Τα πράγματα ξεκίνησαν δυσοίωνα. Έχοντας παρακολουθήσει την πορεία του κοροναϊού στην Κίνα και την Ευρώπη, η Ουρουγουάη επιβεβαίωσε τα πρώτα τέσσερα κρούσματα της φονικής ασθένειας Παρασκευή και 13. Ακόμη και εκείνοι που δεν πιστεύουν στις προλήψεις, δεν θεώρησαν την εξέλιξη ιδιαιτέρως θετική για το μέλλον της χώρας.
Μια ιστορία επιτυχίας
Όμως στους μήνες που μεσολάβησαν από τις 13 Μαρτίου, η χώρα των 3,4 εκατομμυρίων κατάφερε να κρατήσει τον ιό υπό έλεγχο. Στριμωγμένη ανάμεσα στη Βραζιλία, την χώρα που υποφέρει κάτω από το δεύτερο ισχυρότερο πλήγμα στον πλανήτη, και την Αργεντινή, που βλέπει επίσης τα κρούσματά της να αυξάνονται, η Ουρουγουάη έχει καταγράψει μόλις 1.064 κρούσματα και 33 θανάτους. Οι αριθμοί είναι ασυνήθιστα χαμηλοί για κράτος της Λατινικής Αμερικής, το οποίο μάλιστα κάνει εκτεταμένα τεστ.
Τον Ιούνιο, έγινε η πρώτη χώρα της περιοχής που άνοιξε σχεδόν όλα τα δημόσια σχολεία. Είναι η μοναδική χώρα της Λατινικής Αμερικής, οι πολίτες της οποίας είναι καλοδεχούμενοι στην ΕΕ.
Πώς τα κατάφεραν;
Οι αξιωματούχοι και οι αναλυτές αποδίδουν την επιτυχία στη σταθερότητα και τη σύμπνοια της ηγεσίας, το στιβαρό σύστημα δημόσιας υγείας και το εθελοντικό αλλά εκτεταμένο lockdown.
«Ζητήθηκε από τους ανθρώπους να απολαύσουν υπεύθυνα την ελευθερία τους, μένοντας στο σπίτι», εξηγεί ο διακεκριμένος γαστρεντερολόγος Χένρι Κόεν από το Μοντεβιδέο, ο οποίος συμμετέχει στην επιτροπή επιστημόνων που συμβουλεύουν την κυβέρνηση για τη διαχείριση της πανδημίας.
Θετικά στοιχεία και στην Παραγουάη
Η γειτονική Παραγουάη έχει επιτύχει αντίστοιχα θετικά αποτελέσματα απέναντι στον κοροναϊό, με μόλις 3.748 κρούσματα και 33 θανάτους. Αντιθέτως, η επίσης γειτονική Βραζιλία κατέγραψε περισσότερα από 2 εκατομμύρια κρούσματα και περισσότερους από 80.000 νεκρούς. Το θλιβερό ρεκόρ της ξεπερνούν μόνο οι ΗΠΑ. Από την άλλη πλευρά, η λιγότερο πυκνοκατοικημένη Αργεντινή έχει επιβεβαιώσει πενταπλάσια κατά κεφαλήν κρούσματα από την Παραγουάη και οκταπλάσια από την Ουρουγουάη.
Ο Γκιγιέρμο Σεκέρα, διευθυντής του τμήματος υγειονομικής επιτήρησης του Υπουργείου Δημόσιας Υγείας της Παραγουάης τονίζει ότι το νήμα που συνδέει την επιτυχία των δύο χωρών είναι η έγκαιρη και αποφασιστική δράση, αλλά και η έμφαση στην κατάκτηση και τη διατήρηση της εμπιστοσύνης των πολιτών.
Ο πρόεδρος της Ουρουγουάης, Λουίς Λακάλε Που, ο οποίος ανέλαβε καθήκοντα μόλις δύο εβδομάδες πριν η χώρα του μπει στο χορό της πανδημίας, έκλεισε τα σύνορα, τα σχολεία και τους δημόσιους χώρους και ενθάρρυνε τους πολίτες να μπουν σε καραντίνα. Οι πολίτες άνω των 65 χρονών τέθηκαν σε υποχρεωτική καραντίνα.
Οι ηγέτες της χώρας και τα στελέχη της δημόσιας υγείας είχαν παρακολουθήσει την εξέλιξη της πανδημίας στην Ασία και την Ευρώπη και είχαν χρόνο να προετοιμαστούν, εξηγεί ο Κοέν. Οι πολιτικοί έβαλαν στην άκρη τις διαφορές τους και άφησαν στους επιστήμονες τη διαχείριση της πανδημίας, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη των πολιτών.
Επανεκκίνηση υπό όρους
Η χώρα έχει αρχίσει να επανεκκινεί την οικονομία της – πάντα με επιφυλάξεις. Τα σύνορα παραμένουν κλειστά σχεδόν για όλους τους αλλοδαπούς. Όμως η κυβέρνηση επέτρεψε στα μπαρ, τα εστιατόρια και τα ξενοδοχεία να επαναλειτουργήσουν, καθοδηγούμενα από μια προσεκτική στρατηγική τεστ.
«Παρατηρώ ότι οι πολίτες έχουν μια αίσθηση ηρεμίας και γαλήνης, μια αίσθηση ασφάλειας και εμπιστοσύνης», δήλωσε η βετεράνος παρουσιάστρια ειδήσεων Μπλάνκα Ροντρίγκες. «Και οι άνθρωποι δεν θέλουν να το χάσουν αυτό».
Μια ομάδα κρουσμάτων στην πόλη Ριβέρα, στα σύνορα με τη Βραζιλία και μια πιο πρόσφατη στο Μοντεβιδέο, την πρωτεύουσα της χώρας, έχει υπενθυμίσει στους Ουρουγουανούς ότι δεν πρέπει να εφησυχάσουν.
«Όπως λέμε και στο ποδόσφαιρο, ο αγώνας δεν έχει τελειώσει ακόμα. Εξακολουθούμε να παλεύουμε», προειδοποιεί ο Κοέν. «Παίζουμε καλά – μπορούμε να κερδίσουμε – όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε τα μέτρα προστασίας που είναι απαραίτητα».
Στην Παραγουάη, που επίσης έχει μπει σε τροχιά επανεκκίνησης, ο Σεκέρα προειδοποιεί ότι οι πολίτες έχουν αρχίσει να εξαντλούνται από την κοινβωνική αποστασιοποίηση. Η χώρα είδε την πανδημία να σημειώνει έξαρση σε μια φυλακή της Σιουδάδ δεν Έστε, στα σύνορα με τη Βραζιλία.
«Τα πράγματα δυσκολεύουν», εξηγεί. «Αν εξετάσουμε τα πρόσφατα στοιχεία, ο αριθμός των κρουσμάτων αυξάνεται. Η αύξηση είναι σταθερή, όχι εκρηκτική».