Γράφει ο Σπύρος Κοντέσης
Βρετανός πολυεκατομμυριούχος -με περιουσία 130 εκατομμυρίων λιρών- ετοιμάζεται να κληροδοτήσει ολόκληρη την περιουσία του σε φιλανθρωπικούς σκοπούς, δηλώνοντας πως τα παιδιά του θα πρέπει να φροντίσουν μόνα τον εαυτό τους, όταν εκείνος φύγει από τη ζωή.
«Ήμουν τυχερός στα επαγγελματικά και έβγαλα πολλά χρήματα»
Ο Χάμις Όγκστον, γιος ενός οδοντιάτρου, έφυγε από το Ηνωμένο Βασίλειο σε ηλικία 18 ετών με 50 λίρες στην τσέπη, που του έδωσε ο πατέρας του. Εντάχθηκε στο Γερμανικό Εμπορικό Ναυτικό κι αφού ταξίδεψε στον κόσμο επέστρεψε στη Βρετανία και αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ το 1970 με πτυχίο στις Επιστήμες Διοίκησης. Αυτό που ακολούθησε ήταν ένα απίστευτο ταξίδι επαγγελματικής επιτυχίας. Απέκτησε τεράστια περιουσία ξεκινώντας με την ίδρυση της πρώτης εταιρείας στην Ευρώπη επιβράβευσης πελατών λιανικής με κάρτα. Το 1980 ο Όγκστον ίδρυσε την Card Protection Plan Ltd., η οποία μετεξελίχθηκε με επιτυχία σε Όμιλο υπό την επωνυμία CPP. Πέρασαν 21 ολόκληρα χρόνια πριν η εταιρεία του καταβάλει το πρώτο της μέρισμα. Η CPP σήμερα δραστηριοποιείται σε 16 χώρες με περισσότερους από 11,2 εκατομμύρια πελάτες, 200 επιχειρηματικούς εταίρους παγκοσμίως και 2.220 υπαλλήλους.
Η επιχειρηματική ιδιοφυΐα του τον οδήγησε στην απόκτηση των δικαιωμάτων μάρκετινγκ στο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου του 1980 ενώ έγινε συνιδρυτής στο τουριστικό αξιοθέατο του Μουσείου Ρεκόρ Γκίνες στο Τροκαντερό του Λονδίνου. Δημιούργησε επίσης μια εξειδικευμένη εταιρεία παροχής υπηρεσιών φιλοξενίας, ταξιδιών και εκδηλώσεων που περιλαμβάνει αθλητικά και πολιτιστικά δρώμενα, όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες.
Ο κ. Όγκστον διαμένει στο Κένσινγκτον του Λονδίνου, δυο βήματα από το παλάτι του Μπάκινγχαμ και δίπλα στο σπίτι όπου έζησε και πέθανε ο σερ Γουίνστον Τσώρτσιλ, έχει εννέα αυτοκίνητα και μια επιβλητική εξοχική έπαυλη στο ΄Οξφορντσιρ. Η μόνη του διαφορά από τους υπόλοιπους κροίσους του πλανήτη; Επιμένει ότι μετά τον θάνατό του η περιουσία του δεν θα περάσει στην επόμενη γενιά αλλά θα την δωρίσει σε φιλανθρωπικά έργα.
Ο φτωχός βιομηχανικός Αγγλικός Βορράς και «η στιγμή της φώτισης»
Σε μια συνέντευξή του στην MailOnline. ο κ. ΄Ογκστον μίλησε για την απόφασή του σχετικά με την τύχη της περιουσίας του μετά θάνατον, την οποία ανακοίνωσε στα παιδιά του πριν από 16 χρόνια. Ήταν τότε που αφηγήθηκε και λεπτομέρειες για το πώς έχτισε τον αμύθητο πλούτο του: «Όταν φτάσει η ημέρα του απολογισμού προτιμώ να έχω βοηθήσει ανθρώπους που δεν ήταν τόσο τυχεροί όσο τα παιδιά μου. Με τα δικά μου χρήματα, οι άνθρωποι αυτοί θα μπορέσουν να κάνουν μια καλή καριέρα ή να μάθουν μια τέχνη. Θα ήθελα επίσης να προσφέρω κάτι στον τομέα της υγείας ή της την πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Τα παιδιά μου αναγνωρίζουν την αξία σε καθένα από τα έργα και τα προγράμματα που υποστηρίζει και χρηματοδοτεί το Ίδρυμα. Ξέρουν ότι είναι προνομιούχοι στην ανατροφή που έχουν λάβει. Κατανοούν ότι τα χρήματα και οι πόροι που δωρίζονται στο Ίδρυμα μπορούν πραγματικά να αλλάξουν και να ωφελήσουν τη ζωή πολλών άλλων με τρόπο που δεν θα μπορούσε ποτέ να αλλάξει τη δική τους με τον ίδιο τρόπο».
Ο κ. ΄Ογκστον ο οποίος έχει τρία μεγάλα παιδιά, λέει ότι η «στιγμή του φώτισης» ήρθε για εκείνον όταν ταξίδεψε για πρώτη φορά στη Βόρεια Αγγλία τη δεκαετία του ΄60: «Σπούδασα Management και Marketing στο Μάντσεστερ και όταν βγήκα από αυτήν την πόλη και αντίκρυσα την πόλη του Στόκπορτ (σ.σ. βιομηχανική πόλη τότε, κοντά στο Μάντσεστερ) άνοιξα τα μάτια μου σε έναν «δεύτερο κόσμο». Είδα όλα εκείνα τα πανομοιότυπα φτωχόσπιτα με τον καπνό να βγαίνει από τις καμινάδες και σκέφτηκα “Χριστέ μου! Είναι δυνατόν να ζούνε άνθρωποι εδώ;” Μου φαινόταν απαίσιο. Έμοιαζε να είναι τόσο παλιά, τόσο φρικτά, τόσο φτωχά. Είχα εργαστεί στο Γερμανικό Εμπορικό Ναυτικό για 18 μήνες, γυρίζοντας σε όλο τον κόσμο, την Αμερική, τον Καναδά, την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία, την Ταϊτή, το Μεξικό και πολλά ακόμη μέρη, και δει σκοτεινές εικόνες κι από τον υπόλοιπο κόσμο. Ωστόσο, είχα μεγαλώσει στα σύνορα του Σάρεϊ, του Σάσσεξ και του Χάμσιρ, όπου δεν υπάρχουν βιομηχανικές πόλεις και η πόλη του Στόκπορτ ήταν η πρώτη μου εμπειρία. Από τότε αποφάσισα να βοηθήσω τους ανθρώπους του Αγγλικού Βορρά επειδή δεν έχουν τις ευκαιρίες του κόσμου που έχουμε εμείς. Συνάντησα ανθρώπους εκεί που ήταν τόσο φτωχοί, όσο κανείς δεν μπορεί να φανταστεί. Ήταν κι αυτοί Βρετανοί και αυτό με πλήγωνε απεριόριστα. Πάντα με απασχολούσαν οι ανισότητες, η αδικία και η έλλειψη ευκαιριών. Δεν ξέρω γιατί. Σήμερα, προσπαθώ να απομακρυνθώ από τις επιχειρήσεις και να επικεντρωθώ στο να είμαι ο καλύτερος φιλάνθρωπος που υπάρχει».
Σοβαρές αντιδικίες με το κράτος και νικητή τον ίδιο
Ο φιλάνθρωπος κ. Όγκστον δεν έμεινε στο απυρόβλητο από σκάνδαλα ή αντιπαραθέσεις στην επιχειρηματική του ζωή. Δημιούργησε το Σχέδιο Προστασίας Επαγγελματικών Καρτών (CPP) το 1980 και κέρδισε 120 εκατομμύρια λίρες όταν η εταιρεία του εισήλθε στο χρηματιστήριο το 2010. Ωστόσο, του επιβλήθηκε πρόστιμο 10,5 εκατομμυρίων λιρών το 2012 για παραπλάνηση πελατών προκειμένου να αγοράσουν ασφάλιση για χρεωστικές, πιστωτικές ή κάρτες καταστήματος, όταν ήδη καλύπτονταν από τις τράπεζές τους. Παραιτήθηκε από την διοίκηση της εταιρείας στον απόηχο του σκανδάλου. Ο ίδιος τονίζει: «Τόσον εγώ -και είμαι βέβαιος ότι και οι κορυφαίες τράπεζες που ήταν υπεύθυνες για την εξεύρεση πελατών για αυτήν την υπηρεσία,- δεν είχαμε καμία αρνητική πρόθεση. Αντίθετα, αυτή η υπηρεσία είχε αναπτυχθεί για να παρέχει σημαντικά οφέλη σε πολλούς ανθρώπους. Το προϊόν είχε σχεδιαστεί ως «one shop» για να παρέχει 18 προνόμια. Ένα από αυτά τα χαρακτηριστικά δεν ήταν κατάλληλο για κάποιους και όσοι επηρεάστηκαν αποζημιώθηκαν». Ο Όγκστον ενεπλάκη σε μια νομική μάχη 12,5 ετών με το Τελωνείο και τους Ειδικούς Φορείς Κατανάλωσης (HMRC) και πέρασε από 6 δικαστήρια, συμπεριλαμβανομένης της Βουλής των Λόρδων και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, πριν βγει τελικά νικητής. Η απόφαση έγινε ορόσημο και είναι η πιο γνωστή στην ιστορία του ΦΠΑ.
Αφοσιωμένος στην παροχή ευκαιριών σε όλους
Τώρα έχει αποσυρθεί από τη διοίκηση των επιχειρήσεων και είναι αφοσιωμένος στο να παρέχει υποστήριξη σε χιλιάδες νέους μέσω του ιδρύματος Hamish Ogston Foundation.
«Αυτό που μ’ ενδιαφέρει είναι να δώσω ένα χέρι βοηθείας στους σε όλους εκείνους που δεν έχουν ευκαιρίες. Αυτό μου προσφέρει χαρά και πραγματική ηρεμία». Ένα από τα μεγαλύτερα έργα του είναι η συντήρηση του αρχοντικού Wentworth Woodhouse, στο Ρόδερχαμ, του μεγαλύτερου ιδιωτικού σπιτιού στην Ευρώπη, μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς της Βρετανίας. Το εν λόγω αρχοντικό περιλαμβάνει 365 δωμάτια, διαδρόμους 8 χιλιομέτρων και τη μεγαλύτερη πρόσοψη από οποιαδήποτε άλλη εξοχική κατοικία στην Ευρώπη.
Όπως ο ίδιος λέει για το συγκεκριμένο έργο: «Έχει διπλάσιο πλάτος από τα Ανάκτορα του Μπάκινγχαμ. Έχουμε θέσεις μαθητείας, με άτομα που εργάζονται για την ανοικοδόμηση του στάβλου ενώ υπάρχει και θερινό σχολείο. Κερδίζουν ενώ μαθαίνουν. Υπάρχει εκπαίδευση για νεοφυείς επιχειρήσεις και κέντρα δεξιοτήτων και στο τέλος της εκπαίδευσης αυτής θα βγουν πολλοί άνθρωποι με δεξιότητες στην λιθοδομή, την ξυλουργική και πολλές άλλες ειδικότητες. Θα έχουν έχουν εγγυημένη μελλοντική καριέρα για το υπόλοιπο της ζωής τους. Όλοι είναι από τη Βόρεια Αγγλία, από εργατικές οικογένειες.»
Το ίδρυμα του Όγκστον βρίσκεται επίσης πίσω από ένα πρόγραμμα μαθητείας νέων για την ανακαίνιση ακινήτων στην Ινδία ενώ επικεντρώνεται και στη διατήρηση μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς καθώς και στη χρηματοδότηση μουσικών έργων, όπως η αποκατάσταση εκκλησιαστικών οργάνων. Η έρευνα για τη νόσο του κινητικού νευρώνα είναι ένα ακόμη έργο του ιδρύματος σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας προκειμένου να βοηθηθούν άτομα που υποφέρουν από δαγκώματα φιδιών (κάθε χρόνο καταγράφονται έως και 138.000 θάνατοι από δάγκωμα φιδιού σε αγροτικές κοινότητες σε ολόκληρο τον κόσμο). Ο υπέροχος κύριος Χάμις Όγκστον παρέχει χρήματα προκειμένου οι εργάτες της γης να είναι ντυμένοι, εξοπλισμένοι και ασφαλείς απέναντι σε δαγκώματα και τσιμπήματα. Κι όσο κι αν συνεχίζουν να τσιμπιούνται κάποιοι, ο Χάμις Όγκστον είναι (ευτυχώς) αληθινός…