Με ευρεία πλειοψηφία πέρασε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο η αμφιλεγόμενη οδηγία της Ε.Ε. για το copyright, για την οποία πολλοί διαδικτυακοί οργανισμοί έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους, ενώ έχουν πραγματοποιηθεί και διαδηλώσεις εναντίον της.
Η αμφιλεγόμενη οδηγία συγκέντρωσε 348 ψήφους υπέρ με 274 ευρωβουλευτές να ψηφίζουν κατά, ενώ υπήρξαν και 36 αποχές.
Πλέον μένει να δοθεί και η έγκριση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, κάτι που θεωρείται ως τυπική διαδικασία.
Τα σημεία αιχμής είναι τα άρθρα 11 και 13
«Πλατφόρμες! Είστε υποχρεωμένοι να έχετε άδεια για κάθε πιθανό έργο (από το σύνολο της ανθρώπινης δημιουργίας) που μπορεί να ανέβει στις σελίδες σας» γράφει το άρθρο 13 της οδηγίας. Τι σημαίνει όμως αυτό; Τα περισσότερα sites θα πρέπει να κάνουν ό,τι είναι δυνατόν ώστε να αποτρέψουν την ανάρτηση περιεχομένου από τους χρήστες τους, για το οποίο δεν έχουν την άδεια του δημιουργού. Δεν θα έχουν άλλη επιλογή από το να εφαρμόσουν φίλτρα περιεχομένου, τα οποία δεν θα επιτρέπουν να ανέβει ούτε ένα meme, ούτε ένας ήχος, που , σύμφωνα με τον αλγόριθμο των φίλτρων, θα εμπίπτει σε πνευματικά δικαιώματα.
Το άρθρο έχει προκαλέσει αμφίδρομες αντιδράσεις. Από τη μία, εκφράζεται η άποψη ότι είναι αναγκαίο και δίκαιο οι κολοσσοί του Internet να πληρώνουν για το ενημερωτικό περιεχόμενο που διακινούν, αλλά και το YouTube να πληρώνει με τη σειρά του για τα βίντεο καλλιτεχνών που ανεβάζει στην πλατφόρμα του.
Από την άλλη, πολλοί οργανισμοί και ακτιβιστές θεωρούν την οδηγία παραβίαση της ελευθερίας διακίνησης περιεχομένου στο διαδίκτυο. Χαρακτηριστικά, το Ίδρυμα Wikimedia έχει εκφράσει την ανησυχία του πως το άρθρο 13 «θα μειώσει δραματικά την ποικιλία του διαθέσιμου διαδικτυακού περιεχομένου». Ακόμη, η Wikipedia σε 4 χώρες της βόρειας Ευρώπης, καθώς και το Pornhub έχουν συμμετάσχει σε διαδηλώσεις στις πόλεις όπου εδρεύουν.
Προβλήματα φαίνεται ότι θα δημιουργήσει το άρθρο και στη διάδοση memes. Σε συνέντευξη της στο unboxholics.gr, η Αιμιλία Γιβροπούλου, Νομική Σύμβουλο της Ομάδας Greens/EFA στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δήλωσε πως «τα περισσότερα memes έχουν ως σκοπό την παρωδία, η οποία και αποτελεί εξαίρεση στα πνευματικά δικαιώματα». Ωστόσο, ανησυχεί πως τα φίλτρα των διαδικτυακών πλατφορμών, μέχρι να αντιληφθούν ότι πρόκειται για meme, θα το μπλοκάρουν και ο χρήστης θα πρέπει να ζητάει την επανεξέταση του περιεχομένου, μέχρι να του δοθεί η σχετική άδεια.
Το άρθρο 11 είναι ένα επίσης αμφιλεγόμενο άρθρο και αφορά όλα τα ευρωπαϊκά ΜΜΕ, καθώς προβλέπει ένα κατά τεκμήριο συγγενικό δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας για τους εκδότες ειδησεογραφικού περιεχομένου στο διαδίκτυο. Αυτό σημαίνει πως οι ιδιοκτήτες των ΜΜΕ θα κατέχουν τα πλήρη δικαιώματα των κειμένων που γράφουν οι δημοσιογράφοι τους και η αναπαραγωγή ειδήσεων σε άλλες πλατφόρμες με παραπάνω από μία λέξη ή περισσότερο από μια πολύ σύντομη περιγραφή, θα απαιτεί σχετική άδεια από τον εκδότη.
Από τη μία, αυτό φαίνεται θετικό, καθώς το έργο των δημοσιογράφων δεν θα μπορεί να αναπαράγεται αυτούσιο, χωρίς την έγκριση από την πηγή.
Από την άλλη, τον Ιανουάριο, η Google News έχει ανακοινώσει ότι θα αποσύρει την υπηρεσία της από την Ευρώπη, αν ψηφιστεί η οδηγία. Σε ένα blog με όνομα Search Engine Land, δημοσιεύτηκαν screenshots που αναδείκνυαν το πώς θα λειτουργούν οι μηχανές αναζήτησης, από την επόμενη της ψήφισης της συμφωνίας. Σύμφωνα με το blog, στα αποτελέσματα της αναζήτησης, δεν θα φαίνονται οι φωτογραφίες, οι πλήρεις τίτλοι των ειδήσεων, ούτε θα υπάρχει η δυνατότητα για αντιγραφή.
Στο διαδίκτυο κυκλοφορούν πολλές ηλεκτρονικές αιτήσεις που εναντιώνονται στην ευρωπαϊκή οδηγία, που έχουν φτάσει τους εκατοντάδες χιλιάδες συμμετέχοντες. Ακόμη, υπάρχουν πλατφόρμες που αποστέλλουν επιστολές στους ευρωβουλευτές του εκάστοτε ευρωπαϊκού κράτους, ώστε να αποτραπεί η ψήφιση της οδηγίας.
Εναντίον της οδηγίας έχουν ταχθεί με διαδηλώσεις ακτιβιστές σε πολλές πόλεις του εξωτερικού, με προεξέχουσα τη Γερμανία, αλλά και στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Οι διοργανωτές των ελληνικών διαδηλώσεων τόνισαν πως τα άρθρα 11 και 13 «αντί να βελτιώνουν την κατάσταση θα κάνουν σοβαρή ζημιά στο διαδίκτυο στην Ευρώπη και δίνουν ακόμα περισσότερη δύναμη στους κολοσσούς να ελέγχουν το διαδίκτυο. Ταυτόχρονα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να εφαρμόζουν αυτόματη λογοκρισία, περιορίζοντας το δικαίωμά μας στην έκφραση και στην ενημέρωση».
