή ιδιοτήτων του δράστη (βλ. Αιτιολ. Έκθ. Σχ. ΚΠΔ, όπ.παρ.)”.
Η διάταξη Νούλη
Με τη ρύθμιση του άρθρου 48§1 ΚΠΔ, προβλέπεται η προσωρινή αποχή από την άσκηση της ποινικής δίωξης από τον εισαγγελέα πλημμελειοδικών με διάταξή του (με έγκριση πρωτόδικη) σε πλημμελήματα με απειλούμενη ποινή φυλάκισης έως τριών ετών με ή χωρίς χρηματική ποινή ή παροχή κοινωφελούς εργασίας, υπό την προϋπόθεση ότι ο δράστης θα εκπληρώσει εντός σύντομου χρονικού διαστήματος ορισμένους όρους, όπως ουσιώδη προσπάθεια συμφιλίωσης με τον παθόντα, καταβολή ορισμένου χρηματικού ποσού σε φιλανθρωπική οργάνωση ή κοινωφελές ταμείο κλπ. Η εκπλήρωση των τεθέντων όρων καταλήγει στην οριστική αποχή από την ποινική δίωξη (άρθρο 48§5 ΚΠΔ).
Με βάση αυτή τη διάταξη (που δεν είχε τύχει ευρείας ή και καθόλου εφαρμογής) ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών Γιώργος Νούλης, προχώρησε στη σύνταξη διάταξης αποχής από την ποινική δίωξη για έναν νεαρό ειδικευόμενο γιατρό, ο οποίος το 2021 εμφάνισε πλαστογραφημένο πιστοποιητικό στρατολογικής κατάστασης (άρθρο 217 ΠΚ) με το οποίο “έπαιρνε παράταση αναβολής στράτευσης”.
Μάλιστα ο ίδιος με υπόμνημά του δεν αρνήθηκε τη διάπραξη του αδικήματος, ενώ μάλιστα προσκόμισε και άλλο , γνήσιο, πιστοποιητικό αναβολής στράτευσης, την οποία δικαιούνταν για κοινωνικούς λόγους.
Αναφέρει η διάταξη: “κατόπιν τούτων και ενόψει:
Α)της ύπαρξης επαρκών ενδείξεων ενοχής για την τέλεση της πράξης πλαστογραφίας πιστοποιητικού όσο αυτή η περιγράφεται και ανωτέρω
Β) της απειλούμενης για την τιμώρηση της ποινής, ήτοι διαζευκτικά χρηματική ποινή ή παροχή κοινωφελούς εργασίας
Γ) του αποκλεισμού της εφαρμογής της διάταξης τους παραγράφου 3 του ίδιου άρθρου στη συγκεκριμένη περίπτωση καθώς η χρήση του πλαστού πιστοποιητικού δεν αφορούσε την πρόσληψη ή την εργασιακή υπηρεσιακή εξέλιξη του υπαίτιου αφού αυτός ήταν ειδικευόμενος γιατρός με νόμιμους και γνήσιους τίτλους σπουδών
Δ) της προηγούμενης κλήτευσης του δια του πληρεξούσιου συνηγόρου του και την από μέρους του δηλωθείσα ρητή συναίνεση τήρησης του ταχθ8ησομένου όρου , συντρέχει νόμιμη περίπτωση έκδοσης διατάξεως μας περί προσωρινής αποχής μας από την άσκηση ποινικής δίωξης σε βάρος του προαναφερθέντος υπό τον όρο προς ικανοποίηση του δημοσίου συμφέροντος, καταβολής χρηματικού ποσού 1500 € στο δημόσιο κοινωφελές ίδρυμα προστασία της παιδικής ηλικίας το οποίο είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου.
Το εν λόγω ποσόν κρίνεται εύλογο και αναλογικό με βάση τα εισοδήματα του υπαίτιου όπως αυτά προκύπτουν από την προσκομιθείσα δήλωση της φορολογίας εισοδήματος του έτους 2021. Τάσσεται δεν προθεσμία ενός μήνα για την εκπλήρωση του συγκεκριμένου όρου από την ενημέρωση (τηλεφωνική ή ηλεκτρονική δια του πληρεξούσιου δικηγόρου του) του υπαίτιου για το περιεχόμενο της παρούσας.
Η δε εκπλήρωση του θα αποδεικνύεται με έγγραφη πρωτότυπη απόδειξη είσπραξης εκδόσεως του ορισθέντος του ορισθέντος ως δικαιούχου του ανωτέρω ποσού κοινωφελούς ιδρύματος”.
Η διάταξη εκδόθηκε με τη σύμφωνη γνώμη του Πρωτοδίκη Χρ. Παπαδήμα και όταν ο κατηγορούμενος προχώρησε στην ακαβολή του ποσού, η υπόθεση έληξε…