Τα καλοκαίρια ήταν πάντα γεμάτα στην περιοχή της Πιερίας. Τα παιδιά έπαιζαν ανέμελα στην ατελείωτη ακτογραμμή, έχτιζαν αμμουδερά κάστρα, ξάπλωναν στην παραλία και χάζευαν από τη μια μεριά το μπλε της θάλασσας κι από την άλλη το καταπράσινο βουνό, τον Όλυμπο. Η μεγάλη διασκέδαση ήταν το μάζεμα των μυδιών από τους βράχους. Καταστρέφονταν τα νύχια αλλά ο ουρανίσκος ικανοποιούνταν με το παραπάνω. Κι όταν η επιμονή σωνόταν, έρχονταν οι πατεράδες τους με τους σουγιάδες για να αφαιρέσουν σωστά το μύδι από τον βράχο. Νέα μύδια εμφανίζονταν την επόμενη μέρα και το παιχνίδι συνεχιζόταν έως τα τέλη Αυγούστου.
Ένα μικρό κορίτσι η Μαρία Χαραλαμπίδου απολάμβανε το θαλασσινό έδεσμα περισσότερο από όλα τα άλλα παιδιά. Κάθε μέρα ζητούσε επίμονα από τον πατέρα της να τη βοηθήσει να βγάλει τα μύδια. Κι εκείνος αποφάσισε να κάνει κάτι καλύτερο…
Το 1987 τρείς ψαράδες, ο Δημήτριος Φίλιος, ο Κουνατίδης Γεώργιος και ο μπαμπάς της Μαρίας, Πέτρος Χαραλαμπίδης αποφασίζουν να ασχοληθούν πειραματικά με τη μυδοκαλλιέργεια. Το ρίσκο ήταν μεγάλο, αλλά εάν τελικά πετύχαινε θα έφερναν ένα επιπλέον εισόδημα στις οικογένειες τους. Άφησαν τη συλλογή μυδιών από τους βράχους και εγκατέστησαν λίγο πιο βαθιά στη θάλασσα ένα σχοινί με ένα μεταλλικό βαρίδιο γιατί γνώριζαν ότι τα μύδια μαζεύονται εκεί που υπάρχει μέταλλο. Λίγους μήνες μετά είδαν τα πρώτα αποτελέσματα του πειράματος. Η επιτυχία διαδέχθηκε το ρίσκο. Το 1993 οι ενδιαφερόμενοι ψαράδες αυξήθηκαν και επίσημα η μυδοκαλλιέργεια ξεκίνησε το 1994. Η τεχνογνωσία ήρθε από την Ιταλία, αλλά η ελληνική παραγωγή αποδείχθηκε κλάσης ανώτερη χάρη στη «γλυκιά» συμβολή του Αλιάκμονα ποταμού που ενώνει τα νερά του με τα θαλάσσια ύδατα της περιοχής.
Σήμερα Η πρόσκληση ήρθε από το Επιμελητήριο Πιερίας στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου «Δράσεις προώθησης, προβολής και αύξησης της αναγνωρισιμότητας του φρέσκου μυδιού Πιερίας στις αγορές της Ελλάδας, Ιταλίας, Βελγίου και Γαλλίας»
Μια ομάδα Ελλήνων και ξένων δημοσιογράφων ταξιδέψαμε στην περιοχή της Πιερίας με σκοπό να γνωρίσουμε από κοντά τους μυδοκαλλιεργητές και να επισκεφτούμε τις μονάδες παραγωγής τους. Φτάσαμε στην αρχαία Πύδνα, στη σημερινή περιοχή του Μακρυγιάλου, επιβιβαστήκαμε σε μια βάρκα και πλεύσαμε προς το θαλάσσιο πάρκο, έκτασης 1685 στρεμμάτων, εκεί όπου, όπως ακούγεται, αναπτύσσεται το πιο γλυκό και νόστιμο μύδι της Μεσογείου. Συναντήσαμε ανθρώπους αυθεντικούς που μας μίλησαν με περηφάνεια για το διάσημο (στο εξωτερικό) προϊόν του τόπου τους, αλλά και με ειλικρίνεια για τα προβλήματα του κλάδου.
Ο πρόεδρος των μυδοκαλλιεργητών Μακρυγιάλου Πιερίας, κ. Αναστάσιος Δραγάνης μας εξήγησε τη διαδικασία παραγωγής η οποία είναι αρκετά χρονοβόρα, μια και τα μύδια χρειάζονται ένα διάστημα 8 μηνών για να μπορέσουν να βγουν στην κατανάλωση. Το αποτέλεσμα όμως τους δικαιώνει. Θεωρούνται ποιοτικώς τα καλύτερα της Μεσογείου. Κι όμως… οι περισσότεροι Έλληνες δεν το γνωρίζουν. Η παραγωγή σε ποσοστό 95% εξάγεται σε χώρες όπως Ιταλία, Ισπανία και Γαλλία, ενώ μόνο ένα 5% απορροφάται από την εσωτερική αγορά. Αυτό το 5% διατίθεται κυρίως στη βόρεια Ελλάδα. Θα μπορούσε κάποιος να σκεφτεί ότι εφόσον η παραγωγή διατίθεται στην ευρωπαϊκή αγορά δεν υπάρχει θέμα σχολιασμού. Το οξύμωρο όμως είναι ότι οι Ιταλοί τα αγοράζουν, τα επεξεργάζονται και τα μεταπωλούν στην ελληνική αγορά σε πενταπλάσια τιμή. Τα ίδια ελληνικά μύδια συσκευάζονται αλά ιταλικά και γίνονται πιο «ελκυστικά» για τους Έλληνες καταναλωτές που διστάζουν να αγοράσουν το ελληνικό μύδι, αλλά όχι το βαφτισμένο ιταλικό.
Ο κ. Σάββας Ρούσος, υπεύθυνος επικοινωνίας, μας είπε τον λόγο που τα μύδια Πιερίας ξεχωρίζουν στη γεύση και τα προτιμούν οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι. Είναι ένας συνδυασμός γλυκών νερών που υπάρχουν στην περιοχή και φυσικής θαλάσσιας τροφής. Οι μονάδες καλλιέργειας βρίσκονται κοντά σε εκβολές ποταμών κι έτσι μεταφέρονται πολύτιμα θρεπτικά συστατικά. Σημαντική επίσης είναι και η θερμοκρασία του θαλασσινού νερού, η οποία είναι σε χαμηλά επίπεδα και ευνοεί την ανάπτυξη και καλή υγεία των μυδιών. Δεν είναι τυχαίο ότι πάνω από το 60% της παραγωγής καλλιεργείται στην περιοχή της Πιερίας, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό παραγωγής μοιράζεται μεταξύ του νομού Ημαθίας και Θεσσαλονίκης. Αξίζει στο σημείο αυτό να αναφερθεί ότι η συνολική παραγωγή ανέρχεται στους 10.500 τόνους.
Ο κ. Ηλίας Χατζηχριστοδούλου, πρόεδρος του Επιμελητηρίου Πιερίας, το οποίο έχει βραβευτεί από το υπουργείο Ανάπτυξης, μας μίλησε για την ανάγκη στήριξης των μικρών επιχειρήσεων. Είναι σημαντικό όπως είπε να κατοχυρώσουν το όνομα τους στην αγορά, να γίνουν τα μύδια Πιερίας brand name και να πιστοποιηθούν τα εξαιρετικά αυτά προϊόντα από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το Επιμελητήριο έχει κάνει ήδη μια τεράστια προσπάθεια και στηρίζει συνεχώς τους μικροπαραγωγούς.
Σήμερα εβδομήντα πέντε οικογένειες δραστηριοποιούνται στον κλάδο της μυδοκαλλιέργειας, τα μέλη των οποίων μαζί με το εργατικό προσωπικό φτάνουν τα 250 άτομα. Είναι ενδιαφέρον και παράλληλα απογοητευτικό το γεγονός ότι ένα προϊόν τόσο μοναδικό και πολύτιμο σε διατροφική αξία περιφρονείται από το ελληνικό καταναλωτικό κοινό και αντιθέτως αγοράζεται και καταναλώνεται από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους.
Διατροφική αξία
Τα μύδια είναι ένας πολύτιμος διατροφικός θησαυρός. Αποτελούν σημαντική πηγή αντιοξειδωτικών, βιταμινών και πρωτεΐνης. Η θρεπτική τους αξία είναι υψηλή μια και απαντώνται όλα τα αμινοξέα. Επίσης, έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ανόργανα άλατα, όπως το μαγγάνιο και το σελήνιο, ενώ είναι πλούσια σε βιταμίνες Β12, Β1, Β2, βιταμίνη Α, Βιταμίνη D και βιταμίνη C. Επιπλέον έχουν ασβέστιο, φώσφορο και σίδηρο.
