«Eκανα μια σοβαρή καμπάνια. Βρέθηκα εδώ και περισσότερους από έξι μήνες στο πεδίο μιλώντας για όλα τα θέματα που απασχολούν τους Γάλλους…», έλεγε σε πρόσφατη συνέντευξή της η Μαρίν Λεπέν μιλώντας για μια στρατηγική που έχει φέρει το ακροδεξιό κόμμα της, Εθνικός Συναγερμός, σε απόσταση αναπνοής από τον Εμανουέλ Μακρόν στις προεδρικές της Κυριακής.
Η απόσταση ανάμεσά τους μειώθηκε από 16 μονάδες υπέρ του Μακρόν στις αρχές Μαρτίου σε 5 μονάδες (21,5% έναντι 26,5%), σύμφωνα με δημοσκόπηση για λογαριασμό της Le Monde στις 6 Απριλίου. Την ίδια ημέρα, δημοσκόπηση της Harris Interactive έδινε τρεισήμισι μονάδες διαφορά από τον Μακρόν στον πρώτο γύρο (23% έναντι 26,5%) και μόλις τρεις στον δεύτερο, με 51,5% για τον Μακρόν και 48,5% για τη Λεπέν, μια διαφορά πολύ μικρότερη από εκείνη του 2017, όταν ο Μακρόν επικράτησε με 66,1%.
Η μακρά πορεία της «επανεφεύρεσής» της
Η Λεπέν επιχείρησε -και σε μεγάλο βαθμό πέτυχε- να «ξεπλύνει την εικόνα» της, αφήνοντας εκτός προσκηνίου τις πιο αμφιλεγόμενες θέσεις της και εστιάζοντας την καμπάνια της στη φτωχοποίηση των Γάλλων με την ακρίβεια και τη μείωση της αγοραστικής δύναμης, ένα μήνυμα που συγκινεί εκατομμύρια πολίτες που δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα. Υπόσχεται μειώσεις στις τιμές ηλεκτρισμού και αερίου, φορολόγηση της πρόσληψης ξένων εργαζόμενων για να ευνοήσει την «εθνική απασχόληση», διατήρηση της εβδομάδας των 35 ωρών εργασίας, ενώ τάσσεται κατά της αύξησης της ηλικίας συνταξιοδότησης στα 65 έτη, όπως προτείνει ο Μακρόν.
Χαμογελά περισσότερο, λέει η Monde, εμφανίζεται ως η υποψήφια της κοινωνικής ειρήνης και της εθνικής ενότητας, ως μια σύγχρονη γυναίκα, μόνη μητέρα τριών παιδιών, κάνει ακόμη και προσωπικές εκμυστηρεύσεις ή μιλά για την αγάπη της για τις γάτες της Βεγγάλης. «Η σιδερένια πυγμή δεν έχει εγκαταλειφθεί, απλά εκείνη επανεφευρίσκει τον εαυτό της».
Από το 2011 που ανέλαβε την προεδρία του Εθνικού Μετώπου διαδεχόμενη τον πατέρα της και πατριάρχη της γαλλικής Ακροδεξιάς, Ζαν-Μαρί Λεπέν, πάσχισε να «αποδαιμονοποιήσει» τη φυσιογνωμία του ως ενός ρατσιστικού, αντισημιτικού κόμματος, νοσταλγικού της αποικιακής Γαλλίας. Για να το πετύχει δεν δίστασε το 2015 να τον διαγράψει από το κόμμα που ο ίδιος ίδρυσε το 1972, επισφραγίζοντας τη ρήξη το 2018 με τη μετονομασία του σε Εθνικό Συναγερμό.
Τώρα δεν ζητά την έξοδο της Γαλλίας από την Ε.Ε. και το ευρώ. Με τον πόλεμο στην Ουκρανία πλέον δεν εκφράζει τον θαυμασμό της για τον Πούτιν ούτε μιλά για τα ρωσικά και τσεχικά δάνεια που πήρε για το σχεδόν χρεοκοπημένο κόμμα της. Οπως σιωπά για τα σκάνδαλα: την έρευνα εναντίον της από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης για κατάχρηση κονδυλίων που διοχέτευε στο κόμμα της όσο ήταν ευρωβουλεύτρια ή την άρση της ασυλίας της από το Ευρωκοινοβούλιο το 2013 για να διωχθεί από τις γαλλικές Αρχές για ρατσιστικές δηλώσεις εναντίον των μουσουλμάνων το 2010.
«Εμφανίζεται ως συμπαθής, θέλοντας να αναισθητοποιήσει τα ανακλαστικά της κοινωνίας απέναντι στην Ακροδεξιά», σχολιάζει ο Ραφαέλ Λορκά, συγγραφέας του βιβλίου «Η Νέα Μάσκα της Ακρας Δεξιάς». Και το έχει καταφέρει σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις: μόνο ένας στους δύο ψηφοφόρους θεωρεί «ανησυχητική» την πολιτική της παρουσία και ένα 46% εκτιμά πως «κατανοεί καλά τα προβλήματα των πολιτών» (έναντι 27% για τον Μακρόν).
Πίσω από τις μάσκες
Γεννημένη το 1968, η νεότερη κόρη της δυναστείας των Λεπέν, νομικός που στρατεύτηκε από τα 18 της στο Εθνικό Μέτωπο, μετείχε για πρώτη φορά σε (δημοτικές) εκλογές το 1998 κι ήταν ευρωβουλεύτρια από το 2004 ώς το 2017, όταν εξελέγη στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση, με τη σταδιακή «μεταμόρφωσή» της κέρδισε καρπούς.
Στην πρώτη της προεδρική υποψηφιότητα το 2012 ήρθε τρίτη με 17,9%. Στις ευρωεκλογές του 2014 η λίστα της ήρθε πρώτη με 24,8%. Στις προεδρικές του 2017 πήρε 21,3% χάνοντας στον δεύτερο γύρο από τον Μακρόν. Στις δε ευρωεκλογές του 2019 το κόμμα της ήρθε και πάλι πρώτο με 24,2%.
Αλλά πίσω από την ευφυή στρατηγική της μετριοπαθούς στροφής, παραμένει ο σκληρός πυρήνας των πολιτικών της. Υπόσχεται δημοψήφισμα για το μεταναστευτικό και συνταγματική μεταρρύθμιση που να κατοχυρώνει τη «Γαλλία για τους Γάλλους», τον περιορισμό των κοινωνικών προγραμμάτων μόνο για αυτούς, το τέλος της πολιτικής της επανένωσης των οικογενειών, την απαγόρευση της μαντίλας από κάθε δημόσιο χώρο.
«Το πρόγραμμά της ελάχιστα διαφέρει από του Εθνικού Μετώπου σε θέματα όπως η μετανάστευση και η εθνική ταυτότητα», έλεγε στο AFP η Σεσίλ Αλντουί του αμερικανικού Πανεπιστημίου του Στάνφορντ. «Εκείνο το οποίο έχει αλλάξει είναι η γλώσσα που χρησιμοποιεί για να δικαιολογήσει αυτές τις θέσεις: το κάνει στο όνομα της κοσμικότητας και των δημοκρατικών αξιών, ακόμη και του φεμινισμού».
Παρότι καμία δημοσκόπηση δεν προβλέπει νίκη της «είναι αυταπάτη πως οι εκλογές έχουν κερδηθεί από τον Μακρόν» έλεγε στους ΝΥΤ ο Νικολά Τενζέρ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Sciences Po. Ανεξάρτητα από το αν η Μαρίν Λεπέν χάσει και στην τρίτη προεδρική της απόπειρα, «ή κι αν θα αποχωρήσει για να ασχοληθεί με τις γάτες της, το μεγαλύτερο επίτευγμά της είναι πως έγινε πρότυπο για τα ακροδεξιά κόμματα της Ευρώπης».
Γιατί την επιλέξαμε
Διότι για ακόμα μια φορά απειλεί να καταλάβει εξ εφόδου το Μέγαρο των Ηλυσίων…