Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν επί της αρχής να μειώσουν το 90% των εισαγωγών πετρελαίου από τη Ρωσία μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, επιλύοντας το αδιέξοδο με την Ουγγαρία σχετικά με την πιο σκληρή κύρωση που έχει επιβάλει το μπλοκ στη Μόσχα από την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία πριν από τρεις μήνες.
Διπλωμάτες είπαν ότι η συμφωνία θα ανοίξει τον δρόμο για να τεθούν σε ισχύ άλλα στοιχεία του έκτου πακέτου κυρώσεων της ΕΕ στη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένης της αποκοπής της μεγαλύτερης ρωσικής τράπεζας, της Sberbank (SBMX.MM), από το σύστημα ανταλλαγής μηνυμάτων SWIFT.
«Συμφωνία για την απαγόρευση εξαγωγής ρωσικού πετρελαίου στην ΕΕ», ανακοίνωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ σε tweet στο τέλος της πρώτης ημέρας της διήμερης συνόδου κορυφής των 27 ηγετών του μπλοκ.
″Αυτό καλύπτει αμέσως περισσότερα από τα 2/3 των εισαγωγών πετρελαίου από τη Ρωσία, μειώνοντας μια τεράστια πηγή χρηματοδότησης για την πολεμική της μηχανή. Μέγιστη πίεση στη Ρωσία να τερματίσει τον πόλεμο”.
Τα δύο τρίτα του ρωσικού πετρελαίου που εισάγεται από την τρίτη ΕΕ προέρχονται μέσω δεξαμενόπλοιων και ένα από τον αγωγό Νρτούζμπα. Ως εκ τούτου, το εμπάργκο στις εισαγωγές πετρελαίου μέσω θαλάσσης θα ισχύει για τα 2/3 του συνόλου του πετρελαίου που εισάγεται από τη Ρωσία.
Στο 90% έως τέλος του έτους
Το εμπάργκο θα καλύπτει το 90% όλων των εισαγωγών από τη Ρωσία, εφόσον η Πολωνία και η Γερμανία, που είναι επίσης συνδεδεμένες με τον αγωγό, σταματήσουν να τον αγοράζουν μέχρι το τέλος του έτους. Το υπόλοιπο 10% θα εξαιρεθεί προσωρινά από το εμπάργκο και αφορά την προμήθεια της Ουγγαρία που αντιδρά στην συμφωνία μαζί με τη Σλοβακία και την Τσεχική Δημοκρατία.
Η Βουδαπέστη εμφανίζεται να έχει εξασφαλίσει διαβεβαιώσεις από άλλους ηγέτες ότι θα ισχύουν έκτακτα μέτρα ”σε περίπτωση αιφνίδιας διακοπής του εφοδιασμού” μετά τις ανησυχίες που εξέφρασε ο πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν σχετικά με κινδύνους για τον ρωσικό πετρελαιαγωγό που περνά μέσω της Ουκρανίας στην Ουγγαρία.
Δεν ήταν αμέσως σαφές πώς τα κράτη μέλη που λαμβάνουν πετρέλαιο από δεξαμενόπλοια θα αποζημιωθούν για το υψηλότερο κόστος σε σύγκριση με εκείνα που θα κρατήσουν ανοιχτούς τους αγωγούς.
Το κείμενο συμπερασμάτων για το εμπάργκο στο πετρέλαιο αναφέρει: «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφωνεί ότι η έκτη δέσμη κυρώσεων κατά της Ρωσίας θα καλύπτει το αργό πετρέλαιο, καθώς και τα προϊόντα πετρελαίου, που παραδίδονται από τη Ρωσία στα κράτη μέλη, με προσωρινή εξαίρεση για το αργό πετρέλαιο που παραδίδεται μέσω αγωγών», τονίζεται στα συμπεράσματα των ευρωπαίων ηγετών, οι οποίοι καλούν το Συμβούλιο να «οριστικοποιήσει τη συμφωνία» και «να την εγκρίνει χωρίς καθυστέρηση, διασφαλίζοντας εύρυθμη λειτουργία της ενιαίας αγοράς της ΕΕ, θεμιτό ανταγωνισμό, αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών και ίσους όρους ανταγωνισμού, επίσης, όσον αφορά τη σταδιακή κατάργηση της εξάρτησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα».
Σε περίπτωση «αιφνίδιας διακοπής του εφοδιασμού, θα ληφθούν έκτακτα μέτρα για την ασφάλεια του εφοδιασμού», διαβεβαιώνεται στα συμπεράσματα. Υπογραμμίζεται, επίσης, ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επανέλθει στο ζήτημα της προσωρινής εξαίρεσης για το αργό πετρέλαιο που παραδίδεται μέσω αγωγών το συντομότερο δυνατό».
Οικονομική βοήθεια 9δις για φέτος στην Ουκρανία
Οι «27» στα συμπεράσματά τους τονίζουν ότι «η ΕΕ είναι έτοιμη να χορηγήσει στην Ουκρανία νέα έκτακτη μακροοικονομική βοήθεια ύψους έως και 9 δισεκ. ευρώ το 2022». Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί να εξεταστεί η πρόταση της Επιτροπής αμέσως μόλις υποβληθεί.
«Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της είναι διατεθειμένα να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας στο μέλλον», τονίζεται στα συμπεράσματα. «Θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο δημιουργίας πλατφόρμας ανασυγκρότησης της Ουκρανίας, η οποία θα συγκεντρώνει την ουκρανική κυβέρνηση, την ΕΕ και τα κράτη μέλη της, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων καθώς και διεθνείς εταίρους, χρηματοδοτικούς οργανισμούς, εμπειρογνώμονες και (άλλα) ενδιαφερόμενα μέρη», προστίθεται.
Εξάλλου το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει για ακόμη μια φορά τον «επιθετικό πόλεμο» της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, προτρέπει τη Ρωσία να σταματήσει αμέσως τις επιθέσεις χωρίς διάκριση εναντίον αμάχων και μη στρατιωτικών υποδομών και να αποσύρει αμέσως και άνευ όρων όλα τα στρατεύματα και τον στρατιωτικό εξοπλισμό της από ολόκληρη την επικράτεια της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της.
«Οι φρικαλεότητες που διαπράττουν οι ρωσικές δυνάμεις και τα δεινά και οι καταστροφές που προκαλούνται είναι ανείπωτα», καταγγέλλεται στα συμπεράσματα.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί τη Ρωσία να επιτρέψει την άμεση ανθρωπιστική πρόσβαση και την ασφαλή διέλευση όλων των πολιτών. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένει ότι το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης των Συμβάσεων της Γενεύης για τη μεταχείριση των αιχμαλώτων πολέμου, θα τηρηθεί πλήρως. Καλεί επίσης τη Ρωσία να επιτρέψει αμέσως την ασφαλή επιστροφή Ουκρανών που απομακρύνθηκαν παρά τη θέλησή τους και διά της βίας στη Ρωσία.
