Γράφει: Βαγγέλης Πρατικάκης
Μια σκοτεινή κηλίδα πιο μαύρη από το τίποτα, ένα κοσμικό χάσμα που μπορεί να καταπιεί τα πάντα: η κοινότητα των αστρονόμων σε όλο τον κόσμο πανηγυρίζει την Πέμπτη για μια ιστορική εξέλιξη, την πρώτη άμεση εικόνα της μαύρης τρύπας που κρύβεται στο κέντρο του Γαλαξία.
Το εντυπωσιακό πορτρέτο προέρχεται από το Τηλεσκόπιο Ορίζοντα Γεγονότων (ETH), ένα παγκόσμιο δίκτυο κεραιών που λειτουργούν σαν ενιαίο, γιγάντιο ραδιοτηλεσκόπιο.
Παίρνει το όνομά του από τον ορίζοντα των γεγονότων, την νοητή σφαίρα γύρω από μια μαύρη τρύπα μέσα από την οποία τίποτα, ακόμα και το φως, δεν μπορεί να αποδράσει.
Το εντυπωσιακό πορτρέτο παρουσιάστηκε την Πέμπτη με ταυτόχρονες συνεντεύξεις Τύπου σε έξι χώρες, μια ασυνήθιστη πρακτική που ανακλά τη σημασία της μελέτης.
Οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, οι γαλαξίες κρύβουν στο κέντρο τους μαύρες τρύπες με μάζα εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από του Ήλιου. Πιστεύεται ότι σχηματίζονται νωρίς στη διαδικασία εξέλιξης των γαλαξιών και με την πάροδο του χρόνου μεγαλώνουν και μεγαλώνουν.
Η μαύρη τρύπα στην καρδιά του Μίλκι Ουέι, η οποία έχει μάζα 4 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ήλιου, βρίσκεται στην κατεύθυνση του αστερισμού του Τοξότη, 26.000 έτη φωτός από τη Γη, και ονομάζεται Τοξότης Α* ή SgrA*.
Μέχρι σήμερα, η παρουσία της μπορούσε να γίνει αντιληπτή μόνο από την κίνηση των άστρων στο κέντρο του Γαλαξία, τα οποία διακρίνονται να περιφέρονται γύρω από ένα κενό σημείο με ασύλληπτη ταχύτητα.
Στην εικόνα που παρουσιάστηκε την Πέμπτη διακρίνεται η σιλουέτα, ή σκιά, της μαύρης τρύπας, με φόντο τη λάμψη του υπέρθερμου αερίου που γυροφέρνει το τέρας πριν χαθεί μέσα του για πάντα.
Το πορτρέτο του Τοξότη Α* είναι μόλις η δεύτερη άμεση παρατήρηση μαύρης τρύπας. Η αρχή είχε γίνει το 2019 με την μαύρη τρύπα στο κέντρο του γειτονικού γαλαξία Messier 87. Βρίσκεται πολύ πιο μακριά από τον SgrA*, σε απόσταση περίπου 54 εκατομμυρίων ετών φωτός, από τη Γη, όμως η μάζα της είναι μεγαλύτερη, περίπου 6,5 δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη του Ήλιου.
Η μελέτη του 2019 επιβεβαίωσε μεταξύ άλλων μια πρόβλεψη που προκύπτει από τη θεωρία της σχετικότητας, σύμφωνα με την οποία η σιλουέτα, ή σκιά, της μαύρης τρύπας είναι σχεδόν τέλειος κύκλος.