Δεν έχουμε κερδίσει τον πόλεμο με τον κορωνοϊό και αυτό φαίνεται στην αύξηση των κρουσμάτων λόγω της μετάλλαξης «Δέλτα» (η οποία αρχικά εμφανίσθηκε στην Ινδία). Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα έντονο στη Μεγάλη Βρετανία, σιγά σιγά όμως εμφανίζεται και στην υπόλοιπη Ευρώπη και φυσικά στην Ελλάδα.
Aρχές Ιουλίου, τα ημερήσια κρούσματα στη Μεγάλη Βρετανία αυξήθηκαν σε 27.000 ενώ, ένα μήνα νωρίτερα, ήταν μόνο 3.000. Και, όμως, η κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον ανακοίνωσε ότι από τις 19 Ιουλίου και μετά, όλα σχεδόν τα μέτρα κατά του κορωνοϊού θα καταργηθούν. Και τούτο, πάρα την έκρηξη κρουσμάτων.
Το σκεπτικό των κυβερνώντων είναι απλό: Η ταχεία διαδικασία εμβολιασμού (σημ.: μέχρι τις αρχές Ιουλίου περίπου το 64% των Βρετανών ενηλίκων είχε εμβολιασθεί πλήρως) δημιουργεί ένα τείχος ανοσίας ειδικά για τις ευάλωτες, σε ηλικία, ομάδες.
Κάτι που πρακτικά σημαίνει ότι ο συνδετικός κρίκος μεταξύ όσων προσβάλλονται από τον ιό και όσων εισέρχονται στα νοσοκομεία (ή, δυστυχώς, χάνουν τη ζωή τους από τον ιό) έχει εξασθενήσει. Πράγματι, τα στατιστικά στοιχεία στη Μεγάλη Βρετανία μας ενημερώνουν τα ακόλουθα: Οταν ξεκίνησαν οι εμβολιασμοί, στις αρχές Ιανουαρίου 2021, 10 κρούσματα από τον ιό μεταφράζονταν, 10 ημέρες αργότερα, σε 1 εισαγόμενο περιστατικό στα νοσοκομεία. Σήμερα, 40 με 50 κρούσματα ημερησίως μεταφράζονται, 10 ημέρες μετά, σε 1 εισαγόμενο περιστατικό στα νοσοκομεία. Επιπλέον, το ρίσκο των κρουσμάτων να οδηγήσει σε θάνατο έχει μειωθεί από 1 θάνατο ανά 60 κρούσματα, τον Ιανουάριο, σε 1 θάνατο ανά περίπου 1.000 κρούσματα σήμερα.
Και όμως, η κατάσταση δεν είναι τόσο «ρόδινη» όσο την παρουσιάζει η κυβέρνηση Τζόνσον. Ερευνα στο Ισραήλ συμπεραίνει ότι το εμβόλιο Pfizer είναι 64% αποτελεσματικό προκειμένου να αποφύγουν οι πλήρως εμβολιασμένοι τη μετάλλαξη «Δέλτα». Τα δε στατιστικά στοιχεία από τη Μεγάλη Βρετανία δείχνουν 66% αποτελεσματικότητα του εμβολίου Oxford/AstraZeneca κατά της μετάλλαξης «Δέλτα».
Τα στοιχεία αυτά έχουν ενδιαφέρον και για την Ελλάδα, όπου οι εμβολιασμοί προχωρούν με σχετικά αργούς ρυθμούς. Πράγματι, τα στοιχεία από το European Centre for Disease Prevention and Control μάς ενημερώνουν ότι, στα τέλη Ιουνίου 2021, 40,5% των ενηλίκων στην Ελλάδα είχαν εμβολια-σθεί πλήρως. Το ποσοστό στην Ελλάδα είναι υψηλότερο από τη διάμεσο στην Ευρωπαϊκή Ενωση (ήτοι 39%) αλλά μικρότερο σε σχέση με το 42,3% στη Γερμανία, το 48,1% στην Κύπρο και το πολύ υψηλότερο 72,5% στη Μάλτα. Επιπλέον, το 66% των 80 ετών και άνω έχει εμβολιασθεί πλήρως στη χώρα μας σε σύγκριση με το πολύ υψηλότερο 84% στην Κύπρο ή το 92% στη Μάλτα (στοιχεία για τη Γερμανία δεν παρέχονται!).
Σαφέστατα, τόσο η χώρα μας όσο και άλλες (συμπεριλαμβανόμενης και της Γερμανίας) θα πρέπει να πολλαπλασιάσουν την προσπάθεια να πείσουν τους απρόθυμους αλλά και αρνητές του εμβολίου, έτσι ώστε να αποφευχθεί νέα έκρηξη κρουσμάτων. Μια νέα έκρηξη, ελλείψει πλήρους εμβολιασμού, θα επιφέρει περαιτέρω κοινωνική και οικονομική αναστάτωση αναθεωρώντας, επί τα χείρω, τις εκτιμήσεις για ισχυρή ανάπτυξη τη διετία 2021-2022.
Η παραπάνω ανάλυση δείχνει κάπως αποθαρρυντική ως προς τις προοπτικές ταχείας απαλλαγής από τον ιό στην Ελλάδα και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Σε κάθε περίπτωση, και πέρα από τις όποιες προσπάθειες «πειθούς» των αρνητών εμβολίων, εξακολουθεί να υφίσταται ένα ισχυρό όπλο αντιμετώπισης των μεταλλάξεων του ιού. Πρόκειται για την υποχρεωτική χρήση της μάσκας σε εσωτερικούς χώρους, η οποία, σύμφωνα με διεθνείς επιστημονικές μελέτες, μειώνει την εβδομαδιαία εμφάνιση νέων κρουσμάτων μεταξύ 11 και 22 ποσοστιαίων μονάδων. Το ερώτημα, βέβαια, που τίθεται είναι κατά πόσον θέλουμε να χρησιμοποιούμε τις μάσκες για παρατεταμένο χρονικό διάστημα αντί του να εμβολιασθούμε πλήρως…
* Ο κ. Κώστας Μήλας είναι καθηγητής Χρηματοοικονομικών, University of Liverpool Management School.
