Εξακολουθεί να αντηχεί και να προβληματίζει ο «κρότος» που προκάλεσε η απόφαση των πορτογάλων της BA Glass να κλείσουν το εργοστάσιο υαλουργίας «Γιούλα» στο Αιγάλεω. Κυρίως γιατί επαναφέρει στην επιφάνεια τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι εγχώριες βιομηχανίες.
Παρά τον διακηρυγμένο στόχο της Πολιτείας για την ανασυγκρότηση του παραγωγικού ιστού, η τάση αποβιομηχάνισης όχι μόνο δεν αντιστρέφεται αλλά επιταχύνεται με ακόμη γρηγορότερους ρυθμούς. Ενώ οι όποιες πρωτοβουλίες εξαγγέλλονται αποδεικνύονται εκ του αποτελέσματος… «άσφαιρες».
Δέκα εργοστάσια (μαζί με αυτό της Γιούλας με περισσότερους από 120 εργαζόμενους) κατέβασαν διακόπτες από το 2019 μέχρι σήμερα, με το φάντασμα της αποβιομηχάνισης να συνεχίζει να στοιχειώνει τις όποιες προσπάθειες για την ανάκαμψη της χώρας. 
Παράγοντες της αγοράς χαρακτηρίζουν το λουκέτο στην «Γιούλα» ύστερα από 75 χρόνια αδιάλειπτης λειτουργίας ως «το κερασάκι στην τούρτα», αφού πρόκειται για την τελευταία εν λειτουργία υαλουργία στην Ελλάδα, το οποίο πρέπει να αφυπνίσει την κυβέρνηση και συνολικά τον πολιτικό κόσμο.
«Η αποδυνάμωση της βιομηχανίας με την απώλεια ενός ακόμη κλάδου της, ιστορικού μάλιστα όπως είναι η υαλουργία είναι οδυνηρή», επισημαίνει μιλώντας στον «ΟΤ» ο πρόεδρος του ΣΒΑΠ, Δημήτρης Μαθιός.
O πρόεδρος του ΣΒΑΠ, Δημήτρης Μαθιός
Και αυτό, όπως εξηγεί ο κ. Μαθιός για τους εξής δυο λόγους:
• Πρώτον, διότι όλοι έχουμε συμφωνήσει ότι η βιομηχανία ήταν η ατμομηχανή για την ανάπτυξη της οικονομίας.
• Δεύτερον, διότι τη στιγμή που η χώρα βρίσκεται σε πορεία ανάπτυξης, η βιομηχανία αδυνατεί να πραγματοποιήσει μια νέα εκβιομηχάνιση, την οποία έχει ανάγκη ώστε να παρακολουθήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία για την συμμετοχή της βιομηχανίας στο ΑΕΠ. Στην Ευρώπη βαδίζει από το 15% στο 20% ενώ στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό διαμορφώνεται σε μόλις 9%.
Έρχονται και άλλα λουκέτα
Με «μελανά γράμματα» περιγράφει ο πρώην Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας και στέλεχος της Επίλεκτος, Ευριπίδης Δοντάς, τονίζοντας πως η κατάσταση παραμένει ασφυκτική για τις εγχώριες μεταποιητικές επιχειρήσεις. Κρούει μάλιστα τον κώδωνα του κινδύνου και θεωρεί πως η «Γιούλα» ήταν μόνο η αρχή, και θα ακολουθήσουν και άλλα λουκέτα το επόμενο διάστημα.
O πρώην Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας και στέλεχος της Επίλεκτος, Ευριπίδης Δοντάς
«Υπάρχουν και άλλες επιχειρήσεις που παλεύουν. Η Γιούλα δεν είναι μεμονωμένη περίπτωση…», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Ο κ. Δοντάς υποστηρίζει πως «η χώρα μας εξακολουθεί να βλέπει τη βιομηχανία με μάτι όχι καλό» και προσθέτει πως βασικός γνώμονας παραμένει υπέρ του τουρισμού, η παραγωγή βάλλεται…
Αυτή τη στιγμή, υπάρχουν εργοστάσια που φυτοζωούν ακόμη και στον κλάδο της κλωστοϋφαντουργίας που υποτίθεται ότι υπήρξαν δεσμεύσεις για την στήριξη του, και είναι θέμα χρόνου να κατεβάσουν ρολά.
Το μεγαλύτερο πλήγμα, συνεχίζει ο κ. Δοντάς, όταν κλείνει μια βιομηχανία είναι ότι χάνεται η τεχνογνωσία, η οποία δύσκολα ανακτάται ξανά σε σύντομο διάστημα.
Το «καμπανάκι» της Moody’s και η «πηγή του κακού»
Σύμφωνα με τον κ. Δοντά, η «πηγή του μεγάλου κακού» εντοπίζεται στην έλλειψη ανταγωνιστικότητας. «Για αυτό», όπως λέει, «η Moody’s απέφυγε να μας αναβαθμίσει». Αναγνωρίζει πάντως πως το εν λόγω πρόβλημα είναι διαχρονικό που δυστυχώς η κυβέρνηση δεν αντιμετώπισε, με αποτέλεσμα το εμπορικό ισοζύγιο να παραμένει ελλειμματικό.
Ανύπαρκτες δημόσιες υποδομές
Τα «κακώς κείμενα» που ταλανίζουν εδώ και δεκαετίες την ελληνική βιομηχανία υπογράμμισε πρόσφατα στο συνέδριο του City Hub στην Θράκη η πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος. Η κα. Λουκία Σαράντη καυτηρίασε την υστέρηση που παρουσιάζουν οι δημόσιες υποδομές, κάνοντας ειδική αναφορά στο σιδηροδρομικό δίκτυο και στα λιμάνια.
«Αποτελούν αδήριτη ανάγκη για την ανάπτυξη υγιούς βιομηχανίας. Χρειαζόμαστε απαραιτήτως καλά στελεχωμένα λιμάνια και ένα σιδηροδρομικό δίκτυο με εμπορικά και επιβατικά τρένα που να μπορούν να εξυπηρετούν τις καθημερινές λειτουργικές ανάγκες», σημείωσε χαρακτηριστικά η κα. Σαράντη
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε και στο δίκτυο ηλεκτροδότησης, και στην αλλαγή του ενεργειακού μείγματος με αιχμή την ενίσχυση των ΑΠΕ. «Στο Σουφλί», σημείωσε, «όταν βρέχει πέφτει το ρεύμα και προκαλούνται αυξομειώσεις τάσης που οδηγούν σε αναγκαστική διακοπή της παραγωγής».
«Χάνουμε το τρένο της ανάπτυξης»
Το «καμπανάκι» είχε χτυπήσει πρόσφατα και ο πρόεδρος της Ελληνικής Παραγωγής και εκτελεστικό μέλος του ομίλου «Βιοχάλκο» Μιχάλης Στασινόπουλος.
Ο κ. Στασινόπουλος κατά την παρουσίαση μελέτης του ΙΟΒΕ για την βιομηχανία σημείωσε πως παρά τα βήματα που γίνονται η Ελλάδα συγκριτικά με άλλες χώρες της ΕΕ, κατατάσσεται στην 24η θέση, έχοντας πίσω τις μικρές χώρες, όπως είναι η Κύπρος, η Μάλτα και το Λουξεμβούργο. «Η Ελλάδα», όπως είπε, «συνεχίζει να χάνει το τρένο, τη στιγμή που η Ευρώπη και ο κόσμος επαβιομηχανοποιείται»
Το ακριβό ενεργειακό κόστος
Το υψηλό ενεργειακό κόστος και συνολικά το κόστος παραγωγής αποτελεί μια ανοιχτή πληγή ήδη από την εποχή των Μνημονίων. Κάτι που επισημαίνουν και τα στελέχη της ΒΑ Υαλουργία Ελλάδας (θυγατρική του ομίλου BA Glass BV) στον τελευταίο δημοσιευμένο ισολογισμό (2022).
Σχολιάζοντας τους κινδύνους αναφέρουν πως το εργοστάσιο της «Γιούλα» έχει συγκριτικά πιο αυξημένο κόστος παραγωγής από άλλες χώρες καθώς αναγκάζεται να εισάγει τις βασικές πρώτες ύλες από άλλες χώρες (αφού δεν υπάρχει παραγωγή στην Ελλάδα).
Αντίστοιχα υψηλό, επισημαίνεται στον ίδιο ισολογισμό, ήταν και το κόστος ενέργειας που εκτοξεύθηκε μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, επιβαρύνοντας περαιτέρω το συνολικό κόστος (υπολογίζεται ότι το κόστος ενέργειας αντιπροσωπεύει συνήθως το 30% με 40% του συνολικού κόστους κατασκευής στην υαλουργία του Αιγάλεω).
Επενδύσεις 50 δισ. τον χρόνο και βιομηχανικά πάρκα
Παράγοντες της αγοράς υπογραμμίζουν πως παρά τις δυσμενείς συνθήκες δεν πρέπει να ρίξουμε «λευκή πετσέτα». Τουναντίον, όπως λένε η ενίσχυση της βιομηχανικής παραγωγής θα πρέπει να τεθεί στο επίκεντρο αφού είναι το κλειδί για την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου και την επίτευξη βιώσιμων ρυθμών ανάπτυξης.
Σύμφωνα με τον κ. Μαθιό, «απαιτείται μια πραγματικά τολμηρή αναπτυξιακή βιομηχανική πολιτική με μακροπρόθεσμη ισχύει τουλάχιστον μιας δεκαετίας». Η βιομηχανία, αναφέρει, έχει στόχο να φθάσει τη συμμετοχή της στο 12% του ελληνικού ΑΕΠ.
Προς αυτή την κατεύθυνση, σημειώνει, «απαιτούνται επενδύσεις τουλάχιστον 250 δισ. ευρώ μέσα στην επόμενη 5ετία ή 50 δισ. ευρώ κάθε χρόνο». Κομβικό ρόλο στις παρεμβάσεις που χρειάζεται να γίνουν, συνεχίζει ο κ. Μαθιός, είναι «να δημιουργηθούν όσο το δυνατόν περισσότερα βιομηχανικά πάρκα και ζώνες».
