Τα δραματικά επιδημιολογικά δεδομένα στη χώρα, η εμφάνιση της παραλλαγής Όμικρον, αλλά και η κίνηση της αγοράς για την περίοδο των εορτών ανάγκασαν την κυβέρνηση να προχωρήσει σε ανακοινώσεις νέων περιοριστικών μέτρων, παρά την χαρακτηριστική… χαλαρότητα στην οποία επιμένει η πλειοψηφία των κυβερνητικών στελεχών.
Οι αλλαγές στο σχέδιο και η προσαρμογή, έστω και καθυστερημένη, της κυβέρνησης στη νέα πραγματικότητα είχαν λίγο έως πολύ προαναγγελθεί, ώστοσο η λήψη νέων αποφάσεων επισπεύθηκε, ενώ στο στόχαστρο παραμένουν οι ανεμβολίαστοι πολίτες, στους οποίους πετάνε για ακόμη μια φορά το μπαλάκι των ευθυνών..
Τις ανακοινώσεις, μάλιστα, έκανε ο ίδιος ο πρωθυπουργός, στο πλαίσιο της συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου κι ενώ η επιτροπή λοιμωξιολόγων θα πραγματοποιήσει σήμερα νέα συνεδρίαση.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ανάμεσα σε άλλα, ανακοίνωσε:
- Υποχρεωτικό εμβολιασμό για όσους είναι άνω των 60 ετών. Οι ανεμβολίαστοι θα πρέπει να κλείσουν ραντεβού έως τις 16 Ιανουαρίου, ειδάλλως θα τους επιβάλλεται πρόστιμο 100 τον μήνα που θα πηγαίνει σε ειδικό ταμείο για την ενίσχυση του ΕΣΥ.
- Ένα self test δωρεάν προς όλους τους πολίτες (εμβολιασμένους και μη) από τις 6-12 Δεκεμβρίου και από τις 3-7 Ιανουαρίου για να παρακολουθηθεί η εξάπλωση της πανδημίας πριν και μετά τις χριστουγεννιάτικες εορτές.
Η τοποθέτηση του πρωθυπουργού
Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω με μία σημαντική ανακοίνωση που αφορά την πανδημία. Η νέα μετάλλαξη “Όμικρον” μας ανησυχεί και μας καλεί σε επιφυλακή, γιατί μας υπενθυμίζει ότι ο κορονοϊός μπορεί να μας αιφνιδιάζει συνέχεια όσο βρίσκει έδαφος να επιζεί, ιδίως μεταξύ των ανεμβολίαστων. Ενώ και οι γιορτές που πλησιάζουν, με το κλίμα τους, τα οικογενειακά τραπέζια και τις κοινωνικές εξόδους, διαμορφώνουν συνθήκες που πιθανόν να ευνοήσουν την αναζωπύρωση του.
Για τη μετάλλαξη “Όμικρον” θα ξέρουμε περισσότερα σε δύο εβδομάδες περίπου. Αργά ή γρήγορα όμως είναι βέβαιο ότι θα κάνει την εμφάνισή της και στην Ελλάδα. Γι’ αυτό και πρέπει να συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε την πολιτική μας με ακόμα μεγαλύτερη ταχύτητα. Πρέπει, με άλλα λόγια, να κερδίσουμε χρόνο.
Εμβολιασμοί, πολλά τεστ, εφαρμογή του πιστοποιητικού εμβολιασμού και μέτρα ατομικής προστασίας. Αυτή είναι η απάντηση και όχι ένα lockdown, το οποίο κάποιοι προεξοφλούν, χωρίς να μπορούν να κρύψουν συχνά τη χαιρεκακία τους.
Και παρά τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε -θα μιλήσει στη συνέχεια και ο Υπουργός Υγείας να παρουσιάσει την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στο Εθνικό Σύστημα Υγείας- η πολιτική μας τουλάχιστον ως προς τους εμβολιασμούς τον τελευταίο μήνα φαίνεται να αποδίδει. Ήδη 3 στους 4 Έλληνες άνω των 12 ετών έχουν επιλέξει να θωρακιστούν με το εμβόλιο. Η χώρα μας σήμερα είναι δεύτερη στην Ευρώπη σε ρυθμό καθημερινών εμβολιασμών που αφορούν την 3η δόση. Και μόνο τις τελευταίες εβδομάδες τα συνολικά ραντεβού 1ης και 3ης δόσης ξεπέρασαν τα 2 εκατομμύρια.
Πάμε, με άλλα λόγια καλύτερα, αλλά όχι όσο πρέπει και όχι όσο θέλουμε. Γιατί ενώ όλες οι ηλικιακές ομάδες ανταποκρίνονται, υπάρχει μία μόνο η οποία επιμένει να καθυστερεί.
Από τους 580.000 ανεμβολίαστους συμπολίτες μας άνω των 60 ετών, δυστυχώς μόνο 60.000 έσπευσαν να εμβολιαστούν εντός του μήνα Νοεμβρίου. Και είναι κυρίως οι άνω των 60 οι οποίοι νοσηλεύονται και δυστυχώς πολλοί από αυτούς χάνονται. Και όπως έχουμε πει πολλές φορές, είναι άδικοι θάνατοι.
Σκεφτείτε ότι στην Πορτογαλία όπου οι άνω των 60 έχουν εμβολιαστεί σε ποσοστό της τάξης του 98%, αν δεν κάνω λάθος, άμα δείτε τα δεδομένα οι κατειλημμένες ΜΕΘ και οι απώλειες είναι ελάχιστες. Αντίθετα, στην Ελλάδα, και παρά την πολύ μεγάλη προσπάθεια που όλοι έχουμε καταβάλει, το ποσοστό εμβολιασμού σε αυτές τις ηλικίες κινείται ακόμα στο 83%.
Συνεπώς, αυτοί οι πολίτες πρέπει πρώτοι να προστατευτούν, καθώς συχνά είναι και εκείνοι οι οποίοι αργούν να πάνε στο νοσοκομείο, επιβαρύνοντας δυστυχώς ακόμα περισσότερο την κατάστασή τους. Εμποδίζοντας όμως και τη νοσηλεία άλλων σοβαρών ασθενειών.
Οι ειδικοί, εξάλλου, εκτιμούν ότι η σημασία του εμβολίου ενός 70άρη ισοδυναμεί με 34 εμβολιασμούς νεότερων από πλευράς δημόσιας υγείας.
Στην προστασία, λοιπόν, ακριβώς των συμπολιτών μας, αυτών των συμπολιτών μας, στρέφουμε τώρα την προσοχή μας. Γι’ αυτό το λόγο και ο εμβολιασμός τους καθίσταται στο εξής υποχρεωτικός.
Είναι μία απόφαση που πρέπει να σας πω ότι με βασάνισε προσωπικά. Αισθάνομαι, ωστόσο, βαρύτερη την ευθύνη μου να σταθώ δίπλα στους πιο ευάλωτους έστω και αν ίσως πρόσκαιρα δυσαρεστηθούν. Δεν έχω καμία απολύτως αμφιβολία ότι με αυτή μας την πολιτική απόφαση θα σωθούν ανθρώπινες ζωές. Γιατί ο εμβολιασμός αναδεικνύεται σε κάτι περισσότερο από υποχρεωτικός. Σώζει ζωές. Είναι αναγκαίος για την υγεία. Είναι πια αναγκαίος για ολόκληρη την κοινωνία.
Οι Ελληνίδες και οι Έλληνες, λοιπόν, άνω των 60 ετών που δεν έχουν εμβολιαστεί θα πρέπει έως τις 16 Ιανουαρίου, επαναλαμβάνω 16 Ιανουαρίου, να έχουν κλείσει το ραντεβού τους να κάνουν την πρώτη δόση. Θα έχουν απόλυτη προτεραιότητα στο σύστημα για να εμβολιαστούν πρώτοι. Διαφορετικά, κάθε μήνα θα επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο 100 ευρώ το οποίο θα βεβαιώνεται άμεσα από την ΑΑΔΕ. Και με νόμο τα χρήματα αυτά θα συγκεντρώνονται σε ένα ειδικό ταμείο το οποίο θα χρηματοδοτεί τα νοσοκομεία μας.
Δεν είναι ποινή. Θα έλεγα ότι είναι ένα αντίτιμο υγείας. Ένα κίνητρο προφύλαξης, μια ώθηση ζωής αλλά πιστεύω ότι είναι και μια πράξη δικαιοσύνης απέναντι στους πολύ περισσότερους εμβολιασμένους. Δεν γίνεται σήμερα κάποιοι να στερούνται τις υπηρεσίες του συστήματος υγείας που τις έχουν ανάγκη επειδή κάποιοι άλλοι αρνούνται πεισματικά να πράξουν το αυτονόητο.
Η απόφασή μου -επαναλαμβάνω- σημαίνει προστασία και όχι τιμωρία. Και μετά τα όσα ισχύουν για τους υγειονομικούς έρχεται τώρα να συμπληρώσει την εκστρατεία πειθούς την οποία ακολουθούμε επί μήνες.
Θέλω να θυμίσω ότι πρώτη η Ελλάδα έθεσε κανόνες ελεγχόμενης πρόσβασης σε κλειστούς χώρους από τον Ιούλιο. Πρώτη επίσης, από τον Οκτώβριο, άνοιξε τη δυνατότητα τρίτης δόσης σε όλους τους ενήλικες. Και πρώτη έθεσε ως προϋπόθεση πλήρους εμβολιασμού για τους άνω των 60 τη χορήγηση της τρίτης δόσης. Είναι ένα σχέδιο με σταθερούς στόχους αλλά και με την ευελιξία που απαιτούν κάθε φορά οι περιστάσεις.
Προχωρούμε λοιπόν με μέθοδο, με κατανόηση, αλλά και με αποφασιστικότητα. Εντοπίζουμε με ψυχραιμία πού υστερούμε και παρεμβαίνουμε στοχευμένα όταν έχουμε πια, όπως μας επιτάσσει το Σύνταγμα, εξαντλήσει κάθε άλλο μέσο. Αυτό κάνουμε και τώρα με τους συμπολίτες μας άνω των 60 που πρέπει να εμβολιαστούν.
Ταυτόχρονα, όμως, προβλέπουμε. Για αυτό και ενόψει των γιορτών η πολιτεία προχωρά σε ένα ακόμη συμπληρωματικό μέτρο. Στο διάστημα από τις 6 έως τις 12 Δεκεμβρίου θα διαθέσει δωρεάν ένα self-test σε κάθε ενήλικο, εμβολιασμένο και μη, ώστε να εντοπιστούν πιθανοί ασυμπτωματικοί φορείς του ιού πριν από τα Χριστούγεννα. Η ίδια ακριβώς άσκηση θα επαναληφθεί και από τις 3 έως τις 7 Ιανουαρίου ώστε να παρακολουθήσουμε την πορεία της μετάδοσης της πανδημίας στην διάρκεια των γιορτών. Γιατί είναι σημαντικό όλοι να ελεγχόμαστε κατά τις συναθροίσεις των ημερών. Αναλυτικές ανακοινώσεις θα κάνει αύριο ο Υπουργός Υγείας, ενώ έχουμε εξασφαλίσει μέσα από την Πολιτική Προστασία ακόμα 20 εκατομμύρια self-tests και για τις ανάγκες των σχολείων μας.
Κλείνω επιμένοντας στον χαρακτήρα που έχουν οι δύο νέες πρωτοβουλίες μας. Είναι μέτρα προτροπής και όχι καταστολής, είναι δίκαια μέτρα. Γιατί δεν είναι οριζόντια προς όλους αλλά αφορούν πρωτίστως εκείνους τους οποίους τελικά έχουν σκοπό να περιφρουρήσουν. Υπηρετούν, επίσης, τον διπλό στόχο να λειτουργούν η οικονομία και η κοινωνία παράλληλα με την προστασία της δημόσιας υγείας. Και τέλος προσαρμόζονται στη συγκυρία, ώστε αυτές οι γιορτές να είναι οι τελευταίες που θα περάσουμε με τη σκέψη μας στην πανδημία.
Είμαι σίγουρος ότι όλοι καταλαβαίνουμε τη σημασία τους και όταν έρθουν προς ψήφιση στη Βουλή -άμεσα, τις επόμενες ημέρες- οι πολιτικές δυνάμεις ελπίζω να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Οφείλουν να αρνηθούν τη διγλωσσία και να μην κρυφτούν πίσω από ευρήματα όπως η «προαιρετική υποχρεωτικότητα». Είναι καιρός να μιλήσουμε τη γλώσσα της αλήθειας και η αλήθεια είναι μόνο μία: το εμβόλιο σώζει ζωές και πρώτα και πάνω απ’ όλα τους πιο ευάλωτους. Γι’ αυτό, όπως σας είπα, δεν είναι υποχρεωτικό, είναι αναγκαίο, είναι απαραίτητο.
