Ένα πολύ φιλόδοξο σχέδιο.
Η εταιρεία Emrod (Νέα Ζηλανδία) υποστηρίζει πως έχει τεχνολογία που θα επέτρεπε αποτελεσματική μετάδοση ενέργειας ασύρματα από τροχιά- και, σε αυτό το πλαίσιο, προτείνει ένα παγκόσμιο δίκτυο ασύρματης μετάδοσης ενέργειας, που θα μπορεί να στέλνει ανανεώσιμη ενέργεια μέσω δορυφόρων από ένα σημείο οπουδήποτε στον πλανήτη σε ένα άλλο.
H Emrod δουλεύει πάνω στη συγκεκριμένη ιδέα εδώ και καιρό, και πρόσφατα παρουσίασε την τεχνολογία της στην Airbus και στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος, στο πλαίσιο των προσπαθειών του ΕΟΔ προς την κατεύθυνση της ηλιακής ενέργειας από το Διάστημα. Η ιδέα δεν είναι ακριβώς νέα, ωστόσο, όπως σημειώνεται σε δημοσίευμα του New Atlas, το πρόβλημα ήταν πάντα το μέγεθος: Χρειάζεσαι μεταδότες και δέκτες διαμέτρου περίπου 2 χλμ για να στείλεις μερικά gigawatt ενέργειας στη Γη από γεωστατική τροχιά σε απόσταση 36.000 χλμ. H κατασκευή τέτοιων εγκαταστάσεων στη Γη θα ήταν πρόκληση- πόσο μάλλον στο Διάστημα.
Η Emrod υποστηρίζει ότι οι «near field» ακτίνες ενέργειάς της θα μπορούσαν να τα καταφέρνουν με πολύ πιο αποδοτικό τρόπο από ό,τι άλλες ανταγωνιστικές τεχνολογίες, ωστόσο ο ιδρυτής της, Γκρεγκ Κούσνιρ, πιστεύει επίσης ότι υπάρχει ένας πολύ φθηνότερος και ευκολότερος τρόπος να καλυφθούν οι ευρωπαϊκές (και παγκόσμιες) απαιτήσεις ανανεώσιμης ενέργειας: Στήνοντας ένα παγκόσμιο δίκτυο ενέργειας ικανό να εκπέμπει ενέργεια άμεσα ανά τον πλανήτη, μέσω μικρών δορυφόρων σε τροχιά- αυτό θα επέτρεπε ανανεώσιμη ενέργεια σε 24ωρη βάση, οπουδήποτε στον πλανήτη μας, από χαμηλού κόστους ηλιακές εγκαταστάσεις εδώ στη Γη. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, αυτό θα επέτρεπε πχ την κατασκευή γιγαντιαίων εγκαταστάσεων ηλιακής ενέργειας σε περιοχές όπως η έρημος Σαχάρα, η ενέργεια από τις οποίες θα μπορεί να στέλνεται ταχύτατα σε μακρινούς προορισμούς, όπως για παράδειγμα η Σαγκάη στην Κίνα.
«Στην ουσία» λέει ο Κούσνιρ, «συζητάμε για την αποσύνδεση του πού παράγεται η ενέργεια και του πού καταναλώνεται εδώ και λίγα χρόνια. Θα ήταν μια επανάσταση τέτοιας κλίμακας όπως αυτή που έφερε η ασύρματη επικοινωνία για την οικονομία μας. Κάποτε έπρεπε να μεταφέρεις αξία/πλούτο από τη μια πλευρά του κόσμου στην άλλη υπό τη μορφή χρυσού, σε ένα σακί σε ένα πλοίο. Τώρα μπορείς να το κάνεις με την ταχύτητα του φωτός μέσω ασύρματης επικοινωνίας χρησιμοποιώντας δορυφόρους. Μα γιατί απλά να συλλέγουμε πληροφορία από αυτά τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα; Γιατί να μη συλλέγουμε την πραγματική ενέργεια από αυτά τα κύματα; Ή και τα δύο;».
Η εταιρεία έχει αυξήσει την κλίμακα των μικρών σχεδίων που είχαν παρουσιαστεί το 2020. Τα υπάρχοντα πρωτότυπα έχουν διάμετρο 1,92 μέτρα. Στην επίδειξη που έγινε για τον ΕΟΔ, ο εξοπλισμός αυτός έστειλε «καθαρή» ενέργεια από τη μια πλευρά μιας αποθήκης της Airbus σε μια άλλη- μια απόσταση μόλις 36 μέτρων- για να τροφοδοτήσει με ενέργεια ένα μοντέλο πόλης, έναν ηλεκτρολύτη υδρογόνου και ένα ψυγείο μπυρών για το Oktoberfest. Ωστόσο με τη βοήθεια της εταιρείας ενέργειας Powerco έχει ήδη αποδειχτεί πως είναι δυνατόν να γίνεται κάτι τέτοιο σε απόσταση τουλάχιστον 200 μέτρων, και η εταιρεία λέει πως είναι ικανή για εμπορική χρήση σε ακόμα μεγαλύτερες αποστάσεις- το μόνο που χρειάζεται είναι μία ευθεία, ξεκάθαρη γραμμή οπτικής επαφής μεταξύ κεραιών και αναμεταδοτών.
Κάτι τέτοιο – ένα παγκόσμιο δίκτυο ασύρματης μετάδοσης ενέργειας- είχε προτείνει περίπου έναν αιώνα πριν ο Νικολά Τέσλα. «Η τεχνολογία υπάρχει» λέει ο Κούσνιρ. «Έχει αναπτυχθεί, αρχίζει να τίθεται σε χρήση. Και όταν η Airbus ήθελε να το επιδείξει ως μέρος διαστημικών υποδομών ενέργειας, δεν υπήρχε άλλη εταιρεία στον κόσμο που μπορούσε να το κάνει. Τους τελευταίους μήνες, φαίνεται πως η βιομηχανία αρχίζει να “πιάνει” το όραμά μας και αρχίζει να ρίχνει budgets και ομάδες πάνω του. Μα έχουμε προβάδισμα, το αρχίσαμε αυτό τρία χρόνια πριν από οποιονδήποτε άλλο».
Η τεχνολογία είναι έτοιμη για αύξηση κλίμακας έτσι ώστε να είναι δυνατή η διαχείριση τροχιακών αποστάσεων σε υψηλές αποδόσεις, και ο Κούσνιρ λέει πως με ένα τεχνολογικό άλμα θα είναι το ίδιο αποδοτικό, ή ακόμα περισσότερο, να μεταδίδουμε ενέργεια μέσω δορυφόρου παρά μέσω δικτύων ηλεκτροδότησης πόλεων. Φυσικά, για να στηθεί κάτι τέτοιο (χαρακτηρίζεται ως World Energy Matrix) απαιτούνται υποδομές στο Διάστημα, που θα λειτουργούν λίγο πολύ ως φακοί: Θα δέχονται μια ακτίνα ενέργειας από το έδαφος και θα την κάμπτουν και θα την επανεστιάζουν έτσι ώστε να τη στέλνουν πίσω στο έδαφος, σε άλλο σημείο, ή σε άλλον δορυφόρο. Ωστόσο αν και τα μέσα αυτά θα είναι μικρότερα από ό,τι πιστευόταν προηγουμένως, και πάλι δεν θα είναι μικρά. Το μέγεθος θα εξαρτάται από την απόσταση, και από την απόσταση θα εξαρτάται το πόσοι δορυφόροι θα χρειάζονται στον «αστερισμό». Ενδεικτικά, αν μια κεραία τοποθετηθεί σε τροχιά σε ύψος περίπου 400-500 χλμ, θα πρέπει να έχει περίπου το ίδιο μέγεθος με την 108 μέτρων δομή του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, που κινείται σε τροχιά περίπου στο ίδιο ύψος. Θα είναι πολύ πιο φθηνή και λιγότερο πολύπλοκη, μα και πάλι θα απαιτείται αρκετή συναρμολόγηση σε τροχιά. Η Emrod, ως εκ τούτου, εξετάζει μια άλλη πρόταση, για δορυφόρους σε χαμηλότερες τροχιές, περίπου 100 χλμ, που θα αρκεί να είναι περίπου 30-40 μέτρων, και ως εκ τούτου φθηνότερο να φτιαχτούν και να εκτοξευτούν. Ωστόσο έχουν το μειονέκτημα πως δεν θα μεταδίδουν τόσο μακριά και θα πετούν τόσο γρήγορα και τόσο κοντά στη Γη που θα έχουν να αντιμετωπίζουν και τριβή.
Ο Κούσνιρ λέει πως συζητά με έναν αριθμό εταιρειών του χώρου της αεροδιαστημικής και ελπίζει να έχει τις πρώτες πλατφόρμες δοκιμών σε τροχιά μέσα σε τρία χρόνια.