Στο στόχαστρο των ΜΜΕ ο υπουργός Οικονομικών της Βρετανίας Ρίσι Σούνακ ο οποίος ήταν το φαβορί για να διαδεχτεί στην πρωθυπουργία τον Μπόρις Τζόνσον – Πέρασε σήμερα στην αντεπίθεση για τη δισεκατομμυριούχο σύζυγό του Αξάτα Μούρτι
Η πτώση ήταν απότομη για τον φιλόδοξο πρώην τραπεζίτη, το ανερχόμενο αστέρι των Συντηρητικών, που για κάποια περίοδο εμφανιζόταν ως το φαβορί για να διαδεχτεί στην πρωθυπουργία τον Μπόρις Τζόνσον. Εν μέσω της οικονομικής κρίσης, με τις τιμές να εκτοξεύονται, τα νοικοκυριά να χάνουν την αγοραστική τους δύναμη και λίγες ημέρες αφότου ο ίδιος ανακοίνωσε αύξηση των φόρων, δέχεται δριμύτατη κριτική αφού αποκαλύφθηκε ότι η σύζυγός του γλιτώνει εκατομμύρια σε φόρους.
Ενώ η αντιπολίτευση σχολίαζε ήδη τον Σούνακ για τον πολυτελή τρόπο διαβίωσής του, η εφημερίδα The Independent αποκάλυψε αυτήν την εβδομάδα το προνομιακό φορολογικό καθεστώς που απολαμβάνει η σύζυγός του, η Αξάτα Μούρτι, κόρη του Ινδού δισεκατομμυριούχου Ναραγιάνα Μούρτι, συνιδρυτή της εταιρείας τεχνολογίας Infosys.
«Το να σπιλώνουν τη σύζυγό μου για να με πλήξουν είναι αποκρουστικό» είπε ο Σούνακ σε συνέντευξη που δημοσιεύεται σήμερα στην ταμπλόιντ The Sun. Πρόσθεσε μάλιστα ότι η σύζυγός του «πληρώνει φόρους στη Βρετανία για κάθε δεκάρα που κερδίζει» σε αυτή τη χώρα και έκανε λόγο για «εκστρατεία σπίλωσης» από την αντιπολίτευση.
Ο Μπόρις Τζόνσον πάντως, όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφους σήμερα είπε ότι ο Σούνακ κάνει «εξαιρετική δουλειά» και επανέλαβε ότι «δεν πιστεύει ότι οι οικογένειες των ανθρώπων θα πρέπει να σέρνονται σ’ αυτά τα πράγματα».
Η διαμάχη για το φορολογικό καθεστώς της Μούρτι σημειώνεται σε μια περίοδο που οι Βρετανοί βρίσκονται αντιμέτωποι με το σοβαρότερο πλήγμα που έχει δεχτεί ο τρόπος διαβίωσής τους από τη δεκαετία του 1950 τουλάχιστον και μετά την αύξηση των φόρων για να στηριχθεί η ανάκαμψη μετά την πανδημία της Covid-19.
Η Μούρτι, στην οποία ανήκει περίπου το 0,93% της Infosys, ζει με τον σύζυγό της στην Ντάουνινγκ Στριτ αλλά επέλεξε να έχει καθεστώς «μη μόνιμου κατοίκου» στη Βρετανία, κάτι που σημαίνει ότι δεν καταβάλλει φόρους για τα κέρδη της από τις δραστηριότητές της στο εξωτερικό. Μιλώντας στη Sun, ο Σούνακ την υπερασπίστηκε, λέγοντας ότι η σύζυγός του αγαπάει την πατρίδα της και δεν θα έπρεπε να υποχρεωθεί να διακόψει τους δεσμούς της με την Ινδία επειδή τον παντρεύτηκε. Σκοπεύει, όπως είπε, κάποια στιγμή να επιστρέψει στην Ινδία για να φροντίσει τους γονείς της.
«Για κάθε δεκάρα που κερδίζει στο Ηνωμένο Βασίλειο πληρώνει φόρους. Και για κάθε δεκάρα που κερδίζει διεθνώς, για παράδειγμα στην Ινδία, θα πληρώσει τους φόρους. Αλλά σε τελική ανάλυση, η σύζυγός μου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Ινδία», επέμεινε.
«Ήλπιζα ότι οι πιο αμερόληπτοι θα καταλάβαιναν – αν και αντιλαμβάνομαι ότι πρόκειται για μια μπερδεμένη κατάσταση επειδή κατάγεται από άλλη χώρα», υποστήριξε.
Στελέχη της αντιπολίτευσης πάντως είπαν ότι είναι σοβαρά τα ερωτήματα που θα πρέπει να απαντήσει ο υπουργός αναφορικά με το φορολογικό καθεστώς της Μούρτι. Ακόμη και υποστηρικτές του Συντηρητικού κόμματος σχολίασαν ότι οι αποκαλύψεις είναι επιζήμιες για τον Σούνακ. «Ο Φ.Σκοτ Φιτζέραλντ έγραψε κάποτε ότι οι πλούσιοι «είναι πολύ διαφορετικοί από εσένα κι εμένα», γράφει χαρακτηριστικά ο συντάκτης του συντηρητικού, ισχυρού σε επιρροή μπλογκ ConservativeHome. «Μήπως ο Σούνακ έγινε τόσο διαφορετικός που δεν αντιλαμβάνεται τη ζοφερή αλήθεια της παρούσας κατάστασής του;» διερωτήθηκε.
Η εφημερίδα The Telegraph έγραψε ότι η Μούρτι είναι πλουσιότερη από τη βασίλισσα Ελισάβετ ενώ στο κύριό άρθρο τους οι Times σημειώνουν ότι οι πιθανότητες του Σούνακ να διαδεχτεί τον Τζόνσον μοιάζουν πλέον να έχουν εξανεμιστεί.
Η εκπρόσωπος της Μούρτι επιβεβαίωσε την Τετάρτη –την ημέρα που αυξήθηκαν οι εισφορές για τους εργαζόμενους και τους εργοδότες στη Βρετανία– ότι η σύζυγος του υπουργού θεωρείται «μη μόνιμη κάτοικος» του Ηνωμένου Βασιλείου, για φορολογικούς λόγους.
Στη Βρετανία τέτοιο καθεστώς εξαίρεσης από την καταβολή φόρων έχουν περισσότεροι από 75.000 άνθρωποι, κυρίως αλλοδαποί. Το καθεστώς «μη μόνιμου κατοίκου» έχει μπει στο στόχαστρο όσων ζητούν τη μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος, καθώς ωφελεί κατά κύριο λόγο τους πολύ πλούσιους.
Η αντιπολίτευση δέχεται ότι αυτό που έκανε η Μούρτι είναι νόμιμο, όμως διερωτάται αν ήταν και σωστό, δεδομένου ότι ο σύζυγός της αύξησε τους φόρους για τους Βρετανούς πολίτες.
Ο υπουργός υποστηρίζει ότι οι αντίπαλοί του χρησιμοποιούν τον πλούτο της συζύγου και του πεθερού του για να επιτεθούν στον ίδιο και ότι είναι λάθος να στοχοθετούνται συγγενείς που δεν είναι εκλεγμένοι πολιτικοί.
Η Μούρτι, 42 ετών, εκτιμάται ότι έχει μετοχές στην Infosys αξίας περίπου 1 δισεκ. δολαρίων. Γνωρίστηκε με τον Ρίσι Σούνακ όταν σπούδαζαν και οι δύο στο Στάνφορντ και παντρεύτηκαν το 2009. Έχουν από κοινού τουλάχιστον τέσσερα ακίνητα, μεταξύ των οποίων ένα σπίτι στο Λονδίνο αξίας 7 εκατομμυρίων λιρών και ένα διαμέρισμα στη Σάντα Μόνικα, στην Καλιφόρνια. Η Αξάτα Μούρτι είναι επίσης διευθύντρια της επενδυτικής εταιρείας Catamaran Ventures, την οποία ίδρυσε μαζί με τον σύζυγό της το 2013 ενώ το 2010 λάνσαρε τη δική της μάρκα μόδας, την Akshata Designs.