Γράφει η ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΔΟΥ
Τα τελευταία 100 χρόνια περίπου, υπήρξε μια σειρά από σημαντικές προκλήσεις για την υγεία. Το 1918 ήταν η Ισπανική γρίπη. Το 1949/1950 ήταν η Ιταλική γρίπη, έπειτα το 1960 η Γρίπη του Χονγκ Κονγκ, το 2003 ο SARS, το 2004 η γρίπη των πτηνών και το 2009 η γρίπη των χοίρων.
Η χρήση τους έχει βέβαια τεράστιο παρελθόν στην Ασία. Αυτό συμβαίνει επειδή οι Ασιάτες, ειδικά στην Ιαπωνία, την Κίνα και την Ταϊβάν, έχουν φορέσει μάσκες για πολλούς περιβαλλοντικούς λόγους, και όχι για λόγους υγείας, τουλάχιστον από τη δεκαετία του 1950.
Οι Ιάπωνες φορούν μάσκες όταν αισθάνονται άρρωστοι από ευγένεια και προφύλαξη για τους τρίτους στο περιβάλλον τους. Οι γυναίκες μάλιστα στην Ιαπωνία φορούν μάσκα όταν για παράδειγμα, δεν φορούν μακιγιάζ!
Οι φιλιππινέζοι μοτοσικλετιστές φορούν μάσκες για να μην εισπνέoυν καυσαέρια στο δρόμο. Στην Ταϊβάν, οι πολίτες λένε ότι οι μάσκες διατηρούν τα πρόσωπά τους ζεστά το χειμώνα και προσφέρουν μια αίσθηση προστασίας από την ατμοσφαιρική ρύπανση, συμπεριλαμβανομένων και των μικροβίων της πόλης.
Οι μάσκες έχουν γίνει τόσο δημοφιλείς που ορισμένοι κατασκευαστές τις κυκλοφορούν αποκλειστικά για αξεσουάρ, χωρίς προστατευτική λειτουργία.
“Στην Ασία είναι συνηθισμένο να φορούν μάσκα επειδή είναι ήδη ριζωμένο στον πολιτισμό τους”, δήλωσε ο Μπράντλεϊ Σάτον, ένας Αμερικανός που κάποτε ζούσε στην Ιαπωνία. Ο Σάτον που συνεργάζεται με την Amazon ανέφερε πως, όπως είναι λογικό, οι παραγγελίες μάσκας μέσω ηλεκτρονικού εμπορίου αυξάνονται μέρα με τη μέρα.
Οι μάσκες έγιναν μέρος της ζωής όλων στις περισσότερες περιοχές της Ασίας μετά το θανατηφόρο σοβαρό ξέσπασμα του SARS που ξεκίνησε στην Κίνα το 2002 πριν εξαπλωθεί στη Σιγκαπούρη και την Ταϊβάν τον επόμενο χρόνο. Σήμερα οι κατασκευαστές στην Ανατολική Ασία φτιάχνουν 10 έως 20 εκατομμύρια μάσκες το μήνα.
Επίσης τη δεκαετία του 70, η Ιαπωνία φύτεψε πάρα πολλά δέντρα γύρω από τις πόλεις, κάτι που… αύξησε τις αλλεργίες του κόσμου κι έτσι πολλοί άρχισαν να φορούν μάσκα συγκεκριμένες εποχές.
Στη δεκαετία του 1990 η ιαπωνική κυβέρνηση άρχισε να δίνει έμφαση στην ατομική ευθύνη για υγιεινό τρόπο ζωής. Το 2000 ξεκίνησε κι άλλη καμπάνια με όνομα “Υγιής Ιαπωνία 21” και ο νόμος για την προαγωγή της υγείας του 2002 ανέφερε ότι “η παρακολούθηση της υγείας και η προώθηση της σωστής συμπεριφοράς είναι καθήκον κάθε πολίτη”. Τη στιγμή της επιδημίας της γρίπης των χοίρων του 2009, οι αφίσες της εκστρατείας έλεγαν: “Η εξάπλωση της γρίπης πρέπει να αποφευχθεί από κάθε άτομο!”.
Στην Ταϊβάν μέχρι την εποχή του SARS, η μάσκα δεν ήταν διαδεδομένη. Μάλιστα στιγμάτιζε και όποιον τη φορούσε. Ομως οι Ιάπωνες τη φορούν από το 1950 σαν πρώτη ασπίδα προστασίας από τη ρύπανση. Εκτός αυτού αν κάποιος νιώθει αδιάθετος, και έχει βήχα ή συνάχι, πάλι φορά τη μάσκα, για να μη κολλήσει τους άλλους γύρω του, ακόμη κι αν είναι μια συνηθισμένη γρίπη.
Τον Μάιο του 2009, τα πρώτα κρούσματα γρίπης των χοίρων στην Ιαπωνία επιβεβαιώθηκαν στην πόλη του Κόμπε, όπου μολύνθηκαν 3 παιδιά. Την ίδια στιγμή, ένας μεγάλος παραγωγός μάσκας προσώπου, η Unicharm, είχε ξεκινήσει μια σειρά διαφημιστικών εκστρατειών γύρω από την “προώθηση της φροντίδας και της ατομικής ευθύνης”. Δύο αφίσες ειδικότερα επέκτειναν τη σχέση της μάσκας με την οικογένεια και την οικονομία. Με λίγα λόγια, ένας καλός Ιάπωνας εργαζόμενος και μέλος της οικογένειας φοράει μάσκα – για να προστατεύσει τους δικούς του αλλά και για να μη ζημιώσει την οικονομία και την αγορά…
