Γιορτή του Αγίου Πνεύματος σήμερα και πολύ ενδιαφέροντα και ιδιαίτερα έθιμα αναβιώνουν σε όλη την Ελλάδα. Έθιμα που έχουν τις ρίζες τους στην Τουρκοκρατία, την Ποντιακή παράδοση αλλά και την Αρχαία Ελλάδα.
Από τους πύργους-φρυκτωρίες της Σίφνου, τις εμποροπανήγυρεις και τις εκδηλώσεις, στην (επικίνδυνη) αλλαγή μαντηλιού στα Μετέωρα, στους αγώνες και στην πάλη με τα άλογα της λίμνης Κερκίνης και, βέβαια, στο μεγάλο πανηγύρι στις Σέρρες στο χωριό του Αγίου Πνεύματος.
Δρέπανο Κοζάνης- εμποροπανήγυρη
Στο Δρέπανο Κοζάνης, στήνουν εμποροπανήγυρη. Μικροί και μεγάλοι επισκέπτονται το Nαό Αγίας Τριάδος για να προσκυνήσουν την εικόνα και να ανάψουν ένα κεράκι, ζητώντας την επιφοίτηση από το Άγιο Πνεύμα και το πρωί τελείται Πανηγυρική Θεία Λειτουργία.
Κομνηνά Εορδαίας-πολιτιστικές εκδηλώσεις
Στα Κομνηνά Εορδαίας η ημέρα αυτή σηματοδοτεί και την αρχή των πολιτιστικών εκδηλώσεων που διοργανώνει κάθε χρόνο ο Πολιτιστικός Ποντιακός Σύλλογος.
Τα “Παρχάρια” είναι ένα ποντιακό γλέντι με παραδοσιακά εδέσματα, κρασί και χορό που γίνεται την τελευταία Κυριακή του Ιουλίου και στον Άγιο Δημήτριο, στο Δημοτικό Διαμέρισμα Ελλησπόντου του Αγίου Πνεύματος. Οι ρίζες του εθίμου “Παρχάρια” χάνονται μέσα στη μακρόχρονη ποντιακή παράδοση. Είναι ο εορτασμός που γίνεται για την υποδοχή των βοσκών από τα ορεινά βοσκοτόπια όπου έμεναν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Η υποδοχή αυτή γίνεται από τις συζύγους, τις “Παρχαρομάνες” στον ορεινό οικισμό “Παρχάρια”, σε υψόμετρο 1100 μέτρων, σε καταπράσινα λιβάδια μέσα σε δάση πεύκου
Μετέωρα-αλλαγή μαντηλιού
Ένα πολύ παλιό έθιμο αποτελούν οι αναρριχήσεις στους μετεωρικούς βράχους. Η παράδ
οση λέει ότι ένας Τούρκος πήγε να κόψει ξύλα στο μικρό δάσος που υπήρχε κάτω από το ασκητήριο του Αγίου Γεωργίου. Κατά τη διάρκεια της κοπής ένας κορμός τον καταπλάκωσε με αποτέλεσμα το σοβαρό τραυματισμό του. Η γυναίκα του βρίσκοντάς τον τραυματισμένο έταξε το φερετζέ της στον ‘Αγιο προκειμένου να γίνει καλά ο άντρας της. Αυτό έγινε και η γυναίκα αφιέρωσε το φερετζέ στον Αγ. Γεώργιο. Από τότε κάθε χρόνο του Αγίου Γεωργίου οι νέοι ανεβαίνουν μια αρκετά επικίνδυνη ανάβαση, αλλάζοντας τα παλιά μαντήλια με νέα που προσφέρονται ως τάματα. Παρόμοια, την ημέρα του Αγ. Πνεύματος ντόπιοι νέοι αλλάζουν το μαντήλι που υπάρχει στην κορυφή του ημίκορφου του Αγ. Πνεύματος μετά από αναρρίχηση ΙV βαθμού.
Σέρρες-Πανηγύρι στο χωριό του Αγίου Πνεύματος
Στις Σέρρες, στο ομώνυμο χωριό Αγίου Πνεύματος, μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας, διοργανώνεται κάθε χρόνο την Κυριακή του Αγίου Πνεύματος παραδοσιακό πανηγύρι. Στο πλάτωμα κάτω από το ομώνυμο μοναστήρι οι νέοι του χωριού χορεύουν συνοδεία παραδοσιακών οργάνων μέχρι το μεσημέρι. Το απόγευμα, μετά το τέλος των αγωνισμάτων που οργανώνονται, ο χορός μεταφέρεται στην πλατεία του χωριού. Παραδοσιακά, χορεύονται κυρίως ο συρτός και ο αντικριστός. Οι γηραιότεροι ηγούνται του κύκλου του χορού, ακολουθούν οι νέοι και τον κύκλο κλείνουν οι αρραβωνιασμένες.
Αλιμπίστα Αιτωλοακαρνανίας-Πρωινό Πανηγύρι
Την ημέρα του Αγίου Πνεύματος γίνεται ένα πρωινό πανηγύρι στην Αλιμπίστα, ορεινό χωριό της Αιτωλοακαρνανίας, όπου κατοικούν μόνο δύο οικογένειες. Μετά το τέλος της λειτουργίας εκατοντάδες άνθρωποι σχηματίζουν ουρά μπροστά στον πλανόδιο χασάπη, που κόβει ψητά αρνιά με το μπαλτά. Πολλοί φέρνουν για συμπλήρωμα πίτες, τυριά και άλλα φαγητά από τα σπίτια τους. Το πρωινό πανηγύρι, του οποίου οι ρίζες χάνονται στον χρόνο, δεν αποκλείεται να αποτελεί συνέχεια αρχαίων εθίμων, που σχετίζονται με την ανατολή του ήλιου και λατρειών αφιερωμένων στον θεό Απόλλωνα.
Σμίξη Γρεβενών – Αρχή καλοκαιρινών εκδηλώσεων
Τα έθιμα του τόπου αναβιώνουν με μεγάλο ζήλο οι Σμιξιώτες κάθε καλοκαίρι, αρχής γενομένης του Αγίου Πνεύματος. Τότε οι γυναίκες του χωριού μοιράζουν πίτες, γλυκά και επταζιμίτικο ψωμί (με μυρωδικά) στην εκκλησία του Αγ. Νικολάου και του Αγ. Αθανασίου.
Λίμνη της Κερκίνης – Πάλη και αγώνες με άλογα
Είχαν και έχουν ένα έθιμο του Αγίου Πνεύματος να γίνεται πάλη και να τρέχουν με τα άλογα. Το έθιμο αυτό ξεκίνησε ανταγωνιστικά με τους Τούρκους, από τη μια οι χριστιανοί και από την άλλη οι Μωαμεθανοί. Επομένως ο κάθε αγωνιστής είχε ιδιαίτερη αξία και εκπροσωπούσε τη δική του κοινωνία, τη δική του θρησκεία.
Βώλακας Δράμας- Ιπποδρομίες και τάματα
Στον Βώλακα Δράμας, ορεινό χωριό στους πρόποδες του όρους Φαλακρό, όταν οι κάτοικοί του βρίσκονται όλοι μαζί την ημέρα του Αγίου Πνεύματος, μαγειρεύουν, ιππεύουν και προσφέρουν τάματα, ένα πολύ παλιό έθιμο που επιβιώνει μέχρι σήμερα με μικρες παραλλαγές.
Λευκάδα- πανηγύρι στο μοναστήρι της Φανερωμένης
Κάθε χρόνο διοργανώνεται ξεχωριστό πανηγύρι στο μοναστήρι της Φανερωμένης στη Λευκάδα στο οποίο συγκεντρώνεται κόσμος από όλη την Ελλάδα. Το σπουδαίο αυτό μνημείο βρίσκεται σε έναν καταπράσινο πευκόφυτο λόφο με εκπληκτική θέα προς τον Άη Γιάννη.
Σίφνος- το δίκτυο των αρχαίων πύργων-φρυκτωριών και ακροπόλεων
Το νησί της Σίφνου αναβιώνει την επικοινωνία του δικτύου των αρχαίων πύργων-φρυκτωριών και ακροπόλεων της (6ου έως 3ου π.Χ. αι.), μέσω καπνού και κατόπτρων, των οποίων χρήση για αυτό τον σκοπό έγινε για πρώτη φορά πριν από 2.500 χρόνια.
Οι πύργοι αυτοί, χτισμένοι σε στρατηγικά σημεία σε όλη την έκταση του νησιού, αποτελούσαν ένα δίκτυο με σύστημα ανταλλαγής σημάτων, αφού είχαν την δυνατότητα να λαμβάνουν και να στέλνουν μηνύματα μεταξύ τους καθώς και από και προς τις 4 αρχαίες ακροπόλεις του νησιού. Έως σήμερα έχουν καταγραφεί 75 αρχαίοι πύργοι-φρυκτωρίες και σε σχέση με το μέγεθος του νησιού, που είναι μόλις 74 τ.χλμ, πρέπει να αναφέρουμε ότι η αναλογία είναι εντυπωσιακή.
