Παράδοξο αλλά η Black Friday, που σήμερα έχει συνδεθεί παγκοσμίως με τεράστιες εκπτωτικές ευκαιρίες σε προϊόντα, στην πραγματικότητα έχει ξεκινήσει από δυο οικονομικά κραχ στην Αμερικανική ιστορία.
Δύο χρηματοδότες της Wall Street, ο Jim Fisk και ο Jay Gould, αγόρασαν μια σημαντική ποσότητα αμερικανικού χρυσού με την ελπίδα ότι η τιμή του θα εκτιναχθεί στα ύψη κάτι που θα τους έκανε σε ένα βράδυ εκατομμυριούχους.
Το ημερολόγιο έλεγε Παρασκευή 24 Σεπτεμβρίου 1869, και έμεινε στην ιστορία ως η «Μαύρη Παρασκευή», καθώς η αμερικανική αγορά χρυσού κατέρρευσε σε ένα βράδυ και οι ενέργειες των Fisk και Gould οδήγησαν τους βαρόνους της Wall Street σε πτώχευση.
Στο κραχ της Wall Street του 1929, όταν το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης έχασε 6,3% της αξίας του σε μια μέρα, το ημερολόγιο έδειχνε και πάλι Παρασκευή και ήταν μια ακόμη Black Friday.
Γιατί όμως να θέλει κανείς να δώσει το όνομά μιας οικονομική κατάρρευσης σε μια μέρα με πολλά κέρδη;
Μια εξήγηση που έχει δοθεί είναι, ότι πήρε το όνομα της επειδή, στις αρχές του 1900 τα καταστήματα στις ΗΠΑ κατέγραφαν τα λογιστικά τους στοιχεία με το χέρι, σημειώνοντας τα κέρδη τους με μαύρο χρώμα και τις ζημίες με κόκκινο.
Ενώ μια δεύτερη, θέλει το πολυκατάστημα Macy’s στη Νέα Υόρκη να ξεκινά το 1924 τη διάσημη παρέλαση της Ημέρας των Ευχαριστιών, η οποία ενθάρρυνε τα ψώνια στην πόλη για τις επόμενες ημέρες του Νοεμβρίου.
ΗΠΑ και Βρετανία οι πρωταγωνιστές
Από τότε μέχρι σήμερα, οι Αμερικανοί είναι οι μεγαλύτεροι καταναλωτές την Black Friday, με τους Βρετανούς να ακολουθούν, αν και η συνήθεια εξαπλώθηκε σχεδόν σε όλο τον κόσμο, με τις διαδικτυακές αγορές να έχουν κερδίσει το μεγάλο στοίχημα τα χρόνια της πανδημίας.
Σύμφωνα με έκθεση της Adobe Analytics, οι Αμερικανοί καταναλωτές ξόδεψαν τη Μαύρη Παρασκευή του 2020 περίπου 9,03 δισεκατομμύρια δολάρια μόνο σε αγορές στο διαδίκτυο σπάζοντας κάθε ρεκόρ.
Την Black Friday του 2019, η Barclaycard κατέγραψε ρεκόρ διαδικτυακών αγορών με 1.184 συναλλαγές ανά δευτερόλεπτο μεταξύ 13:00 και 14:00, αύξηση κατά περίπου 9% από το 2019.
Πέρυσι, η Black Friday, σε πολλά κράτη συνέπεσε με το τέλος της δεύτερης καραντίνας πράγμα που σημαίνει ότι τα καταστήματα των κεντρικών οδών δεν μπόρεσαν να ανοίξουν με αποτέλεσμα οι καταναλωτές να σαρώσουν τους ιστότοπους για τις καλύτερες προσφορές.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2019, η Black Friday σημείωσε αύξηση των φυσικών αγοραστών σε κεντρικούς δρόμους και εμπορικά κέντρα. Σύμφωνα με το Springboard, οι επισκέψεις σε καταστήματα το 2019 αυξήθηκαν κατά 3,3% σε σύγκριση με το 2018.
Μετά τις ΗΠΑ και τη Βρετανία μεγάλες πωλήσεις την Black Friday καταγράφονται σε χώρες όπως η Βραζιλία, η Ινδία, η Γαλλία, η Νορβηγία και η Γερμανία, με την Ελλάδα, το Βέλγιο, τη Σλοβακία και την Αυστρία να καταγράφουν το 2020 τη μεγαλύτερη αύξηση σε σχέση με άλλες χρονιές στην Ευρώπη με το Πακιστάν να σπάει όλα τα ρεκόρ παγκοσμίως.
Συγκεκριμένα στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 91% οι αγορές συνολικά με τους χρήστες (ένας χρήστης πολλές αγορές) να έχουν κάνει 2.600% περισσότερες αγορές απ’ ό, τι συνήθως.
Στο Βέλγιο η αύξηση ήταν κατά 76%, στη Σλοβακία κατά 73% και στην Αυστρία 70% ενώ σε καμιά άλλη χώρα δεν υπήρχε τόσο μεγάλο ενδιαφέρον για τις Black Friday προσφορές όσο στο Πακιστάν, όπου η δραστηριότητα των διαδικτυακών αγορών ήταν 11.525% υψηλότερη από κάθε άλλη μέρα του έτους.
Στο Μεξικό, αποκαλούν την Black Friday «El Buen Fin», που σημαίνει «το καλό τέλος», ενώ στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τα καταστήματα μειώνουν τις τιμές τους σε αυτό που αποκαλούν «Λευκή Παρασκευή».
Στην Κίνα, η Black Friday λέγεται «Ημέρα των Singles» και είναι στις 11 Νοεμβρίου. Ξεκίνησε το2009, όταν η Alibaba εντόπισε μια εμπορική ευκαιρία και κυκλοφόρησε τις προσφορές «Double 11».
Είναι η Cyber Monday διάδοχος της Black Friday
Κι ενώ στην Ελλάδα έχουμε εξοικειωθεί τα τελευταία χρόνια με την αγοραστική μανία της Black Friday σε πιο ανεπτυγμένες αγοραστικά χώρες, ο μεγαλύτερος τζίρος καταγράφεται στην Cyber Monday.
Σύμφωνα με την Adobe Analytics οι περισσότερες διαδικτυακές αγορές έγιναν την Cyber Monday στις ΗΠΑ πέρυσι από ό,τι την Black Friday, με τους καταναλωτές να ξοδεύουν 10,84 δισεκατομμύρια δολάρια. Τα περισότερα χρηματικά ποσά δόθηκαν για αγορές ρούχων, παπουτσιών, ηλεκτρονικών ειδών, οικιακών συσκευών και καλλυντικών.
Ποιές χώρες ξοδεύουν περισσότερα
Τα αποτελέσματα των ερευνών έδειξαν ότι το μεγαλύτερο χρηματικό ποσό, κατά τη διάρκεια του Black Friday, είναι πρόθυμοι να ξοδέψουν οι κάτοικοι της Βόρειας Αμερικής και της Ευρώπης, ενώ παράλληλα, αγορές σχετικά μικρών ποσών προγραμματίζονται σταδιακά από κατοίκους των Ασιατικών χωρών, όπως το Πακιστάν, η Μαλαισία ή οι Φιλιππίνες.
Στην Ελλάδα οι λάτρεις των προσφορών ετοιμάζονται να ξοδέψουν κατά μέσο όρο 206 € (240 $) κατά τη διάρκεια του Black Friday. Παρόμοιο αποτέλεσμα φαίνεται να έχει και η Γερμανία με μόλις κατά 5 € υψηλότερο μέσο όρο εξόδων. Οι Έλληνες θα ξοδέψουν λιγότερα από τους Αμερικανούς (515 $), αλλά περισσότερα από τους Ιταλούς και τους Τούρκους (216 $ και 97$ αντίστοιχα).
Η Black Friday σε αριθμούς: Τι «σαρώνουν» ήδη οι καταναλωτές
