Έπειτα από μακρά σειρά αυξήσεων ρεκόρ στις τιμές ενοικίων, οι Αμερικανοί νοικιάζουν λιγότερα διαμερίσματα καθώς η ζήτηση το τρίτο τρίμηνο έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 13 ετών.
Μερικοί ενοικιαστές επιλέγουν να συγκατοικήσουν, ενώ άλλοι ζουν με την οικογένεια ή φίλους τους. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της UBS, περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν να μείνουν για περισσότερο διάστημα στο σπίτι των γονιών τους ή να επιστρέψουν εκεί, αντί να πληρώσουν τις μεγάλες αυξήσεις ενοικίων.
Η ζήτηση διαμερισμάτων αυτό το τρίμηνο, μετρούμενη με τη μεταβολή της πληρότητας οικιστικών μονάδων σε ετήσια βάση, ήταν η χαμηλότερη από το 2009, την εποχή που οι ΗΠΑ ένιωθαν τις επιπτώσεις της κρίσης subprime, σύμφωνα με την εταιρεία λογισμικού ενοικίασης RealPage. Μετρούμενη ανά τρίμηνο, η πτώση της ζήτησης ήταν η χειρότερη από οποιοδήποτε τρίτο τρίμηνο—που αποτελεί συνήθως την κορυφαία περίοδο μίσθωσης—στα περισσότερα από 30 χρόνια που η RealPage συγκεντρώνει τέτοια δεδομένα.
Εν τω μεταξύ, το ποσοστό κενών διαμερισμάτων αυξήθηκε στο 5,5% το τρίτο τρίμηνο, από 5,1% το προηγούμενο τρίμηνο, σύμφωνα με την εταιρεία δεδομένων ακινήτων CoStar.
Τα ενοίκια έχουν αυξηθεί κατά 25% τα τελευταία δύο χρόνια, σύμφωνα με τον ιστότοπο ενοικιάσεων Apartment List, φέρνοντας πολλούς ενοικιαστές σε σημείο πέρα από αυτό που μπορούν να αντέξουν οικονομικά πλέον. Εν τω μεταξύ, ο πληθωρισμός σε άλλα βασικά αγαθά, όπως τα τρόφιμα και η ενέργεια, επηρεάζει επίσης το πόσα χρήματα απομένουν για στέγαση.
«Είναι μήνυμα ότι τα ενοίκια δεν μπορούν να συνεχίσουν στα ίδια επίπεδα που διατηρούνται τα τελευταία δύο χρόνια», δήλωσε ο αναλυτής της UBS Μάικλ Γκόλντσμιθ. «Έχουμε φτάσει σε σημείο όπου οι ενοικιαστές ίσως σκέφτονται να αποσυρθούν από την αγορά».
Η αγορά ενοικίασης διαμερισμάτων φαίνεται να κρυώνει μετά από άνθηση που ξεκίνησε στις αρχές του 2021. Μετά την χορήγηση του εμβολίου για τον Covid-19, πολλοί άνθρωποι —ειδικά νεότεροι που ζούσαν με τους γονείς τους— έσπευσαν να νοικιάσουν σε πόλεις σε όλη τη χώρα. Αυτό ενίσχυσε τη ζήτηση διαμερισμάτων και άσκησε ανοδική πίεση στα ενοίκια. Για κάποια ενοικιαζόμενα διαμερίσματα δόθηκαν ακόμη και μάχες προσφορών.
Οι τιμές ρεκόρ πώλησης κατοικιών έπαιξαν και αυτές τον ρόλο τους, καθώς απέκλεισαν πολλούς Αμερικανούς που ήθελαν να αγοράσουν πρώτη κατοικία, αλλά αναγκαστικά παρέμειναν δέσμιοι της αγοράς ενοικίων. Ωστόσο, οι τιμές των κατοικιών μειώνονται πλέον σε μηνιαία βάση, σύμφωνα με τον τελευταίο δείκτη τιμών S&P CoreLogic Case-Shiller National Home Price Index.
Οι τιμές των ενοικίων έχουν αρχίσει να πέφτουν σε μηνιαία βάση για πρώτη φορά εδώ και σχεδόν δύο χρόνια, ενώ άλλα πρόσφατα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι οι ενοικιαστές αρχίζουν να αντιδρούν.
Η Σόντα Όστιν, εργαζόμενη στον τομέα της κατ’ οίκον υγειονομικής περίθαλψης, μετακόμισε με τα τρία παιδιά της στο σπίτι της μητέρας της στο Φλιντ του Μίσιγκαν, αυτόν τον μήνα, αφού αντιμετώπισε αύξηση ενοικίου 24% στο Λας Βέγκας. Ελπίζει να μετακομίσει σε δικό της σπίτι μέχρι τον Μάρτιο σε κάποιο πιο προσιτό μέρος, όπως το Αρκάνσας ή η Βόρεια Καρολίνα, όπου θα μπορούσε ενδεχομένως και να αγοράσει.
«Στόχος μου είναι να αποταμιεύσω όσο περισσότερο μπορώ», είπε η κ. Όστιν.
Η προσφορά νέων διαμερισμάτων, η οποία έχει αυξηθεί φέτος σε μεγάλες αγορές όπως στο Φοίνιξ και το Ντάλας, μπορεί να συμβάλλει στη μείωση της συνολικής ζήτησης, επειδή οι νέες κατασκευές προσθέτουν κενές μονάδες στην επιβραδυνόμενη αγορά. Η οικονομική αβεβαιότητα που έχει τις ρίζες της στους φόβους για ύφεση μπορεί επίσης να συμβάλλει στη μείωση της ζήτησης διαμερισμάτων.
Οι ενοικιάσεις χαλαρώνουν επίσης κατά τους ψυχρότερους μήνες, αλλά οι αναλυτές είπαν ότι η πτώση της ζήτησης που ξεκίνησε νωρίτερα φέτος είναι τώρα μεγαλύτερη από ό,τι αναμενόταν.
«Η ανοιξιάτικη και η καλοκαιρινή περίοδος μισθώσεων ήταν πλήρης αποτυχία», δήλωσε ο Τζέι Λίμπικ, διευθυντής έρευνας σχετικά με πολυμελείς οικογένειες των ΗΠΑ στην CoStar.
Ωστόσο, ακόμη και με την πρόσφατη μείωση της ζήτησης, τα ζητούμενα ενοίκια παρέμειναν κοντά σε επίπεδα ρεκόρ. Σε εθνικό επίπεδο, τα ζητούμενα ενοίκια έχουν αρχίσει να μειώνονται ελάχιστα από μήνα σε μήνα και εξακολουθούν να αυξάνονται κατά 6% ή περισσότερο όταν προβάλλονται σε ετήσια βάση, σύμφωνα με διάφορες πηγές δεδομένων. Σε ορισμένες καυτές αγορές, αυξάνονται πολύ περισσότερο από αυτό το επίπεδο. Στο Τσάρλεστον της Νοτίου Καρολίνας, τα ενοίκια είναι 14% υψηλότερα από ό,τι πριν από ένα χρόνο, σύμφωνα με το Apartment List.
Για να ξεφύγουν από τις υψηλές τιμές ρεκόρ, περισσότεροι άνθρωποι θέλοντας να αποδεσμευτούν από τα έξοδα των ενοικίων επιλέγουν να ζουν με φίλους ή με την οικογένεια τους, σύμφωνα με έρευνα της UBS τον Σεπτέμβριο. Το δεκαοκτώ τοις εκατό των ενηλίκων των ΗΠΑ που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν ότι είχαν ζήσει χωρίς να πληρώνουν ενοίκιο με άλλα άτομα τους τελευταίους έξι μήνες, από 11% την ίδια περίοδο πριν από ένα χρόνο. Αυτό ήταν το υψηλότερο ποσοστό ενηλίκων που ζουν δωρεάν με τους φίλους και την οικογένειά τους από τότε που η UBS άρχισε να κάνει την ερώτηση το 2015.
Άλλοι ενοικιαστές βρίσκουν συγκατοίκους ή μοιράζονται το ενοίκιο με μέλη της οικογένειας τους. Στο Βόρειο Τσάρλεστον της Νοτίου Καρολίνας η 27χρονη μπαργούμαν Μπέιλι Μπάιρουμ ανέφερε ότι η μικρότερη αδερφή της μετακόμισε στο σπίτι, δύο υπνοδωματίων, που νοικιάζει η ίδια. Η κ. Μπάιρουμ είπε ότι η αδερφή της είχε πρόβλημα να βρει δικό της διαμέρισμα και πρόσφατα έμενε με τους γονείς της.
«Έχει καλή δουλειά… αλλά για να νοικιάσει μόνη της, της τρώει περίπου 500 έως 600 δολάρια από τον προϋπολογισμό της», είπε η κυρία Μπάιρουμ.
Ορισμένοι ιδιοκτήτες αντιμετωπίζουν αντίσταση στις απότομες αυξήσεις ενοικίων. Στο κέντρο του Μπέρμιγχαμ της Αλαμπάμα, πέρυσι, η Κιμ Μακάν και ο σύζυγός της νοίκιασαν ένα ευρύχωρο λοφτ για 2.800 δολάρια. Το ενοίκιο ήδη τότε φαινόταν υπερτιμημένο, είπε η κ. Μακάν. Αυτόν τον Ιούλιο, ο ιδιοκτήτης διεμήνυσε στην κα Μακάν ότι θα αύξανε το ενοίκιο κατά 900 δολάρια επιπλέον το μήνα επειδή η τοπική ζήτηση ακινήτων είχε «εκτιναχθεί».
Αντί να πληρώσουν 3.700 δολάρια για το ίδιο διαμέρισμα, η κυρία Μακάν και ο σύζυγός της αποφάσισαν να μετακομίσουν τον Αύγουστο. Το συγκεκριμένο λοφτ παρέμενε στην αγορά τουλάχιστον μέχρι αυτή την εβδομάδα, σύμφωνα με καταχώριση στο Zillow, και η ζητούμενη τιμή μειώθηκε δύο φορές.
«Ας ευχηθούμε ότι και άλλοι ιδιοκτήτες θα έρθουν σύντομα στα συγκαλά τους», είπε η κ. Μακάν.
Μεταφράστηκε στα Ελληνικά από τον Οικονομικό Ταχυδρόμο
