Μπορεί με την πάροδο του χρόνου, οι περιοχές και οι πολιτισμοί να έχουν προσαρμοστεί σε πολύ ζεστές συνθήκες, ωστόσο, σύμφωνα με νέα ανάλυση δεδομένων, κάποια μέρη του κόσμου – ανάμεσά τους και ελληνικές πόλεις- θα αντιμετωπίσουν απότομες αυξήσεις στις θερμοκρασίες, απειλώντας την ικανότητα των ανθρώπων να αντέξουν ακόμα και σε ζεστά μέρη.
Ειδικότερα, σύμφωνα με ανάλυση των κλιματικών δεδομένων από τη Washington Post και τη CarbonPlan, έναν οργανισμό που ασχολείται με το Κλίμα, η μισή ανθρωπότητα θα υποφέρει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα ενώ στο γύρισμα του αιώνα, υπέφεραν μόλις δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι.
Στους υπολογισμούς συνεκτιμώνται θερμοκρασία, υγρασία, ηλιακό φως και άνεμος, με τους επιστήμονες να θεωρούν ότι αυτό είναι το χρυσό πρότυπο για την αξιολόγηση του πώς η θερμότητα βλάπτει το ανθρώπινο σώμα.
Η Θεσσαλονίκη -με την υπερβολική της υγρασία- θα είναι η ελληνική πόλη που θα δει τη ζέστη να διαρκεί ως και 17 ημέρες.
Γκράφιτι σε δρόμο της Αθήνας το καλοκαίρι του 2017
Στην έρευνα χρησιμοποιήθηκε το όριο των 32 βαθμών Κελσίου, για να οριοθετηθεί η εξαιρετικά επικίνδυνη ζέστη, που ισούται με θερμοκρασία 48 βαθμών εάν είναι ξηρό το κλίμα. Σε τέτοιες θερμοκρασίες, ακόμα και υγιείς ενήλικες που δραστηριοποιούνται σε εξωτερικούς χώρους για περισσότερα από 15 λεπτά μπορεί να υποφέρουν από θερμικό στρες, ενώ πολλοί θάνατοι σημειώθηκαν σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα.
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι υπάρχουν τεράστιοι νέοι κίνδυνοι ακόμη και για άτομα που ξεφεύγουν από την ηλιακή ακτινοβολία. Μέχρι το 2050, 1,3 δισ. άνθρωποι θα εκτεθούν εκτός και αν βρουν κάποιο είδος να δροσιστούν, από 500 εκατ. το 2030 και 100 εκατ. το 2000.
Οι ελληνικές πόλεις που θα «ιδρώσουν» περισσότερο
Στην έρευνα συμπεριλήφθηκαν και μεγάλες ελληνικές πόλεις, οι οποίες πραγματικά θα υποφέρουν για μεγάλο χρονικό διάστημα μέσα στη χρονιά από τους καύσωνας.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, η Θεσσαλονίκη -με την υπερβολική της υγρασία- θα είναι η ελληνική πόλη που θα δει τη ζέστη να διαρκεί ως και 17 ημέρες. Άλλες πόλεις, όπως φαίνεται στους πίνακες είναι η Αθήνα, η Λάρισα, η Πάτρα και ο Βόλος.
Θεσσαλονίκη
Λάρισσα
Πάτρα
Βόλος
Αθήνα
Ώστε σας φαίνονται λίγοι οι 32 βαθμοί;
Όπως αναφέρει η Washington Post, σε αντίθεση με τις πιο γνωστές μετρήσεις όπως ο δείκτης θερμότητας, η θερμοκρασία της σφαίρας υγρού λαμπτήρα δείχνει πώς ο ήλιος και ο άνεμος επηρεάζουν επίσης την ικανότητα των ανθρώπων να παραμείνουν δροσεροί.
Οι περισσότερες μετρήσεις αξιολογούν μόνο τη θερμοκρασία και την υγρασία, κάτι που μπορεί να βοηθήσει να δείξει πώς το σώμα παλεύει να κρυώσει ιδρώνοντας όταν ο αέρας είναι υγρός.
Ωστόσο, ο δείκτης θερμότητας και η λεγόμενη θερμοκρασία υγρού βολβού παρέχουν πληροφορίες σχετικά με την αντιληπτή θερμοκρασία με βάση τη μετρούμενη θερμοκρασία αέρα και ιδιαίτερα τη σχετική υγρασία και άλλες παραμέτρους, όπως για παράδειγμα η θερμοκρασία ακτινοβολίας. Λαμβάνουν δηλαδή, υπόψη τον ήλιο που χτυπά πάνω στο δέρμα ή την δροσιά από ένα ελαφρύ αεράκι, παράγοντες που μπορούν επίσης να επηρεάσουν το πόσο καλά μπορεί να αντέξει ένα άτομο τις θερμές συνθήκες.
«Είναι ο καλύτερος δείκτης του θερμικού στρες», είπε ο Dan Vecellio, ερευνητής στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια. Μπορεί οι 32,2 βαθμοί να μην ακούγονται και τόσο τρομακτικοί, αλλά σύμφωνα με τους επιστήμονες, όταν πρόκειται για τη θερμοκρασία υγρού βολβού αυτοί οι βαθμοί υποδηλώνουν μια «τιμωρητική» θερμότητα.
Οι ηλικιωμένοι και εκείνοι με προϋπάρχουσες παθήσεις μπορεί να είναι ευάλωτοι σε χαμηλότερες θερμοκρασίες, αλλά στους 32,2 βαθμούς, λένε οι ερευνητές, σχεδόν όλοι είναι ευάλωτοι.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η ζέστη ήδη στοιχίζει περίπου μισό εκατ. ζωές κάθε χρόνο, σύμφωνα με μια μελέτη του 2021 που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Lancet Planetary Health.
Και πολλοί περισσότεροι άνθρωποι αντιμετωπίζουν χρόνιες παθήσεις υγείας που προκαλούνται ή επιδεινώνονται από την υπερβολική ζέστη.
«Η ζέστη μπορεί να προκαλέσει αυξημένα εμφράγματα, εγκεφαλικά, νεφρικές παθήσεις, ψυχικές ασθένειες», δήλωσε ο Κάι Τσεν, επίκουρος καθηγητής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Γέιλ. «Η θερμοπληξία είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου».
Δεν θα επηρεαστούν όλες οι χώρες ταυτόχρονα
Αυτή η νέα «επιδημία» ακραίας ζέστης αντιπροσωπεύει μια από τις σοβαρότερες απειλές για την ανθρωπότητα, λένε οι επιστήμονες, αλλά δεν θα επηρεάσει τον κόσμο με ομοιόμορφο τρόπο.
Ενώ ορισμένες περιοχές πλούσιων χωρών θα νιώσουν ένα κύμα για κάποιες μέρες, τον μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν οι φτωχές χώρες σε ήδη ζεστές περιοχές όπως η Νότια Ασία και η υποσαχάρια Αφρική που δεν διαθέτουν ευρέως διαδεδομένο κλιματισμό και άλλα πλεονεκτήματα όπως προηγμένα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης.
«Οι πόροι φαίνονται πολύ διαφορετικοί», είπε η Tamma Carleton, επίκουρη καθηγήτρια περιβαλλοντικών οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στη Σάντα Μπάρμπαρα. «Η ιστορία της ζέστης είναι η ανισότητα». Για παράδειγμα, το 80% του πληθυσμού που πλήττεται από τις εξαιρετικά ζεστές μέρες θα ζει σε χώρες που έχουν κατά κεφαλήν ακαθάριστο εγχώριο προϊόν το 2030 εκτιμώμενο λιγότερο από 25.000 δολ. – το ένα τέταρτο του προβλεπόμενου κατά κεφαλήν ΑΕΠ των ΗΠΑ – ενώ μόλις το 2% θα ζήσει σε χώρες με κατά κεφαλήν ΑΕΠ 100.000 δολ. μεγαλύτερο.
Και πολλοί έχουν πεθάνει σε γεγονότα καύσωνα που μόλις άγγιξαν αυτό το όριο. Το 2021, εκατοντάδες άνθρωποι πέθαναν κατά τη διάρκεια ενός κύματος καύσωνα που έσπασε ρεκόρ στον Βορειοδυτικό Ειρηνικό. Στο Πόρτλαντ του Όρε, μια από τις βασικές πόλεις που επλήγησαν, οι θερμοκρασίες της υδρογείου υδρογείου έφθασαν μόνο τους 90 βαθμούς σε μια μέρα. Δεκάδες ακόμη πέθαναν.
Όμως, ενώ οι επιπτώσεις θα γίνουν αισθητές στις ανεπτυγμένες χώρες, η μεγαλύτερη ανάπτυξη σε ημέρες υψηλού κινδύνου θα είναι σε χώρες χαμηλού εισοδήματος.
Πολλές από τις χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο έχουν περιορισμένο κλιματισμό. Στην Ινδία, για παράδειγμα, 270 εκατομμύρια άνθρωποι θα αντιμετωπίσουν υπερβολική ζέστη ακόμη και σε εσωτερικούς χώρους μέχρι το 2030. Όμως από το 2018, μόνο το 5% περίπου των νοικοκυριών στη χώρα διέθετε κλιματισμό, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας.
Ο Λούκας Ντέιβις, καθηγητής περιβαλλοντικών οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ, λέει ότι η έρευνα δείχνει ότι όταν τα νοικοκυριά σε ζεστές περιοχές φτάσουν τα 10.000 $ σε ετήσιο εισόδημα, τείνουν να αγοράζουν μονάδες κλιματισμού. Αλλά σε ορισμένες από τις φτωχότερες και πιο καυτές χώρες, ιδιαίτερα στην υποσαχάρια Αφρική, αυτό το επίπεδο εισοδήματος μπορεί να παραμείνει ανέφικτο για δεκαετίες – αφήνοντας μερικούς από τους πιο ευάλωτους ανθρώπους του κόσμου στο έλεος της επικίνδυνης ζέστης.
Η Σιέρα Λεόνε θα αντιμετωπίσει σύντομα μερικές από τις πιο καυτές θερμοκρασίες στον κόσμο. Όμως, σύμφωνα με μια μελέτη του Lucas και άλλων ερευνητών, μόνο το 2 τοις εκατό των νοικοκυριών της χώρας αναμένεται να έχουν κλιματισμό μέχρι το 2030. Το μέσο εισόδημα είναι μικρότερο από 2.000 δολάρια το χρόνο.
«Το 2040, εξακολουθούν να μην αγοράζουν πολλά AC – ακόμα κι αν υπάρχει καλή ανάπτυξη», είπε ο Davis. «Η Σιέρα Λεόνε μόλις ξεκινάει τόσο φτωχά».
Οι άνθρωποι που εργάζονται σε εξωτερικούς χώρους κατοικούν επίσης συχνά στις πιο καυτές και πιο επικίνδυνες χώρες. Στην Ινδία και το Πακιστάν – που είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν μερικές από τις πιο σκληρές ζεστές μέρες στον ήλιο – οι εργαζόμενοι σε εξωτερικούς χώρους αποτελούν το 56 τοις εκατό και το 47 τοις εκατό του εργατικού δυναμικού, αντίστοιχα, που κάνουν τα πάντα, από τη γεωργία μέχρι τις κατασκευές, σύμφωνα με στοιχεία της Διεθνούς Εργασίας. Οργάνωση. Αντίθετα, οι εργαζόμενοι σε εξωτερικούς χώρους αντιπροσωπεύουν μόνο το 10 τοις εκατό του εργατικού δυναμικού των ΗΠΑ.
