Το στρατηγικό σχέδιο της Ευρώπης για την αντιμετώπιση πολέμων, φυσικών καταστροφών ή πανδημιών παρουσιάζει σήμερα η εκτελεστική αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ροξάνα Μινζάτου. Στις 17 σελίδες του σχεδίου αυτού, σύμφωνα με το Politico που επικαλείται το προσχέδιο, περιγράφεται, μεταξύ άλλων, ότι «κάθε πολίτης θα πρέπει να αποθηκεύει αρκετά τρόφιμα ώστε να είναι αυτάρκης για τουλάχιστον 72 ώρες σε περίπτωση κρίσης».
«Σε περίπτωση ακραίων διαταραχών, η αρχική περίοδος είναι η πιο κρίσιμη», αναφέρει το έγγραφο, παραθέτοντας πιθανά σενάρια, από πόλεμο έως κυβερνοεπιθέσεις και από θανατηφόρες ασθένειες έως πλημμύρες που προκαλούνται από το κλίμα.
Στο έγγραφο επισημαίνεται, πάντως, ότι «καμία από τις μεγάλες κρίσεις των τελευταίων ετών δεν ήταν μεμονωμένη ή βραχύβια».
Σύμφωνα με το σχέδιο των 17 σελίδων, η στρατηγική της ΕΕ για τις κρίσεις θα πρέπει να «δημιουργήσει μια ασφαλή και ανθεκτική ΕΕ με τις ικανότητες που απαιτούνται για την πρόβλεψη και τη διαχείριση απειλών και κινδύνων, ανεξάρτητα από τη φύση ή την προέλευσή τους».
Αυτό περιλαμβάνει οδηγίες προς τις χώρες μέλη για «την κάλυψη της αποθήκευσης βασικών προμηθειών, τον σχεδιασμό κρίσεων, τη διαθεσιμότητα καταφυγίων, τα μέτρα για τη διασφάλιση της διαθεσιμότητας κρίσιμων εδαφών και χώρων»
Εχθρικοί παράγοντες
Το σχέδιο της Επιτροπής βασίζεται στα συμπεράσματα της έκθεσης Niinistö, η οποία κατέθεσε προτάσεις για τη βελτίωση της ετοιμότητας της ΕΕ σε περίπτωση πολέμου και πολιτικής άμυνας.
Ειδική αναφορά γίνεται, μάλιστα, στο έγγραφο στο ότι «η Ευρώπη θα πρέπει να είναι περισσότερο προετοιμασμένη για επιθέσεις στον κυβερνοχώρο» καθώς, όπως επισημαίνεται, οι κυβερνοεπιθέσεις που χρηματοδοτούνται από κρατικές οντότητες έχουν γίνει «μόνιμο χαρακτηριστικό της σημερινής πραγματικότητας»
Κατά το Politico, μια βασική πρόταση είναι η δημιουργία ενός «ευρωπαϊκού συστήματος συναγερμού για την κυβερνοασφάλεια», το οποίο, σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής, θα βελτιώσει την ανίχνευση απειλών προς την Ευρώπη.
Στην έκθεση σημειώνεται, επίσης, η ανάγκη οι εταιρείες να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο στην ετοιμότητα, καθώς υπάρχει ανάγκη ανταλλαγής πληροφοριών αλλά και συμμετοχής σε «στρατηγικές πρωτοβουλίες πρόβλεψης και πρόληψης».
Φυσικές καταστροφές
Η ετοιμότητα «δεν αφορά μόνο τις πιθανές ανθρωπογενείς συγκρούσεις. Αφορά τον τρόπο με τον οποίο αντιδρούμε στις πλημμύρες – είδαμε τι συνέβη στην Ισπανία. Πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν μπροστά στις φυσικές καταστροφές. Όλοι αυτοί οι τύποι κρίσεων απαιτούν κάποιο σύνολο βασικών δεξιοτήτων, κάποια κατανόηση και γνώση σχετικά με το τι πρέπει να κάνουμε πρώτα» εξηγεί στο Politico η κυρία Μινζάτου
Η Επιτροπή προτείνει μια στρατηγική δημιουργίας αποθεμάτων σε επίπεδο ΕΕ για την ενίσχυση της πρόσβασης σε κρίσιμους πόρους όπως οι ιατρικές προμήθειες, οι κρίσιμες πρώτες ύλες, ο ενεργειακός εξοπλισμός και ενδεχομένως τα τρόφιμα και το νερό καθώς στην έκθεση γίνεται αναφορά σε συνδυασμό κεντρικών αποθεμάτων της ΕΕ με τη βοήθεια των κρατών-μελών.
Στόχος της Κομισιόν είναι η αντιμετώπιση κρίσεων μέσω ενός «κέντρου συντονισμού κρίσεων», με βάση το υφιστάμενο Κέντρο Συντονισμού Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών (ERCC).
Με αφορμή, δε, τη διαμάχη ανάμεσα στην αύξηση των αμυντικών δαπανών και στα ζητήματα που σχετίζονται με την κλιματική κρίση, η κυρία Μινζάτου σημειώνει ότι πρόκειται για τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος.
«Δεν μπορείτε να έχετε άμυνα, δεν μπορείτε να έχετε μια πράσινη Ευρώπη χωρίς ετοιμότητα και δεν μπορείτε να έχετε ετοιμότητα αγνοώντας τις πράσινες φιλοδοξίες και τους πράσινους στόχους της ΕΕ» λέει χαρακτηριστικά.
Όσον αφορά τη χρηματοδότηση, προτείνεται η επανεξέταση των χρηματοδοτικών μέσων για την αντιμετώπιση κρίσεων, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι μηχανισμοί αυτοί μπορούν να επεκταθούν και να προσαρμοστούν στους εξελισσόμενους κινδύνους και κρίσεις.
Για την εδραίωση αυτών των μέτρων, η Επιτροπή μελετά μια νέα νομοθετική πρωτοβουλία για τον καθορισμό προτύπων και μετρήσιμων μακροπρόθεσμων στόχων ετοιμότητας.
