Με το βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2020 τιμήθηκαν σήμερα, 6 Οκτωβρίου, ο Βρετανός Roger Penrose, ο Γερμανός Reinhard Genzel και η Αμερικανίδα Andrea Ghez.
Μέχρι σήμερα έχουν απονεμηθεί 113 Νόμπελ Φυσικής, αρχής γενομένης από το 1901. Μόνο έξι χρονιές δεν έχει δοθεί βραβείο Φυσικής, κυρίως λόγω των δύο παγκόσμιων πολέμων τον προηγούμενο αιώνα. Από τα 113 Νόμπελ έως τώρα, τα 47 έχουν δοθεί σε έναν επιστήμονα, τα 32 έχουν μοιραστεί δύο Νομπελίστες, ενώ τα υπόλοιπα 34 έχουν δοθεί σε τρεις ταυτόχρονα. Συνολικά, το Νόμπελ Φυσικής έχουν πάρει 212 επιστήμονες, εκ των οποίων ένας -ο Τζον Μπάρντιν- είναι ο μοναδικός που το έχει πάρει δύο φορές, το 1956 και το 1972. Ο νεότερος Νομπελίστας ήταν 25 ετών, ο Λόρενς Μπραγκ που το πήρε το 1915 μαζί με τον πατέρα του, ενώ ο γηραιότερος 96 ετών, ο ‘Αρθουρ ‘Ασκιν, το 2018.
Τρεις μόνο φορές έχει δοθεί το συγκεκριμένο Νόμπελ σε γυναίκα, το 1903 (στη Μαρί Κιουρί, που πήρε και το Νόμπελ Χημείας το 1911), το 1963 (Μαρία Γκέπερτ-Μάγιερ) και το 2018 (Ντόνα Στρίκλαντ). Μία φορά το Νόμπελ Φυσικής πήρε παντρεμένο ζευγάρι, η Μαρί και ο Πιέρ Κιουρί το 1903.
Το βραβείο συνοδεύεται από το ποσό των εννέα εκατομμυρίων σουηδικών κορωνών.
Υποψήφιος και Ελληνας
Στους υποψήφιους για το Νόμπελ φυσικής 2020 ήταν και ο Ελληνας, Δημήτρης Ψάλτης, ένας από τους επιστήμονες του διεθνούς Τηλεσκοπίου Ορίζοντα Γεγονότων, που «φωτογράφισαν» τη μεγάλη μαύρη τρύπα που υπάρχει στο κέντρο ενός γαλαξία.
Η φωτογράφηση έγινε πραγματικότητα από την συνδυασμένη λειτουργία ραδιοτηλεσκοπίων σε οκτώ διαφορετικές περιοχές της Γης, την Ανταρκτική, τη Χιλή, το Μεξικό, τη Χαβάη, την Αριζόνα και την Ισπανία τα οποία είχαν συνδεθεί συμβολομετρικά μεταξύ τους δημιουργώντας έτσι ένα τηλεσκόπιο με το μέγεθος του πλανήτη μας.
Ο Δημήτρης Ψάλτης είναι καθηγητής Αστρονομίας και Φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα, με την έρευνά του να επικεντρώνεται στη δοκιμή της θεωρίας της σχετικότητας σε κοσμική κλίμακα. Εργάζεται επίσης σε διάφορες πτυχές της φυσικής και της αστροφυσικής των αστέρων νετρονίου και των μαύρων τρυπών.
