Μετρώντας σημαντικές απώλειες τα τελευταία χρόνια από το χώρο της μουσικής που ολοένα γίνεται φτωχότερος, θα πρέπει να θεωρούμε εαυτούς ιδιαίτερα τυχερούς που στο φευγιό τους οι προσωπικότητες αυτές δεν παίρνουν μαζί τους την όαση που προσέφεραν στα αυτιά μας. Αν προσπεράσουμε την αναγνώριση που έρχεται με τα βραβεία και που κανείς ποτέ δεν εμίσησε, ο ορισμός ενός επιτυχημένου soundtrack, όπως εκείνων του Ennio Morricone, είναι να μη μπορείς να φανταστείς το φιλμ να τρέχει με άλλες νότες στο φόντο. Στην περίπτωση βέβαια, του αείμνηστου πια, Ιταλού συνθέτη (10/11/28-06/07/20), η επιτυχία είναι σαφέστατα πιο εμφατική καθώς η παραμυθένια μουσική του έσπαγε τα «δεσμά» της εκάστοτε ταινίας και διένυε τα δικά της χιλιόμετρα στις καρδιές των ακροατών της.
Δέκα από εκείνα (με ή χωρίς βραβεία) που θα μείνουν ανεξίτηλα στη μνήμη μας, βρίσκεις με χρονολογική σειρά παρακάτω:
The Good, the Bad and the Ugly, σκηνοθεσία Sergio Leone (1966)
Στην τρίτη ταινία της σειρά σπαγκέτι γουέστερν «Τριλογίας των Dολαρίων» [Για Μια Χούφτα Δολάρια» (A Fistful of Dollars, 1964), «Μονομαχία στο Ελ Πάσο» (For a Few Dollars More, 1965) «Ο Καλός, ο Κακός και ο Άσχημος» (The Good, the Bad and the Ugly, 1966] με το δικό του μοναδικό τρόπο συνδυάζει ηλεκτρικές κιθάρες και στριγγιές που ουσιαστικά αντιπροσώπευαν τα ουρλιαχτά των κογιότ.
Once Upon a Time in the West, σκηνοθεσία Sergio Leone (1968)
Το Κάποτε στη Δύση, με την Edda Dell’Orso στα αγγελικά φωνητικά είναι το απόλυτο παράδειγμα επιτυχίας ενός soundtrack. To άλμπουμ από μόνο του πούλησε 10 εκατ. αντίγραφα παγκοσμίως, ενώ ακούγοντάς το ξανά και ξανά, ενδεχομένως να θεωρήσεις πως είναι… λίγα.
Metti, una sera a cena, σκηνοθεσία Giuseppe Patroni Griffi (1969)
Δεν χρειάζεται να πούμε πολλά: H εκδοχή και της πρωταγωνίστριας Florinda Bolkan, αλλά και αυτή της Patty Pravo παίζονται ακόμα στο ελληνικό ραδιόφωνο, σε εκείνους τους σταθμούς τουλάχιστον που σέβονται τον εαυτό τους.
Maddalena, σκηνοθεσία Jerzy Kawalerowicz (1971)
Την ταινία μπορεί να μην την έχεις δει, όμως και μόνο που θα πατήσεις το play, κάτι θα σου θυμίσει ο ήχος. Στην προκειμένη, ξαναένωσε τις δυνάμεις του με την Edda Dell’Orso στα θεϊκά Come Maddalena και Chi Mai, με το τελευταίο να γνωρίζει στιγμές δόξας όταν στα ’80s επαναχρησιμοποιήθηκε στη σειρά του BBC The Life And Times Of David Lloyd George – το 1981 έφτασε ως το νο 2 των βρετανικών pop charts!
Days Of Heaven, σκηνοθεσία Terrence Malick (1978)
Οι Μέρες Ευτυχίας έφεραν την 1η από τις υποψηφιότητες για όσκαρ στην καριέρα του. Ο Morricone εδώ, στην πρώτη του σύμπραξη με τον Malick, είναι λες και θέλησε να μας δείξει πώς μοιάζει να ακούγεται η νοσταλγία ως έννοια.
Once Upon a Time in America, σκηνοθεσία Sergio Leone (1984)
Το κύκνειο άσμα του Leone από την Once Upon a Time Trilogy μέσα από την γκαγκστερική της ματιά, έδωσε την ευκαιρία στον Morricone να γράψει ένα soundtrack, που ενδεχομένως ακουστικά να είναι πιο γνωστό από ό,τι είναι αυτό το κινηματογραφικό έπος των 269 λεπτών. Για τους λάτρεις της μελαγχολίας, είναι ό,τι πρέπει, μάλιστα ο Leone έπαιζε τα τραγούδια στο γύρισμα για να βάλει στο κλίμα τους ηθοποιούς και να παίξουν αναλόγως.
The Untouchables, σκηνοθεσία Brian De Palma (1987)
Έχοντας ξανασυνεργαστεί στις Απώλειες Πολέμου, οι Brian De Palma και Ennio Morricone δε χρειάστηκε να πουν πολλά για να συνεννοηθούν πώς θα «ντύσουν» τους Αδιάφθορους. Εκείνη την περίοδο, από το 1985 και μετά, ο Morricone είχε ρίξει ταχύτητες στη σύνθεση και είχε αφοσιωθεί περισσότερο σε live εμφανίσεις, αυτό όμως δεν τον εμπόδισε να μπλέξει με τρομπέτες, κρεσέντο και έναν κωμικό… Αλ Καπόνε δια χειρός Robert DeNiro.
Cinema Paradiso, σκηνοθεσία Giuseppe Tornatore (1988)
Η τρυφερή φιλία ενός αγοριού και ενός τύπου που προβάλλει ταινίες ενέπνευσε τον Morricone να δημιουργήσει μαζί με το γιο του Andrea μερικές από τις πιο μελωδικές και συγκινητικές συνθέσεις του για την ταινία Σινεμά ο Παράδεισος.
Malèna, σκηνοθεσία Giuseppe Tornatore (2000)
Ο Morricone βρήκε έναν τρόπο να περιγράψει με τη μουσική του τη σαγήνη που προκαλούσε η Malèna, δηλαδή η Monica Bellucci στο πέρασμά της. Ευχάριστο, απαράμιλλο, υπέροχο και κυρίως κατάλληλο για να εξυμνήσει την ταινία, είναι το εν λόγω soundtrack που μαζί με την 5η οσκαρική υποψηφιότητα που χάρισε στον Morricone, «βάφτισε» αργότερα και ένα σωρό Ελληνίδες (και όχι μόνο).
The Hateful Eight, σκηνοθεσία Quentin Tarantino (2015)
Έχοντας προηγουμένως συνεργαστεί με τον Tarantino στα Kill Bill, Death Proof, Inglourious Basterds και Django Unchained, μετά το τελευταίο είχε πει πως δεν ήθελε να του ξαναδώσει μουσική γιατί σύμφωνα με τα λεγόμενά του «την είχε χρησιμοποιήσει χωρίς καμία συνοχή». Μετά από ένα «άκυρο» που του έριξε λοιπόν, για το Inglourious Basterds, εν τέλει ενέδωσε στους Μισητούς Οκτώ για να επιβραβευθούν και οι δύο με ένα Όσκαρ και μία Χρυσή Σφαίρα στις αντίστοιχες διοργανώσεις του 2016.