Βρυξέλλες και Αθήνα συνομολόγησαν σκανδαλώδεις και λεόντιες ρήτρες αποκλεισμού ευθύνης και αποζημίωσης υπέρ της AstraZeneca για το εμβόλιο
Νότης Μαριάς Πρόεδρος του Κόμματος ΕΛΛΑΔΑ- Ο ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ, Καθηγητής Θεσμών της ΕΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην Ευρωβουλευτής, notismarias@gmail.com
Η κυβέρνηση επίσης παραιτήθηκε των αξιώσεων του Ελληνικού Δημοσίου κατά την πολυεθνικής και αποποιήθηκε των εγγυήσεων που της προσφέρει η νομολογία του ΔΕΕ για τα εμβόλια
Έτσι τελικά οι Έλληνες φορολογούμενοι καλούνται με απόφαση της κυβέρνησης να αποζημιώνουν όσους τυχόν υποστούν βλάβη και ζημιά από τα εμβόλια της AstraZeneca.
Με αφορμή τη σύγκρουση της Κομισιόν με τις πολυεθνικές του κορονοεμβολίου τελικά δόθηκε στη δημοσιότητα στις 29 Ιανουαρίου έστω και λογοκριμένο το συμβόλαιο της Κομισιόν με την AstraZeneca.
Όμως παρά τη φιλολογία στα διάφορα ΜΜΕ και στις τηλεοπτικές εκπομπές για το εμβόλιο της AstraZeneca, εντούτοις επικρατεί μέχρι στιγμής η σιωπή των αμνών σε σχέση με το κορυφαίο ζήτημα. Το οποίο δεν είναι άλλο από το γεγονός ότι η Κομισιόν και οι κυβερνήσεις των κρατών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης και της Ελληνικής κυβέρνησης με το παραπάνω συμβόλαιο καθιέρωσαν υπέρ της AstraZeneca ρήτρα αποκλεισμού ευθύνης σε περίπτωση βλαπτικών παρενεργειών του εμβολίου της για την υγεία όσων τυχόν θα εμβολιασθούν. Έτσι η πολυπόθητη ρήτρα για νομική ασυλία που τόσο πολύ επιζητούσαν οι διάφορες πολυεθνικές του κορονοεμβολίου τελικά εμπεριέχεται στο παραπάνω συμβόλαιο με την AstraZeneca. Παρά ταύτα μέχρι σήμερα ακόμη και τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν έχουν βρει να πουν έστω και μια λέξη για το κορυφαίο αυτό ζήτημα και για τις τεράστιες πολιτικές και νομικές ευθύνες που συνεπάγεται για την κυβέρνηση η συνομολόγηση απαλλακτικής ρήτρας ή ρήτρας περί ανευθύνου υπέρ της AstraZeneca και η συνακόλουθη αναγνώριση της αποποίησης νομικής ευθύνης εκ μέρους της εν λόγω πολυεθνικής. Επιπλέον η παραπάνω ρήτρα περί μη ευθύνης της AstraZeneca συνοδεύεται και από ρήτρα αποζημίωσής της εκ μέρους του Ελληνικού Δημοσίου για αξιώσεις κατά της εταιρείας από τρίτους λόγω του εμβολίου!!!
Από το συμβόλαιο λοιπόν της Astra Zeneca που ήρθε στη δημοσιότητα προκύπτουν πολλά θέματα που εκθέτουν πολιτικά και νομικά την Κομισιόν και τα κράτη μέλη της ΕΕ και φυσικά την κυβέρνηση.
1.Η ελληνική κυβέρνηση και τα άλλα κράτη της ΕΕ συνομολόγησαν:
(α) ρήτρα αποζημίωσης της AstraZeneca για κάθε αξίωση τρίτων λόγω βλάβης της υγείας τους ή περιουσιακής ζημίας λόγω παρενεργειών του εμβολίου καθώς επίσης και
(β) ρήτρα αποκλεισμού πάσης ευθύνης της εταιρείας για τους ίδιους λόγους.
- 2. Η Κομισιόν, η ελληνική κυβέρνηση και τα άλλα κράτη της ΕΕ παραιτούνται πάσης αξιώσεώς τους κατά της AstraZeneca που προκύπτει ή σχετίζεται με:
(α) την έλλειψη ασφάλειας ή αποτελεσματικότητας του εμβολίου
(β) τη χρήση ή χορήγηση του εμβολίου υπό συνθήκες πανδημίας
3.Η Κομισιόν, η ελληνική κυβέρνηση και τα άλλα κράτη της ΕΕ αποποιήθηκαν των εγγυήσεων που τους προσφέρει για την άμυνά τους η νομολογία του ΔΕΕ για τα εμβόλια και όχι μόνο.
4.Όλες οι ενδεχόμενες δίκες μεταξύ Κομισιόν, Ελλάδας και άλλων κρατών μελών της ΕΕ με την AstraZeneca θα διεξαχθούν ενώπιον των Βελγικών δικαστηρίων και σύμφωνα με το Βελγικό δίκαιο.
Ιδού το μέγα σκάνδαλο:χορήγηση νομικής ασυλίας στην AstraZeneca
Τα σπασμένα των πολυεθνικών τα πληρώνουν διπλά οι φορολογούμενοι
Σύμφωνα με το Τμήμα 14.1 της Συμφωνίας Προαγοράς με την AstraZeneca τα συμβαλλόμενα κράτη άρα και η Ελλάδα θα αποζημιώνουν και δεν θα επιτρέπουν τη βλάβη (shall indemnify and hold harmless) της AstraZeneca από και έναντι κάθε ζημιάς και υποχρέωσης καθώς και των νομικών εξόδων που προκύπτουν από ή που σχετίζονται με αξιώσεις λόγω θανάτου, σωματικού, ψυχικού ή συναισθηματικού τραύματος, ασθένειας, αναπηρίας ή κατάστασης φόβου για τους παθόντες εμβολιασθέντες καθώς και για κάθε απώλεια ή ζημία της περιουσίας τους ή διακοπή της επιχείρησης του παθόντος ή συγγενικού του προσώπου, απώλειες που σχετίζονται με ή προκύπτουν από τη χρήση ή τη διαχείριση του εμβολίου που αποστέλλεται ή διατίθεται εντός της δικαιοδοσίας των συμβαλλομένων κρατών μελών της ΕΕ άρα και της Ελλάδας.
Τα παραπάνω προνόμια δεν αφορούν μόνο την AstraZeneca, αλλά καλύπτουν τους συνεργάτες της, τους υπεργολάβους, τους δικαιοπάροχους, τους δευτερεύοντες κατόχους αδείας, τους αξιωματούχους, διευθυντές, υπαλλήλους και άλλους πράκτορες και εκπροσώπους των παραπάνω.
Από τα παραπάνω λοιπόν προκύπτει ότι:
α)Συνομολογείται ρήτρα αποκλεισμού της ευθύνης της εταιρείας μέσω της ρήτρας (hold harmless) για οποιαδήποτε ζημιά στην υγεία ή στην περιουσία των εμβολιαζομένων.
β)Τα συμβαλλόμενα κράτη δηλαδή και η Ελλάδα αναλαμβάνουν την αποζημίωση (shall indemnify) της AstraZeneca για τους παραπάνω λόγους.
γ)Η Κομισιόν απαλλάσσεται κάθε ευθύνης.
Την αποζημίωση των παθόντων αναλαμβάνουν τα συμβαλλόμενα κράτη άρα και η Ελλάδα
Επομένως το βάρος των ενδεχόμενων τεράστιων αποζημιώσεων σε τελική ανάλυση θα μετακυληθεί στους Έλληνες φορολογούμενους οι οποίοι εν προκειμένω καλούνται να πληρώσουν τα σπασμένα των πολυεθνικών του κορονοεμβολίου.
Μάλιστα το ποσό της αποζημίωσης των παθόντων που ενδεχόμενα θα κληθεί να καταβάλει η Ελλάδα αφορά κάθε εμβολιαζόμενο εντός της Ελληνικής επικράτειας άρα όχι μόνο τους Έλληνες πολίτες αλλά και τους εμβολιαζόμενους κατοίκους της χώρας (πολίτες της ΕΕ κατοικούντες εν Ελλάδι, πρόσφυγες, οικονομικούς μετανάστες κλπ).
Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται ότι τέτοια αποζημίωση θα είναι διαθέσιμη ανεξάρτητα από το πού χορηγείται το εμβόλιο, πού υποβάλλεται η αξίωση και εάν η αξίωση λόγω ελαττώματος προέρχεται από τη διανομή, τη χορήγηση και τη χρήση, τις κλινικές δοκιμές ή την έρευνα, την κατασκευή, επισήμανση, σύνθεση, συσκευασία, δωρεάν διανομή, συνταγογράφηση ή αδειοδότηση του εμβολίου στη δικαιοδοσία της Ελλάδας.
Επιπλέον η εν λόγω αποζημίωση θα είναι διαθέσιμη για ζημίες που προκύπτουν από το χρήση και χορήγηση εμβολίων που παρέχονται βάσει της εν λόγω σύμβασης, ανεξάρτητα από το πότε ή πού έλαβε χώρα ο εμβολιασμός και ανεξάρτητα από το πότε ή πού προκλήθηκε η βλάβη και οι απώλειες.
Το Ελληνικό δημόσιο παραιτείται αξιώσεών του έναντι των πολυεθνικών του κορονοεμβολίου
Τεράστιο νομικό και πολιτικό ζήτημα εγείρεται κατά της κυβέρνησης καθώς το Ελληνικό Δημόσιο προσχωρώντας στην παραπάνω σύμβαση της Κομισιόν με την AstraZeneca εκτός του ότι ανέλαβε την υποχρέωση αποζημίωσης κάθε φυσικού προσώπου εμβολιασθέντος εντός Ελλάδος για ενδεχόμενες βλάβες της υγείας του και απώλειες περιουσίας λόγω εμβολίου, ταυτόχρονα παραιτείται κάθε αξίωσής του κατά της εταιρείας για τους παρακάτω λόγους.
Έτσι σύμφωνα με το Τμήμα 15.1. της σύμβασης η Επιτροπή και κάθε ένα από τα συμμετέχοντα κράτη μέλη, άρα και η Ελλάδα, εντός των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους, και για λογαριασμό τους, παραιτούνται πάσης αξιώσεώς τους κατά της AstraZeneca που προκύπτει ή σχετίζεται με:
(α) έλλειψη ασφάλειας ή αποτελεσματικότητας του εμβολίου, (με την επιφύλαξη της συμμόρφωσης της AstraZeneca με τους ισχύοντες κανονισμούς της ΕΕ και τις απαιτήσεις για προϊόν ενόψει πανδημίας, που περιορίζεται στην κατασκευή από την AstraZeneca του εμβολίου σύμφωνα με τις ορθές πρακτικές παρασκευής).
(β) χρήση ή χορήγηση του εμβολίου υπό συνθήκες πανδημίας.
Στο Τμήμα 15.2. της σύμβασης υπονοείται παρά τη λογοκρισία επιπλέον «Περιορισμός ευθύνης για αξιώσεις εκτός από αποζημίωση τρίτων», αναφορικά με τη συνολική ευθύνη της AstraZeneca και των θυγατρικών της σε σχέση με τις αξιώσεις που υπέβαλε η Επιτροπή ή τα συμμετέχοντα κράτη μέλη.
Και το κερασάκι στην τούρτα-Η παραίτηση της Ελλάδας από την επίκληση της νομολογίας του ΔΕΕ για τις ευθύνες των εταιρειών εμβολίου
Και το κερασάκι στην τούρτα αποτελεί η παραίτηση της Ελλάδας από την επίκληση της νομοθεσίας της ΕΕ και της νομολογίας του ΔΕΕ για τις ευθύνες των εταιρειών εμβολίου. Αυτό προκύπτει από το Τμήμα 15.3. της σύμβασης περί αποποίησης εγγυήσεων όπου αναφέρεται ότι τα μέρη άρα και η Ελλάδα αναγνωρίζουν ότι δεν βασίζονται σε καμιά ρύθμιση, δήλωση, εγγύηση, όρο, συνήθη πρακτική, πορεία διαπραγμάτευσης ή πρόβλεψη εκτός από τις εγγυήσεις που έχουν καθοριστεί στην παρούσα συμφωνία. Όλες οι δηλώσεις, παραστάσεις, εγγυήσεις, όροι, προϋποθέσεις και διατάξεις συμπεριλαμβανομένων, τυχόν όσων προκύπτουν έμμεσα από νόμους ή τη νομολογία αποκλείονται στον μέγιστο επιτρεπόμενο εκ του νόμου βαθμό.
Παράνομες οι ρήτρες του συμβολαίου της AstraZeneca
Όμως οι παραπάνω ρήτρες του συμβολαίου της AstraZeneca περί αποποίησης ευθύνης της εταιρείας ή άλλως οι ρήτρες αποκλεισμού ευθύνης της εταιρείας είναι άκυρες και παράνομες, καθώς οι συμβατικές προβλέψεις δεν μπορούν να ακυρώσουν ούτε την Οδηγία 85/374/ΕΟΚ του Συμβουλίου η οποία ρητά καθορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις της ευθύνης του παραγωγού εμβολίων όσο και την νομολογία του ΔΕΕ στην υπόθεση C-621/15 N. W όπου και καθορίστηκαν οι όροι και οι προϋποθέσεις της νομικής ευθύνης των εταιρειών-παραγωγών εμβολίων για την αποζημίωση όσων υφίστανται βλάβη στην υγεία τους και ζημία στην περιουσίας τους λόγω παρενεργειών των εμβολίων.
Επομένως τυχόν παθόντες λόγω του κορονοεμβολίου της AstraZeneca μπορούν ακόμη νομίμως να προσφύγουν ενώπιον των Ελληνικών δικαστηρίων και δυνάμει του ελληνικού δικαίου και του δικαίου της ΕΕ να ζητήσουν αποζημίωση από την AstraZeneca.
Άλλο ζήτημα είναι βέβαια το ποιες ρήτρες και ενστάσεις θα αξιοποιήσει η AstraZeneca κατά του Ελληνικού Δημοσίου τις οποίες ενδεχόμενα θα επικαλεστεί προσεπικαλώντας στην εν λόγω δίκη το Ελληνικό Δημόσιο βάσει του ως άνω συμβολαίου και ζητώντας τελικά το Ελληνικό Δημόσιο να υποχρεωθεί δικαστικά να αναλάβει σε τελική ανάλυση την αποζημίωση των παθόντων.
Στο προσκήνιο και ο Νόμος περί ευθύνης Υπουργών;
Βέβαια το πολιτικό και νομικό ζήτημα σε σχέση με την αναδοχή ευθύνης εκ μέρους του Ελληνικού Δημοσίου για κάθε ζημιά λόγω του κορονοεμβολίου της AstraZeneca καθώς και η συμβατικώς χορηγηθείσα ρήτρα αποκλεισμού ευθύνης της AstraZeneca αναμένεται να απασχολήσει τα πολιτικά και νομικά πράγματα της χώρας τα επόμενα χρόνια. Πολύ δε περισσότερο καθώς είναι προφανές ότι πέραν των άλλων ελλείψει ρητής νομοθετικής εξουσιοδότησης τόσο η συμβατικώς χορηγηθείσα ρήτρα αποκλεισμού ευθύνης της AstraZeneca όσο και η ανάληψη του κόστους μελλοντικής αποζημίωσης των παθόντων άνευ σχετικής προβλέψεως στον κρατικό προϋπολογισμό και ελλείψει επίσης νομοθετικής εξουσιοδότησης είναι παράνομες ενέργειες και εγείρουν πέραν των άλλων και ζητήματα περί ευθύνης υπουργών και ευθύνης των λοιπών αξιωματούχων που συναίνεσαν στις παραπάνω ρήτρες για την AstraZeneca έστω και δια παραλείψεως ήτοι δια της μη υποβολής αντιρρήσεων και της μη συνακόλουθης αξιοποίησης της ρήτρας διαφυγής (opting out clause) εντός πέντε ημερών όπως προβλέπει η σχετική Απόφαση της Κομισιόν (Commission Decision C(2020) 4192 final of 18 June 2020).
Επιπλέον το ίδιο ισχύει και για την παραίτηση εκ μέρους του Ελληνικού Δημοσίου της άσκησης αγωγών αποζημιώσεως κατά της AstraZeneca για τους παραπάνω λόγους καθώς και για την σχετική αποποίηση των παραπάνω νομικών εγγυήσεων μεταξύ των οποίων και της επίκλησης της νομολογίας του ΔΕΕ για την ευθύνη των εταιρειών για τα εμβόλια.
Απ΄ ό,τι φαίνεται η σημερινή κυβέρνηση είναι εξαιρετικά εκτεθειμένη ηθικά, πολιτικά και κυρίως νομικά για τις παραπάνω ενέργειες και παραλήψεις των μελών της ιδίως ενόψει των αγωγών και μηνύσεων που αναμένονται κατά των Υπουργών που χειρίστηκαν το θέμα συμπεριλαμβανομένης πιθανόν και της ενεργοποίησης του νόμου περί ευθύνης Υπουργών. Τουλάχιστον οι μνημονιακές κυβερνήσεις όταν παραιτήθηκαν της ασυλίας λόγω εθνικής κυριαρχίας για τα μνημόνια εισάγοντας το αγγλικό δίκαιο επιχείρησαν το 2010 έστω και με αμφιλεγόμενους τρόπους να διασφαλίσουν κάπως τα νότα τους φροντίζοντας να λάβουν νομοθετικές εξουσιοδοτήσεις από τη Βουλή έστω και προβληματικές. Το ίδιο ισχύει και για την ανάλογη ρήτρα που υπάρχει στη Σύμβαση Ελλάδας –EFSF που επίσης κυρώθηκε με νόμο το 2012.
Οψόμεθα καθώς τώρα μετά τις σημερινές μας αποκαλύψεις αναμένεται να ξυπνήσει από το λήθαργο (;) η αντιπολίτευση.
Πάμε άραγε για νέα Novartis;
