Η μείωση του συνολικού αριθμού των ημερών με βροχόπτωση μέσα στο έτος στο βόρειο ημισφαίριο -όπου ανήκει και η Ελλάδα- θα συμβάλει στο να έρχεται η άνοιξη στα φυτά νωρίτερα κατά μία έως δύο μέρες ανά δεκαετία έως το 2100, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική έρευνα.
Οι επιστήμονες γνώριζαν ήδη ότι η άνοδος των θερμοκρασιών, λόγω της κλιματικής αλλαγής, έχει οδηγήσει να βγαίνουν τα πρώτα φύλλα νωρίτερα πια από ό,τι στις προηγούμενες δεκαετίες. Η νέα μελέτη δείχνει ότι οι λιγότερες βροχερές μέρες παίζουν τον δεύτερο σημαντικότερο ρόλο σε αυτή την ολοένα πιο πρώιμη άνοιξη.
Οι ερευνητές από τις ΗΠΑ, τη Γαλλία και την Ισπανία, με επικεφαλής τον καθηγητή γεωγραφίας Ντεσένγκ Λίου του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Οχάιο, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό για θέματα κλιματικής αλλαγής «Nature Climate Change», ανέλυσαν στοιχεία από τις ΗΠΑ, την Ευρώπη και την Κίνα για τις περιοχές βόρεια του γεωγραφικού πλάτους των 30 μοιρών. Μεταξύ άλλων, έγινε χρήση δορυφορικών εικόνων της περιόδου 1982-2018 που αποκαλύπτουν πότε αρχίζει να πρασινίζει η βλάστηση. Στη συνέχεια έγινε συσχέτιση με το πόσες μέρες με βροχή υπήρχαν κάθε μήνα διαχρονικά.
Η μείωση των βροχερών ημερών
Η ανάλυση έδειξε ότι όσο μειώνονται οι βροχερές μέρες στο βόρειο ημισφαίριο με το πέρασμα των ετών, τόσο πιο πρώιμα φθάνει η άνοιξη. Η μοναδική εξαίρεση είναι τα λιβάδια και οι βοσκότοποι στις ημιάνυδρες περιοχές, όπου οι λιγότερες μέρες με βροχή καθυστερούν ελαφρά την άνοιξη.
«Οι επιστήμονες κυρίως έχουν εστιάσει στο πώς η θερμοκρασία επηρεάζει το πότε θα εμφανιστούν τα πρώτα φύλλα και, αν ασχοληθούν καθόλου με τις βροχοπτώσεις, νοιάζονται μόνο για τη συνολική ποσότητά τους. Όμως δεν είναι η συνολική ποσότητα του υετού αυτό που μετράει περισσότερο, αλλά το πόσο συχνά βρέχει», δήλωσε ο Λίου.
«Θα πρέπει να περιμένουμε μια ακόμη πιο πρώιμη άνοιξη στο μέλλον σε σύγκριση με το τι μας λένε τα τωρινά μοντέλα», δήλωσε ο γεωγράφος Τζιάν Γουάνγκ. Ενώ τα υπάρχοντα μοντέλα εκτιμούν ότι η άνοιξη για τα φυτά θα φθάνει περίπου πέντε έως δέκα μέρες νωρίτερα στο βόρειο ημισφαίριο έως το τέλος του αιώνα μας, όταν στα μοντέλα ληφθεί υπόψη η μείωση των βροχερών ημερών, τότε το νέο μοντέλο των ερευνητών προβλέπει μια πιο αισθητή επίπτωση, με την άνοιξη να φθάνει μία έως δύο μέρες νωρίτερα ανά δεκαετία έως το 2100.
«Πρέπει να προετοιμαστούμε για ένα μέλλον όπου η άνοιξη θα φθάνει νωρίτερα από ό,τι περιμέναμε», δήλωσε ο Λίου.
Γιατί όμως οι λιγότερες βροχερές μέρες φέρνουν πιο νωρίς την άνοιξη; Υπάρχουν δύο κύριοι λόγοι, σύμφωνα με τους ερευνητές: Ο ένας είναι ότι οι βροχερές μέρες είναι επίσης συννεφιασμένες, με αποτέλεσμα όταν αυτές λιγοστεύουν διαχρονικά, τα δέντρα και τα άλλα φυτά να δέχονται περισσότερη ηλιακή ακτινοβολία νωρίτερα μέσα στο έτος, πράγμα που διευκολύνει την πρώιμη ανάπτυξη των φύλλων τους.
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι οι λιγότερες βροχερές και συννεφιασμένες μέρες σημαίνουν ότι αυξάνονται οι μέσες θερμοκρασίες στη διάρκεια της μέρας, άρα περισσότερο φως του ήλιου φθάνει στην ατμόσφαιρα και στο έδαφος, ενώ αντίθετα οι θερμοκρασίες της νύχτας πέφτουν πιο γρήγορα χωρίς την ύπαρξη νεφών για να παγιδεύσουν τη θερμότητα. Όταν αυτός ο συνδυασμός συμβαίνει νωρίτερα μέσα στο έτος, έχει ως αποτέλεσμα να «μπερδεύει» τα φυτά που νομίζουν ότι έφθασε η άνοιξη και έτσι πετάνε φύλλα ολοένα πιο νωρίς.
Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση: https://www.nature.com/articles/s41558-022-01285-w